การพยาบาลผู้ป่วยสูงอายุมะเร็งเต้านม ที่ได้รับการผ่าตัด : กรณีศึกษา 2 ราย

Nursing Care for Elderly Breast Cancer Patients Undergoing Surgery: 2 Case Study Patients

ผู้แต่ง

  • นันทิยา ชินโคตร โรงพยาบาลขอนแก่น

คำสำคัญ:

การพยาบาลผู้ป่วยมะเร็งเต้านม,ผู้ป่วยสูงอายุ,การผ่าตัดมะเร็งเต้านม,องค์รวม

บทคัดย่อ

บทนำ

มะเร็งเต้านมเป็นภัยร้ายต่อผู้หญิงทั้งในระดับโลกและในประเทศไทย(ชลทิศอุไรฤกษ์กุล,2565) พบมากอันดับ 1 ในเพศหญิง มีผู้ป่วยรายใหม่ 22,158 รายต่อปีหรือชั่วโมงละ 2.5 คน มีผู้เสียชีวิตจากมะเร็งเต้านม 8,266 รายต่อปี หรือชั่วโมงละ 0.94 คน นับว่าเป็นสาเหตุสำคัญของการเสียชีวิตในผู้สูงอายุชายและหญิงที่มีอายุระหว่าง  60-79 ปี คาดการณ์ว่า ปีค.ศ 2030 แนวโน้มการเกิดโรคมะเร็งจะเพิ่มขึ้นตามสัดส่วนของประชากรผู้สูงอายุ จำเป็นต้องมีระบบการดูแลรักษาที่มีประสิทธิภาพ พยาบาลต้องมีสมรรถนะการดูแลเฉพาะด้าน

วัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาเปรียบเทียบการพยาบาลผู้ป่วยสูงอายุมะเร็งเต้านมที่ได้รับการผ่าตัด

วิธีการศึกษา ศึกษารายกรณี เลือกแบบเจาะจง ผู้ป่วยสูงอายุมะเร็งเต้านมที่ได้รับการผ่าตัดจำนวน 2 ราย ประเมินภาวะสุขภาพ11 แบบแผนของกอร์ดอน ร่วมกับแบบประเมินภาวะสุขภาพผู้สูงอายุให้การพยาบาลโดยใช้กรอบแนวคิดการฟื้นคืนพลังใจของครอบครัวในการเผชิญภาวะวิกฤติ(Family Resilience : A concept for Coping with Family Crisis)  และให้การพยาบาลแบบองค์รวม ผลการศึกษา กรณีศึกษาเป็นผู้สูงอายุ กรณีศึกษารายที่ 1 อายุ 76 ปี หม้าย อยู่กับครอบครัวลูกสาว กรณีศึกษารายที่ 2  อายุ 66 ปี โสด ทั้งสองเป็นมะเร็งระยะแพร่กระจาย ได้รับการผ่าตัดเต้านมซ้าย ให้การดูแล 4 ระยะ ได้แก่ ระยะแรกรับและเตรียมผ่าตัด ระยะผ่าตัด ระยะหลังผ่าตัด ระยะวางแผนจำหน่ายและดูแลต่อเนื่อง ข้อวินิจฉัยการพยาบาลเหมือนกัน 6 ข้อ ได้แก่ 1) วิตกกังวลเกี่ยวกับโรคที่เป็นอยู่และการผ่าตัด 2) ไม่สุขสบายเนื่องจากปวดเต้านมซ้าย 3) ปวดแผลบริเวณผ่าตัด 4) เสียสมดุลของสารนํ้าและเกลือแร่          5) การปฏิบัติกิจวัตรประจําวันลดลง 6) ผู้ป่วยขาดความรู้เรื่องการดูแลตนเอง ข้อวินิจฉัยการพยาบาลแตกต่างกัน 12 ข้อ ได้แก่ 1) วิตกกังวลเรื่องภาพลักษณ์ 2) ซีดจากการเสียเลือดระหว่างการผ่าตัด 3) มีภาวะสับสนเฉียบพลัน 4) เสียสมดุลของสารนํ้าและเกลือแร่ 5) เสี่ยงต่อการติดเชื้อที่แผลผ่าตัด 6) เสี่ยงต่อการพลัดตกหกล้ม 7) วิตกกังวลเรื่องผู้ดูแลหลัก 8) วิตกกังวล กลัวมะเร็งลุกลามและการรักษาด้วยรังสีรักษา 9) มีโอกาสเกิดข้อไหล่ติด และสารคัดหลั่งคลั่งที่แผลผ่าตัด 10) มีภาวะHyperglycemia11) วิตกกังวลเรื่องการดูแลต่อเนื่อง12) วิตกกังวลปัญหาเศรษฐกิจและผู้ดูแล  ผลลัพธ์การพยาบาล กรณีศึกษาทั้ง 2 ราย หลังการดูแลรักษาดีขึ้น กรณีศึกษาที่ 1 รักษาตัว 9 วัน ลูกสาวดูแลหลัก เผชิญปัญหาและปรับตัวได้ กังวลหากรักษาด้วยเคมีต่อส่วนกรณีศึกษาที่ 2 นอนรักษาตัว 8 วันน้องสาว   เป็นผู้ดูแลหลัก กังวลด้านภาพลักษณ์และด้านเศรษฐกิจ แต่ปรับตัวและเผชิญปัญหาได้ ทั้ง 2 ราย จำหน่ายออกจากโรงพยาบาลและมารักษาตามนัดต่อเนื่อง

