ความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยเกื้อหนุนและปัจจัยที่เป็นอุปสรรคต่อพฤติกรรมการจัดการตนเองของผู้ป่วยที่ล้างไตทางช่องท้องแบบต่อเนื่อง โรงพยาบาลนครนายก
คำสำคัญ:
ปัจจัยที่เกื้อหนุน, ปัจจัยที่เป็นอุปสรรค, พฤติกรรมการจัดการตนเอง, การล้างไตทางช่องท้องแบบต่อเนื่องบทคัดย่อ
การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยเกื้อหนุน ได้แก่ รายได้ ความรู้เกี่ยวกับการล้างไตทางช่องท้อง การจัดการสิ่งแวดล้อม การสนับสนุนทางสังคม และปัจจัยที่เป็นอุปสรรค ได้แก่ อายุ การมีโรคร่วม อาการ ต่อพฤติกรรมการจัดการตนเองของผู้ป่วยที่ล้างไตทางช่องท้องแบบต่อเนื่อง ตัวอย่าง คือ ผู้ป่วยที่ล้างไตทางช่องท้องแบบต่อเนื่อง ที่มาตรวจตามนัดที่คลินิกไตเทียม โรงพยาบาลนครนายก จำนวน 77 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ แบบสอบถามข้อมูลส่วนบุคล แบบสอบถามความรู้เกี่ยวกับการล้างไตทางช่องท้อง การจัดการสิ่งแวดล้อม ความรู้สึกหลากหลายมิติเกี่ยวกับความช่วยเหลือทางสังคม อาการ และพฤติกรรมการจัดการตนเองที่ผ่านการตรวจสอบความตรงตามเนื้อหาโดยผู้ทรงคุณวุฒิและหาความเที่ยงจากแบบสอบถามได้เท่ากับ .82, .93, .90, .92, และ .92 ตามลำดับ วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงบรรยาย และสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์ของเพียร์สัน
ผลการวิจัยพบว่าผู้ป่วยที่ล้างไตทางช่องท้องแบบต่อเนื่องมีพฤติกรรมการจัดการตนเองอยู่ในระดับดี ปัจจัยเกื้อหนุนที่เป็นการจัดการสิ่งแวดล้อม ความรู้เกี่ยวกับการล้างไตทางช่องท้อง การสนับสนุนทางสังคม และรายได้มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการจัดการตนเองของผู้ป่วยที่ล้างไตทางช่องท้องแบบต่อเนื่อง อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (r = .66, p = .00; r = .58, p = .00; r = .42, p = .00; r = .24, p = .03 ตามลำดับ) ส่วนปัจจัยที่เป็นอุปสรรค พบว่า อาการมีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการจัดการตนเองของผู้ป่วยที่ล้างไตทางช่องท้องแบบต่อเนื่อง อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (r = -.68, p = .00)
ผลการศึกษาในครั้งนี้มีประโยชน์ต่อพยาบาลหน่วยไตเทียมและทีมสุขภาพที่เกี่ยวข้องในการนำไปเป็นข้อมูลพื้นฐานสำหรับการวางแผนในการส่งเสริมให้ผู้ป่วยกลุ่มนี้มีพฤติกรรมการจัดการตนเองที่ดียิ่งขึ้น และพัฒนากิจกรรมการพยาบาลที่ส่งเสริมปัจจัยเกื้อหนุนและป้องกันปัจจัยที่เป็นอุปสรรคต่อความสามารถในการจัดการตนเองของผู้ป่วยที่ล้างไตทางช่องท้องแบบต่อเนื่องต่อไป
Downloads
เอกสารอ้างอิง
Ardkhitkarn, S., Pothiban, L., & Lasuka, D. (2013). Self –management behaviors and predicting factors in elders with end stage renal disease undergoing continuous ambulatory peritoneal dialysis. Nursing Journal, 40(Supplement), 22-32.
Artiwitchayanon, A., Keeratiyutawong, P., & Duangpaeng, S. (2015). Predictors of self-management in patients with chronic kidney disease undergoing continuous ambulatory peritoneal dialysis. Ramathibodi Nursing Journal, 21(2), 172-185.
Boonsuk, S. (2015). The factor associated with the risk of having peritonitis among CAPD patients at Benjalakchalermprakret 80 Pansa Hospital, Srisaket Province. Journal of the Office of DPC 7 Khon Kaen, 13(2), 15-29.
Bringsvor, H. B., Skaug, K., Langeland, E., Oftedal, B. F., Assmus, J., Gundersen, D., . . . Bentsen, S. B. (2018). Symptom burden and self-management in persons with chronic obstructive pulmonary disease. International Journal of Chronic Obstructive Pulmonary Disease, 13, 365–373.
Chan, L., Poojary, P., Saha, A., Chauhan, K., Ferrandino, R., Ferket, B., . . . Uribarri, J. (2017). Reasons for admission and predictors of national 30-day readmission rates in patients with end-stage renal disease on peritoneal dialysis. Clinical Kidney Journal, 10(4), 552-559.
