การใช้โปรแกรมบูรณาการบทบาทผู้ปฏิบัติการพยาบาลขั้นสูงร่วมกับการดูแลแบบสหสาขาวิชาชีพในการพัฒนาคุณภาพการดูแลผู้ป่วยปวดหลังส่วนล่างที่ได้รับการผ่าตัด

บทคัดย่อ

                 การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยแบบกึ่งทดลอง แบบ 2 กลุ่มวัดก่อนและหลังการทดลอง เพื่อศึกษาผลของโปรแกรมบูรณาการบทบาทผู้ปฏิบัติการพยาบาลขั้นสูงร่วมกับการดูแลแบบสหสาขาวิชาชีพในการพัฒนาคุณภาพการดูแลผู้ป่วยปวดหลังส่วนล่างที่ได้รับการผ่าตัด ต่อผลลัพธ์ทางการพยาบาลทั้งในด้านผู้ป่วย ได้แก่ ความสามารถในการทำกิจกรรมและภาวะแทรกซ้อนหลังผ่าตัด (ภาวะลิ่มเลือดอุดกั้นหลอดเลือดดำ การติดเชื้อที่แผลผ่าตัด การติดเชื้อในระบบทางเดินปัสสาวะ) และด้านโรงพยาบาล ได้แก่ จำนวนวันนอนเฉลี่ยในโรงพยาบาล และความพึงพอใจของผู้ป่วยต่อการบริการพยาบาล ตัวอย่าง คือ ผู้ป่วยปวดหลังส่วนล่างที่ได้รับการผ่าตัดในโรงพยาบาลระดับตติยภูมิแห่งหนึ่งในจังหวัดกรุงเทพมหานคร จำนวน 60 ราย ตั้งแต่เดือนมิถุนายน พ.ศ. 2559 - กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2560 คัดเลือกแบบเจาะจงตามคุณสมบัติที่กำหนด แบ่งออกเป็นกลุ่มควบคุม 30 ราย และกลุ่มทดลอง 30 ราย กลุ่มควบคุมได้รับการดูแลแบบปกติ กลุ่มทดลองได้รับการดูแลแบบปกติร่วมกับโปรแกรมบูรณาการบทบาทผู้ปฏิบัติการพยาบาลขั้นสูงร่วมกับการดูแลแบบสหสาขาวิชาชีพ (โปรแกรมทดลอง) เก็บข้อมูล ครั้งที่ 1 ในวันแรกรับ ครั้งที่ 2 ในวันจำหน่าย และครั้งที่ 3 ในวันตรวจตามนัดหลังผ่าตัด 4 สัปดาห์ ด้วยเครื่องมือที่ได้รับการตรวจสอบคุณภาพ วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติบรรยาย การทดสอบไคสแควร์ และการทดสอบที กำหนดนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05

                 ผลการวิจัยพบว่า กลุ่มทดลองมีความสามารถในการทำกิจกรรมดีขึ้นแตกต่างจากกลุ่มควบคุมอย่างไม่มีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .156 และภาวะแทรกซ้อนหลังผ่าตัด คือ ภาวะหลอดเลือดดำลึกอุดตัน และภาวะติดเชื้อที่แผลผ่าตัด แตกต่างกับกลุ่มควบคุมอย่างไม่มีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 1.000 และ .237 ตามลำดับ ส่วนการติดเชื้อในระบบทางเดินปัสสาวะไม่พบทั้งสองกลุ่ม สำหรับผลลัพธ์ด้านโรงพยาบาล พบว่า จำนวนวันนอนเฉลี่ยกลุ่มทดลอง น้อยกว่ากลุ่มควบคุม (M ± SD = 6.85 ± 4.07; 7.28 ±  3.59 ตามลำดับ) แต่แตกต่างกันอย่างไม่มีนัยสำคัญทางสถิติ (p = .681; t = .414) สำหรับความพึงพอใจของผู้ป่วยต่อการบริการพยาบาลที่ได้รับ พบว่า กลุ่มทดลอง มีคะแนนเฉลี่ยสูงกว่ากลุ่มควบคุมม (M ± SD = 65.93 ± 5.34; 59.48 ± 7.11 ตามลำดับ) และแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .000 (t = 3.808)