การศึกษาปัจจัยเสี่ยง อาการทางคลินิก และเชื้อก่อโรคของการเกิด โรคระบบทางเดินหายใจในกระต่าย ในกรุงเทพมหานคร

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์ โรคระบบทางเดินหายใจในกระต่าย เป็นสาเหตุอันดับต้นของการเสียชีวิตในกระต่ายทุกช่วงอายุ และสามารถพบได้ตลอดทั้งปี การศึกษาถึงปัจจัยเสี่ยงจะสามารถทราบถึงความเสี่ยงในการเกิดโรคระบบทางเดินหายใจในกระต่ายได้ ทำให้สามารถป้องกันและลดปัจจัยเสี่ยงได้

วัสดุอุปกรณ์และวิธีการ ผู้ทำการศึกษาได้ทำการเก็บข้อมูลจากกระต่ายเลี้ยง ที่เข้ารับการตรวจสุขภาพและรักษาในโรงพยาบาลสัตว์ขวัญคำ โดยเก็บข้อมูลจากกระต่าย 2 กลุ่มคือ กลุ่มอาการปกติหรือที่ไม่แสดงอาการป่วยด้วยโรคระบบทางเดินหายใจ และกลุ่มที่แสดงอาการของโรคระบบทางเดินหายใจ ซึ่งในการศึกษาครั้งนี้ ได้เลือกเก็บข้อมูลกระต่ายที่ได้รับการรักษาโรงพยาบาลสัตว์ขวัญคำในปี พ.ศ.2557 จำนวน 2,395 ตัว โดยการเก็บข้อมูลการซักประวัติ การตรวจร่างกาย อายุ เพศ อาหาร สภาพแวดล้อมของสถานที่เลี้ยง การเพาะเชื้อแบคทีเรียจากโพรงจมูก ภาพรังสีวินิจฉัยของปอด และความสัมพันธ์กับฤดูกาลและการเปลี่ยนแปลงของปริมาณน้ำฝน

ผลการศึกษา พบว่ากระต่ายเพศผู้มีความเสี่ยงมากกว่ากระต่ายเพศเมีย อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (OR=1.6; P<0.05) กระต่ายที่มีอายุมากกว่า 6 ปี มีความเสี่ยงมากกว่ากระต่ายที่มีอายุน้อยกว่าหรือเท่ากับ 6 ปี อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (OR=3.2; P<0.05) ในเรื่องของสภาพอากาศพบว่า ปริมาณน้ำฝนมีความสัมพันธ์กับการเกิดโรคระบบทางเดินหายใจ โดยพบว่าปริมาณน้ำฝนที่เพิ่มขึ้นประมาณ 5 เท่า จากเดือนเมษายนถึงเดือนพฤษภาคม ทำให้กระต่ายป่วยเป็นโรคะบบทางเดินหายใจมากขึ้นประมาณ 3 เท่า โดยเดือนพฤษภาคมมีความเสี่ยงมากกว่าเดือนเมษายนอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (OR=3.2; P<0.05)

ข้อสรุป การศึกษานี้พบปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้กระต่ายเป็นโรคระบบทางเดินหายใจได้แก่ กระต่ายที่เป็นเพศผู้ หรือมีอายุมากกว่า 6 ปี และมีความสัมพันธ์กับการเพิ่มขึ้นของปริมาณน้ำฝนในเดือนพฤษภาคม