ปัจจัยทำนายการควบคุมความดันโลหิตตามเกณฑ์เป้าหมายในผู้ป่วยหลังเกิดโรคหลอดเลือดสมองชนิดขาดเลือดเฉียบพลัน ณ โรงพยาบาลทั่วไปแห่งหนึ่ง อำเภอสิชล จังหวัดนครศรีธรรมราช
คำสำคัญ:
การกลับเป็นซ้ำ, ความดันโลหิต, ความร่วมมือในการใช้ยา, โรคหลอดเลือดสมองชนิดขาดเลือดเฉียบพลันบทคัดย่อ
การวิจัยเชิงบรรยายวิเคราะห์ข้อมูลย้อนหลัง 1 ปี และประเมินผลลัพธ์ปัจจุบันมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความชุกและปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการควบคุมความดันโลหิตตามเกณฑ์เป้าหมายของผู้ป่วยหลังเกิดโรคหลอดเลือดสมองชนิดขาดเลือดเฉียบพลันของกลุ่มประชากรจำนวน 192 ราย หลังจำหน่ายจากโรงพยาบาลทั่วไปแห่งหนึ่ง อำเภอสิชล จังหวัดนครศรีธรรมราช ระหว่างปี พ.ศ. 2660-2561 เก็บรวบรวมข้อมูลทุติยภูมิจากเวชระเบียนของโรงพยาบาลร่วมกับการสัมภาษณ์ผู้ป่วยหรือผู้ดูแล โดยใช้เครื่องมือวิจัย ดังนี้ 1) แบบบันทึกข้อมูลทั่วไป 2) แบบบันทึกข้อมูลภาวะสุขภาพและการเจ็บป่วย 4) แบบประเมินความเสี่ยงการเกิดโรคหลอดเลือดสมองซ้ำ 5) แบบบันทึกการตรวจวัดความดันโลหิต 6) แบบประเมินความร่วมมือในการใช้ยา และ 7) แบบสอบถามพฤติกรรมการใช้ยา วิเคราะห์ข้อมูลใช้สถิติเชิงพรรณนา และ สถิติถดถอยโลจิสติกแบบพหุปัจจัย โดยใช้ค่า Crude OR และ 95% CI
ผลการวิจัย กลุ่มประชากรส่วนใหญ่ คือเพศชาย (ร้อยละ 61.6) อายุเฉลี่ย 65.4±14.8 ปี ร้อยละของผู้ป่วยหลังเกิดโรคหลอดเลือดสมองชนิดขาดเลือดเฉียบพลันที่ควบคุมความดันโลหิตได้ตามเกณฑ์เป้าหมายคือน้อยกว่า 140/90 มิลลิเมตรปรอท ตามลำดับมีดังนี้ กลุ่มที่มีอายุน้อยกว่า 60 ปี (ร้อยละ 25) กลุ่มที่อายุมากกว่า 60 ปี (ร้อยละ 36.3) และกลุ่มที่มีโรคเบาหวาน (ร้อยละ 27.9) ผลการวิเคราะห์สถิติถดถอยโลจิสติกแบบพหุปัจจัย พบว่า ปัจจัยทำนายการควบคุมความดันโลหิตได้ตามเกณฑ์เป้าหมาย ประกอบด้วย 4 ปัจจัย คือ การได้รับยาลดความดันโลหิต กลุ่ม Calcium Channel Blocker ณ ปัจจุบัน (OR = 2.94, p = .027) ความร่วมมือในการใช้ยาลดความดันโลหิต (OR = 9.43, p = .024) ความร่วมมือในการใช้ยาต้านเกล็ดเลือด (OR = 4.06, p = .020) และพฤติกรรมการรับประทานยา (OR = 3.43, p = .010) โดยสามารถทำนายการควบคุมความดันโลหิตได้ตามเกณฑ์เป้าหมายได้ร้อยละ 19.4 อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05
ข้อเสนอแนะจากผลการวิจัย พยาบาลและทีมสหวิชาชีพสามารถนำข้อมูลพื้นฐานนี้สำหรับการส่งเสริมพฤติกรรมการใช้ยาลดความดันโลหิตและยาต้านเกล็ดเลือดอย่างต่อเนื่อง โดยเฉพาะในกลุ่มผู้สูงอายุเพื่อป้องกันการกลับเป็นซ้ำของโรคหลอดเลือดสมอง
Downloads
เอกสารอ้างอิง
Alexander, R. W. (1995). Hypertension and the pathogenesis of atherosclerosis. Hypertension, 25(2), 155–161.
