การดูแลสุขภาพแบบองค์รวมด้วยภูมิปัญญาไทย

Abstract

บทคัดย่อ

ภูมิปัญญาไทยมีองค์ความรู้ ความสามารถ อันเกิดจากการสั่งสมองค์ความรู้ในด้านต่างๆ ที่ผ่านกระบวนการสืบทอด พัฒนาปรับปรุง และเลือกสรรมาแล้วเป็นอย่างดีที่สามารถนำมาใช้ในการดูแลสุขภาพ ในการสร้างเสริมสุขภาพ การป้องกันโรค การบำบัดรักษา และฟื้นฟูสุขภาพที่ครอบคลุมด้านร่างกาย จิตใจ อารมณ์ และสิ่งแวดล้อมแบบองค์รวม โดยใช้หลักธรรมานามัย 3 ประการ คือ กายานามัย จิตตานามัย และชีวิตานามัย การส่งเสริมสุขภาพด้วยหลักกายานามัย เป็นการปรับสมดุลของธาตุเจ้าเรือนดิน น้ำ ลม ไฟ ในร่างกาย โดยการรับประทานอาหารสมุนไพร การนวดไทย การอบสมุนไพร การประคบสมุนไพร และกายบริหารแบบไทย ส่วนจิตตานามัย เป็นการทำสมาธิ สวดมนต์ และภาวนาเป็นการรักษาสุขภาพทางใจ และชีวิตานามัยเป็นการดำเนินชีวิตสายกลาง มีสิ่งแวดล้อมที่ดีและมีอาชีพที่เหมาะสม ภูมิปัญญาไทยจึงมีประโยชน์ต่อการนำมาใช้ในการดูแลสุขภาพคนไทยโดยรวม บทความวิชาการนี้มุ่งเน้นการอธิบายการนำภูมิปัญญาไทย เพื่อการดูแลสุขภาพแบบองค์รวม ซึ่งเป็นองค์ความรู้ที่เอื้อต่อการดูแลสุขภาพให้เกิดความยั่งยืนทั้งในระดับบุคคล ครอบครัว ชุมชน สังคมและสิ่งแวดล้อมทั้งด้านร่างกาย จิตใจ จิตวิญญาณ ปัญญา สังคมและสิ่งแวดล้อมด้วยหลักธรรมานามัย

Holistic Health Care by Using Thai Wisdom

Colonel Uthaiwan Pongboriboon

Abstract

          Thai wisdom has a body of knowledge and capability, caused by the accumulation of

knowledge on various aspects of the succession process , development and selection. It can be used  for holistic health care approach on health promotion, disease prevention, therapeutic care , and rehabilitation which covers on physical, mental, emotional and environmental aspects. Three hygienist principles comprises of  physical hygienist, mental hygienist and life hygienist, for physical hygienist: to balance of  the  earth, water, air and fire of body elements by eating herbal food, Thai  therapeutic massage, hot herbal compress and Thai style exercise;  mental hygienist as to meditation, prayer and meditation to maintain mental health; and life hygienist  as moderate lifestyle, good environment and  good career. Thai wisdom provides the benefits for health care of Thai people as a whole. This article explains the body of knowledge to sustainable health care for individual, family, community, social and environment including physical, mental, spiritual, intellectual, social and environment by applying these hygienist principles.