 การนำไปใช้ประโยชน์ นำไปพัฒนารูปแบบการดูแลผู้ป่วยสูงอายุมะเร็งเต้านม ที่ได้รับการผ่าตัด เพื่อเกิดประสิทธิภาพการดูแลและสมรรถนะของพยาบาล

คำสำคัญ : การพยาบาลผู้ป่วยมะเร็งเต้านม,ผู้ป่วยสูงอายุ,การผ่าตัดมะเร็งเต้านม,องค์รวม

เอกสารอ้างอิง

การพยาบาลศัลยศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ โรงพยาบาลรามา.(2561) เรื่องที่น่ารู้และข้อควรปฏิบัติ

สำหรับผู้ป่วยมะเร็งเต้านม วันที่สืบค้น กันยายน 2561.จาก website:

https://www.rama.mahidol.ac.th/cancer_center/sites/default/files/public/pd f/Article/.pdf

กุชชกร หว่างนุ่ม.(2559).การพยาบาลผู้ป่วยโรคมะเร็งที่ได้รับยาเคมีบำบัด,วารสารการปฏิบัติการพยาบาลผดุงครรภ์ไทย; 3(1) 51-63

จินตนา กิ่งแก้ว.มะเร็งเต้านมกับการพยาบาลผู้ป่วยผ่าตัดมะเร็งเต้านม.วารสารโรคมะเร็ง.2560,37(4):63-70.

พิมพ์พรรณ ศิลปะสุวรรณ, อัญชลี สงวนรักษ์ และอดุลย์ บัณฑุกุล (2559) .การจัดการให้ลูกจ้างกลับเข้า

ทำงานหลังการเจ็บป่วยมะเร็งเต้านม .สำนักพิมพ์แดนิกซ์ อินเตอร์คอร์ปอเรชั่น.

สาริกา อุระภา.(2559).การพยาบาลผู้ป่วยมะเร็งเต้านมที่ได้รับการผ่าตัด โรงพยาบาลสกลนคร : กรณีศึกษา ,3(1) 51-59

จินตนา กิ่งแก้ว.มะเร็งเต้านมกับการพยาบาลผู้ป่วยผ่าตัดมะเร็งเต้านม. วารสารโรคมะเร็ง. 2560,37(4):163-70.

สุวรรณี สิริเลิศตระกูล สุวลักษณ์ วงศ์จรรโลงศิล ประไพ อริยประยูร และแม้นมนา จิระจรัส สุวลักษณ์

วงศ์จรรโลงศิล .การพยาบาลผู้ป่วยโรคมะเร็ง ความรู้เกี่ยวกับมะเร็งเต้านมและการปฏิบัติตน

เมื่อเข้ารับการรักษา 2558

Bray, McCarron, & Parkin. (2004). the changing global patterns of female breast cancer

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-02-17

รูปแบบการอ้างอิง

ชินโคตร น. (2025). การพยาบาลผู้ป่วยสูงอายุมะเร็งเต้านม ที่ได้รับการผ่าตัด : กรณีศึกษา 2 ราย: Nursing Care for Elderly Breast Cancer Patients Undergoing Surgery: 2 Case Study Patients. วารสารทางการแพทย์และบริหารจัดการระบบสุขภาพ โรงพยาบาลขอนแก่น (Journal of Medicine and Health System Management of Khon Kaen Hospital), 2(3), 23–36. สืบค้น จาก https://he01.tci-thaijo.org/index.php/nso-kkh/article/view/273902

ฉบับ

ประเภทบทความ

รายงานผู้ป่วย