Boan, A. D., Lackland, D. T., & Ovbiagele, B. (2014). Lowering of blood pressure for recurrent stroke prevention: Topical Review. Stroke, 45(8), 2506-2513.
Bravata, D. M., Daggy, J., Brosch, J., Sico, J. J., Baye, F., Myers, L. J., . . . Arling, G. (2018). Comparison of risk factor control in the year after discharge for ischemic stroke versus acute myocardial infarction. Stroke, 49, 296–303.
Brewer, L., Mellon, L., Hall, P., Dolan, E., Horgan, F., Shelley, E., . . . Williams, D. (2015). Secondary prevention after ischaemic stroke: The ASPIRE-S study. BMC Neurology, 15(216), 1-8.
Bushnell, C. D., Olson, D. M., Zhao, X., Pan, W., Zimmer, L. O., Goldstein, L. B., . . . AVAIL Investigators. (2011). Secondary preventive medication persistence and adherence 1 year after stroke. Neurology, 77(12), 1182–1190.
CAPRIE Steering Committee. (1996). A randomized, blinded, trial of clopidogrel versus aspirin in patients at risk of ischemic events (CAPRIE). Lancet, 348(9038), 1329–1339.
Casolla, B., Moulin, S., Kyheng, K., Hénon, H., Labreuche, J., Leys, D., . . . Cordonnier, C. (2019). Five-year risk of major ischemic and hemorrhagic events after intracerebral hemorrhage. Stroke, 50(5), 1100-1107.
Chen, G. J., & Yang, M. S. (2013). The effects of calcium channel blockers in the prevention of stroke in adults with hypertension: A meta-analysis of data from 273,543 participants in 31 randomized controlled trials. PloS One, 8(3),e57854.
Costa, R. S., & Nogueira, L. T. (2008). Family support in the control of hypertension. Revista Latino-Americana de Enfermagem. 16(5), 871-876.
Eckel, R. H., Jakicic, J. M., Ard, J. D., de Jesus, J. M., Houston, M. N., . . .Tomaselli, G. F., (2014). American College of Cardiology/American Heart Association Task Force on Practice Guidelines 2013 AHA/ACC guideline on lifestyle management to reduce cardiovascular risk: A report of the American College of Cardiology/American Heart Association Task Force on Practice Guidelines. Circulation, 129(25 Suppl 2), S76–S99.
James, P. A., Ortiz, E., Carter, B. L., Cushman, W. C., Dennison-Himmelfarb, C., Handler, J., Lackland, D. T., . . . Ortiz, E. (2014). Evidence-based guideline for the management of high blood pressure in adults: (JNC8). JAMA, 311(5), 507-520. doi:10.1001/jama.2013.284427.
Kohok, D. D., Sico, J. J., Baye, F., Myers, L., Coffing, J., Kamalesh, M., & Bravata, D. M. (2018). Post-stroke hypertension control and receipt of health care services among veterans. The Journal of Clinical Hypertension, 20(2), 382–387.
Krueger, H., Lindsay, P., Cote, R., Kapral, M.K., Kaczorowski, J., & Hill, M.D. (2012). Cost avoidance associated with optimal stroke care in Canada. Stroke, 43(8), 2198–2206.
Kumar, S. (2106). Hypertension and ischemic stroke. Hypertension and Ischemic Stroke, 2(1), 39–43.
Lijing, L. Y., Chaoyun, L., Jie, C., Jaime, M., Rong, L., Janet, B., . . . Wu, Y., (2016). Prevention, management, and rehabilitation of stroke in low- and middle-income countries. eNeurological Science, 2, 21-30.
Morisky, D. E., Ang, A., Krousel-Wood, M., & Ward, H. J. (2008). Predictive validity of a medication adherence measure in an outpatient setting. The Journal of Clinical Hypertension, 10(5), 348–354.
Nidhinandana, S., Ratanakorn, D., Charnnarong, N., Muengtaweepongsa, S., & Towanabut, S. (2014). Blood pressure control among stroke patients in Thailand-The i-STROKE study. Journal of Stroke and Cerebrovascular Diseases, 23(3), 476–483.
Nijasri, C. S. (2014). Stroke epidemiology in Thailand. Journal of Stroke, 16(1), 1-7.
Oftedal, Å., Gerdts, E., Waje-Andreassen, U., Fromm, A., Naess, H., Linde, A., . . . Saeed, S. (2018). Prevalence and covariates of uncontrolled hypertension in ischemic stroke survivors: The Norwegian stroke in the young study. Blood Press, 27(3), 173–180.