Cohen, J. (1988). Statistical power analysis for the behavioral sciences (2nd ed.). New Jersey: Lawrence Erlbaum.
Grey, M., Schulman-Green, D., Knafl, K., & Reynolds, N. R. (2015). A revised self-and family management framework. Nursing Outlook, 63(2), 162-170.
Hardman, R., Begg, S., & Spelten, E. (2020). What impact do chronic disease self-management support interventions have on health inequity gaps related to socioeconomic status: A systematic review. BMC Health Services Research, 20(1), 1-15.
Horrell, L. N., Kneipp, S. M., Ahn, S., Towne, S. D., Mingo, C. A., Ory, M. G., & Smith, M. L. (2017). Chronic disease self-management education courses: utilization by low-income, middle-aged participants. International Journal for Equity in Health, 16(1), 1-10.
Lin, W. S., Lee, T. T., Yang, Y. H., & Mills, M. E. (2019). Environmental factors affecting self‐management of chronic hepatitis B from the patients’ perspective. Journal of Clinical Nursing, 28(21-22), 4128-4138.
Nakhon Nayok Hospital. (2020). Kidney disease statistics medical informatics department. Retrieved from https://www.nayokhospital.go.th/web/index.php/archives/category/statistics
Okpechi, I. G., Ekrikpo, U., Moloi, M. W., Noubiap, J. J., Okpechi-Samuel, U. S., & Bello, A. K. (2020). Prevalence of peritonitis and mortality in patients with ESKD treated with chronic peritoneal dialysis in Africa: A systematic review. BMJ Open, 10(12), 1-10.
Peaschpunpisal, C., Leaungsomnapa, Y., Chanthapech, R., & Pangsree, S. (2018). Self-management for preventing peritonitis at least 18 months in patients with continuous ambulatory peritoneal dialysis (CAPD). Journal of Phrapokklao Nursing College, 29(1), 17-28.
Perl, J., Fuller, D. S., Bieber, B. A., Boudville, N., Kanjanabuch, T., Ito, Y., . . . Johnson, D. W. (2020). Peritoneal dialysis–related infection rates and outcomes: Results from the peritoneal dialysis outcomes and practice patterns study (PDOPPS). American Journal of Kidney Diseases, 76(1), 42-53.
Picariello, F., Moss‐Morris, R., Macdougall, I. C., & Chilcot, J. (2018). ‘It's when you're not doing too much you feel tired’: A qualitative exploration of fatigue in end‐stage kidney disease. British journal of health psychology, 23(2), 311-333.
Schulman‐Green, D., Jaser, S. S., Park, C., & Whittemore, R. (2016). A metasynthesis of factors affecting self‐management of chronic illness. Journal of advanced nursing, 72(7), 1469-1489.
Tangsrikertikul, P. (2020). Eight million Thai people addicted to consume high-sodium foods and suffering with chronic kidney disease. Dailynews Online. Retrieved from https://www.thaihealth.or.th/Content/51283
Theamjanya, P., Wannapornsiri, C., & Hynutakung, D. (2011). Self - care of patients who had peritonitis from continuous ambulatory peritoneal dialysis. Journal of Nursing and Health Sciences, 5(3), 92-103.
Tiawilai, T., & Tantivichitvej, R. (2020). The incidence and risk factors of first peritonitis episode in continuous ambulatory peritoneal dialysis patients of Photharam hospital. Region 4-5 Medical Journal, 39(1), 51-64.
Triamwichanon, R. (2020). Eight million Thai people addicted to consume high-sodium foods and suffering with chronic kidney disease. Dailynews Online. Retrieved from https://www.thaihealth.or.th/Content/51283.
Wang, X.-h., Pang, J.-h., Lin, L., Xu, Y., Jiang, Q., Wang, Q., . . . Wang, N.-s. (2015). Development and testing of self-management scale for PD patients. Peritoneal Dialysis International, 35(3), 342-350.
Wongpakaran, N., & Wongpakaran, T. (2012). A revised Thai multidimensional scale of perceived social support. The Spanish Journal of Psychology, 15(3), 1503-1509.
Wu, H., Ye, H., Huang, R., Yi, C., Wu, J., Yu, X., & Yang, X. (2020). Incidence and risk factors of peritoneal dialysis-related peritonitis in elderly patients: A retrospective clinical study. Peritoneal Dialysis International, 40(1), 26-33.
Xie, J., Liu, J., Liu, M., Yan, J., Ding, S., & Ma, K. (2019). Self-management and related psychosocial variables among renal transplant patients. Transplantation Proceedings, 51(3), 734-741.
Zimet, G., Powell, S., Farley, G., Werkman, S., & Berkoff, K. (1990). Psychometric characteristics of the multidimensional scale of perceived social support. Journal of Personality Assessment, 55(4), 610-617.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ผลงานที่ได้ตีพิมพ์แล้วจะเป็นลิขสิทธิ์ของวารสารพยาบาลตำรวจ
