ความรอบรู้ทางสุขภาพด้านพฤติกรรมป้องกันการสูบบุหรี่ในวัยรุ่นตอนต้น

ภาสกร  เนตรทิพย์วัลย์; อนันต์  มาลารัตน์; สิงหา  จันทน์ขาว

ผู้แต่ง

ภาสกร เนตรทิพย์วัลย์ ภาควิชาสุขศึกษา คณะพลศึกษา มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ กรุงเทพฯ
อนันต์ มาลารัตน์ ภาควิชาสุขศึกษา คณะพลศึกษา มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ กรุงเทพฯ
สิงหา จันทน์ขาว ภาควิชาสุขศึกษา คณะพลศึกษา มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ กรุงเทพฯ

คำสำคัญ:

ความรอบรู้ทางสุขภาพ, พฤติกรรมป้องกันการสูบบุหรี่, วัยรุ่นตอนต้น

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อสังเคราะห์ องค์ประกอบ ตัวชี้วัดความรอบรู้ทางสุขภาพด้านพฤติกรรมการป้องกันการสูบบุหรี่ในวัยรุ่นตอนต้นและประเมินคุณภาพ ความถูกต้อง ความเหมาะสม และความเป็นไปได้ขององค์ประกอบและตัวชี้วัดความรอบรู้ทางสุขภาพด้านการป้องกันพฤติกรรมตนเองในการสูบบุหรี่ในวัยรุ่นตอนต้น วิธีดำเนินการวิจัยแบ่งออกเป็น 2 ขั้นตอน คือ 1) การทบทวนวรรณกรรมอย่างเป็นระบบ 2) นำร่างองค์ประกอบของตัวชี้วัดและองค์ประกอบของความรอบรู้ทางสุขภาพด้านพฤติกรรมการป้องกันการสูบบุหรี่ในวัยรุ่นตอนต้น ให้ผู้เชี่ยวชาญจำนวน 17 คน ตรวจสอบความถูกต้อง ความเหมาะสมและความเป็นไปได้ของตัวชี้วัดด้วยเทคนิค Delphi Study และนำมาสรุปเป็นองค์ประกอบ ตัวชี้วัดความรอบรู้ทางสุขภาพด้านพฤติกรรมการป้องกันการสูบบุหรี่ในวัยรุ่นตอนต้น

ผลการวิจัย พบว่า องค์ประกอบและตัวชี้วัดความรอบรู้ทางสุขภาพด้านการป้องกันพฤติกรรมตนเองในการสูบบุหรี่สำหรับวัยรุ่นตอนต้น โดยส่วนมากมุ่งเน้นการสร้างเสริมทักษะและความสามารถหรือสมรรถนะในระดับบุคคล ซึ่งเกือบทั้งหมดสะท้อนถึงความสามารถหรือสมรรถนะของบุคคล ประกอบด้วย 6 องค์ประกอบหลัก และ 25 ตัวชี้วัด คือ 1) การเข้าถึงข้อมูล มี 5 ตัวชี้วัด 2) การวิเคราะห์ข้อมูล มี 4 ตัวชี้วัด 3) ความรู้ความเข้าใจ มี 3 ตัวชี้วัด 4) ทักษะทางสังคม มี 3 ตัวชี้วัด 5) การตัดสินใจ มี 5 ตัวชี้วัด และ 6) การจัดการตนเอง มี 5 ตัวชี้วัด โดยมีค่ามัธยฐานมากกว่า 3.50 และค่าพิสัยควอไทล์ ไม่เกิน 1.50

Downloads

Download data is not yet available.

เอกสารอ้างอิง

Duncan, L. R., Pearson, E. S., & Maddison, R. (2017). Smoking prevention in children and adolescents: A systematic review of individualized interventions. Patient Education and Counseling, 101(3), 375-388. https://doi.org/10.1016/j.pec.2017.09.011

Edwards, M., Wood, F., Davies, M., & Edwards, A. (2012). The development of health literacy in patients with a long-term health condition: The health literacy pathway model. BMC public health, 12(1), 130-130. https://doi.org/10.1186/1471-2458-12-130

Green, R. A. (2014). The Delphi technique in educational research. Sage Open, 4(2), 2158244014529773.

Health Education Division Department of Health Service Support Ministry of Public Health. (2018). Assessment and strengthening the health literacy and health behavior among teenage and adult aged 15 years and overpopulation.

Health Education Division, Department of Health Service Support Ministry of Public Health, Bangkok.

Ishikawa, H., & Kiuchi, T. (2010). Health literacy and health communication. BioPsychoSocial Medicine, 4(1), 18. https://doi.org/10.1186/1751-0759-4-18

Kaeodumkoeng, K. (2018). Health literacy: Access, Understand and Application. Bangkok: Amarin Printing and Publishing Public Company Limited.

Kaeodumkoeng, K., & Tripetchsriurai, N. (2011). Health literacy. Health Education Division, Department of Health Service Support Ministry of Public Health, Bangkok.

Kaseampakdee, J., Theppasuit, S., & Sakea, P. (2015). The behavioral health 3E 2S among residents aged 15 years old and over in the area of health behavior in their own village in Phetchaburi province. Journal of Health Education and Communication, 1(1), 30-42.

Kickbusch, I. (2008). Health literacy: An essential skill for the twenty-first century. Health Education, 108(2), 101-104. https://doi.org/10.1108/09654280810855559

National Statistical office. (2022). Health branch: Risk and protective factors and health status. Retrieved from https://www.statbbi.nso.go.th/staticreport/page/sector/en/05.aspx

Nutbeam, D. (2008). The evolving concept of health literacy. Social Science and Medicine, 67(12), 2072-2078. https://doi.org/10.1016/j.socscimed.2008.09.050

Pitayarangsarit, S., & Punkrajang, P. (2019). Tobacco consumption control situation in Thailand 2019. Bangkok: CDMK printing.

Ra, J. S., & Jung, M. S. (2018). School-related factors affecting smoking intention among Korean middle school students. Applied Nursing Research, 39, 34-40. https://doi.org/10.1016/j.apnr.2017.1.007

Shum, J., Poureslami, I., Doyle-Water, M., & FitzGerald , M. (2016). The application of health literacy measurement tools (collective or individual domains) in assessing chronic disease management: A systematic review protocol. Systematic Reviews, 5(1), 97. https://doi.org/10.1186/s13643-016-0267-8

Suramitmaitree, B. (2013). Health literacy and operation situation enhance the health intelligence of Thai people in order to support the ASEAN community. Bangkok: Ministry of Foreign Affairs.

Sørensen, K., van den Broucke, S., Fullam. J., Doyle, G., Pelikan, J., & Slonska, Z. (2012). Health literacy and public health: A systematic review and integration of definitions and models. BMC public health, 12, 80-80. https://doi.org/10.1186/1471-2458-12-80

World Health Organization (WHO). (2009). Health literacy and health promotion definitions, concepts and examples in the Eastern Mediterranean region individual empowerment conference working document. Nairobi, Kenya.

Wu, A. D., Begoray, D. L., Macdonald, M., Higgins, J. W., Frankish, J., Kwan, B., . . . Rootman, I. (2010). Developing and evaluating a relevant and feasible instrument for measuring health literacy of Canadian high school students. Health Promotion International, 25(4), 444-452. http://dx.doi.org/10.1093/heapro/daq032