Pandian, J. D., Felix, C., & Kaur, P. (2015). Family-led rehabilitation after stroke in India: The attend pilot study. International Journal of Stroke, 10(4), 609–614.
Poon, M. T., Fonville, A. F., & Al-Shahi, S. R. (2014). Long-term prognosis after intracerebral haemorrhage: Systematic review and meta-analysis. Journal of Neurology, Neurosurgery, and Psychiatry, 85, 660–667.
Raju, R. S., Sarma, P. S., & Pandian, J. D. (2010). Psychosocial problems, quality of life, and functional independence among Indian stroke survivors. Stroke, 41(12), 2932–2937.
Rosendorff, C., Lackland, D. T., Allison, M., Aronow, W. S., Black, H. R., Blumenthal, R. S., . . . White, W. B. (2015). Treatment of hypertension in patients with coronary artery disease: A scientific statement from the American heart association, American College of Cardiology, and American Society of Hypertension. Journal of the American College of Cardiology, 65, 1998–2038.
Roumie, C. L., Ofner, S., Ross, J. S., Arling, G., Williams, L. S., Ordin, D. L., . . . Bravata, D. M. (2011). Prevalence of inadequate blood pressure control among Veterans after acute ischemic stroke hospitalization. Circulation: Cardiovascular Quality Outcomes, 4(4), 399–407.
Roumie, C. L., Zillich, A. J., Bravata, D. M., Jaynes, H. A., Myers, L. J., Yoder, J., & Cheng, E. M. (2015). Hypertension treatment intensification among stroke survivors with uncontrolled blood pressure. Stroke, 46, 465-470.
Sarfo, F. S., Mobula, L. M., Plange-Rhule, J., Ansong, D., & Ofori-Adjei, D. (2018). Incident stroke among Ghanaians with hypertension and diabetes: A multicenter, prospective cohort study. Journal of the Neurological Sciences, 395, 17–24.
Seesawang, J., & Rungnoei, N. (2016). Nursing care for stroke patients: Strategies towards Patient-Centered Care Prachomklao College of Nursing, Phetchabu Ri Province. Journal of Nursing Science, 34(3), 10-18.
Shaik, S., Wang, Z., Inuzuka, H., Liu, P., & Wei, W. (2013). Chapter 1: Endothelium aging and vascular diseases. In Tech, senescence and senescence-related disorders. Retrieved from https://cdn.intechopen.com/pdfs/43109/InTechEndothelium_aging_and_vascular_diseases.pdf.
Shekhar, S., Liu, R., Travis, O. K., Roman, R. J., & Fan, F. (2017). Cerebral autoregulation in hypertension and ischemic stroke: A mini review. Journal of pharmaceutical sciences and experimental pharmacology, 1, 21-27.
Thai Hypertension Society. (2019). 2019 Thai Guidelines on the treatment of hypertension. Retrieved from http://www.thaihypertension.org/files/HT%20guideline%202019.with%20watermark.pdf.
Weimar, C., Diener, H. C, Alberts, M. J., Steg, P. G., Bhatt, D. L, Wilson, P. W., . . . Rother, J. (2009). The essen stroke risk score predicts recurrent cardiovascular events. Stroke, 40(2), 350-354.
Whelton, P. K., Carey, R. M., Aronow, W. S., Ovbiagele, B., Casey, D. E., Collins, K. J, . . . Wright, J. K. (2017). 2017ACC/AHA/AAPA/ABC/ACPM/AGS/APhA/ASH/ASPC/ NMA/PCNA guideline for the prevention, detection, evaluation, and management of high blood pressure in adults. Journal of The American College of Cardiology, 71(19), e127-248.
Williams, B., Mancia, G., Spiering, W., Rosei, E. A., Azizi, M., Burnier, M., . . . Desormais, I. (2018). 2018 ESC/ESH guidelines for the management of arterial hypertension. European Heart Journal, 39(33), 3021-3104.
World Health Organization (WHO). (2016). ICD-10 version: 2016. Retrieved from https://icd.who.int/browse10/2016/en#/I60-I69.
Xu, J., Tao, Y., Li, H., Gu, H., Xie, X., Meng, X., . . . Wang, Y. (2017). Different levels of blood pressure, different benefit from dual antiplatelet therapy in minor stroke or TIA patients. Science Report, 7, 1-6.
Zhang, W. W., Cadihac, D. A., O’Callaghan, C., & Dewey, H. M. (2009). Hypertension and TIA. International Journal of Stroke, 4(3), 206-214.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ผลงานที่ได้ตีพิมพ์แล้วจะเป็นลิขสิทธิ์ของวารสารพยาบาลตำรวจ
