ประสบการณ์ของหัวหน้าหอผู้ป่วยในการใช้อารมณ์ขัน เพื่อการจัดการสถานการณ์ตึงเครียดในหอผู้ป่วย* Experiences of Head Nurses in Using Humor for Tension Situation Management in Patient Unit

Abstract

การวิจัยเชิงคุณภาพตามแนวคิดปรากฏการณ์วิทยา (Husserl phenomenology)มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อบรรยายประสบการณ์ของหัวหน้าหอผู้ป่วยในการใช้อารมณ์ขัน 2) จัดการสถานการณ์ตึงเครียดในหอผู้ป่วย ผู้ให้ข้อมูลเป็นหัวหน้าหอผู้ป่วยในโรงพยาบาลมหาวิทยาลัย ภายใต้กำกับรัฐแห่งหนึ่ง ที่ได้รับการยอมรับจากหัวหน้าและเพื่อนร่วมงานว่าเป็นผู้มีอารมณ์ขันมีประสบการณ์ในการนำอารมณ์ขันมาใช้ในการจัดการสถานการณ์ตึงเครียดในหอผู้ป่วยมีประสบการณ์ในการทำงานในตำแหน่งหัวหน้าหอผู้ป่วยเป็นเวลา 2 ปีขึ้นไป และยินดีเข้าร่วมการ เป็นผู้ให้ข้อมูล โดยคัดเลือกแบบเจาะจงและจากการบอกต่อแบบลูกโซ่ จำนวน 10 ราย เก็บข้อมูลโดยการสัมภาษณ์แบบเจาะลึกและนำข้อมูลมาถอดความแบบคำต่อคำ วิเคราะห์ข้อมูลเชิงเนื้อหาตามวิธีของ Van Manen (1990) ผลการศึกษาพบว่า ประสบการณ์ของหัวหน้าหอผู้ป่วยในการใช้อารมณ์ขันเพื่อการจัดการสถานการณ์ตึงเครียดในหอผู้ป่วย ประกอบด้วย 4 ประเด็นหลัก ดังนี้ 1) สถานการณ์ที่เกี่ยวข้อง กับสภาวการณ์ตึงเครียดในหอผู้ป่วย ได้แก่ 1.1) สถานการณ์ตึงเครียดเนื่องมาจากการดูแลผู้ป่วย 1.2) สถานการณ์ตึงเครียดเนื่องมาจากนโยบายของโรงพยาบาล และ 1.3) สถานการณ์ตึงเครียดเนื่องมาจากขาดแคลนบุคลากรพยาบาล 2) อารมณ์ขันเป็นวิธีที่ดีในการจัดการสถานการณ์ตึงเครียด ได้แก่ 2.1) อารมณ์ขันช่วยท????ำให้มีความคิดเชิงบวก 2.2) อารมณ์ขันช่วยทำให้สถานการณ์คลี่คลาย และ 2.3) อารมณ์ขันช่วยทำให้มีความสุขและได้แบ่งปันความสุข 3) ประสบการณ์ของการจัดการสถานการณ์ตึงเครียดโดยใช้อารมณ์ขัน ได้แก่ 3.1) ประเมินสถานการณ์ก่อนใช้อารมณ์ขัน 3.2) ใช้อารมณ์ขันให้เหมาะสมกับบุคคล 3.3) ต้องมีสัมพันธภาพที่ดีต่อกันก่อนใช้อารมณ์ขัน และ 4) บทเรียนที่ได้รับภายหลังการใช้อารมณ์ขัน ได้แก่ 4.1) บรรยากาศในการทำงานดี บุคลากรมีความสุข 4.2) มีเสน่ห์ รวยเพื่อน 4.3) พยาบาลอารมณ์ดี ลดการกระทบกระทั่งกับผู้ป่วย 4.4) เปิดโลกทางความคิดสร้างสรรค์ให้บุคลากร และ 4.5) มีข้อพึงระวังในการใช้อารมณ์ขัน ผลการวิจัยครั้งนี้สามารถนำไปเป็นแนวทางแก่หัวหน้าหอผู้ป่วยในการนำอารมณ์ขันมาใช้ในการจัดการสถานการณ์ตึงเครียด เพื่อให้การบริหารหอผู้ป่วยมีประสิทธิภาพ และเป็นแนวทางในการศึกษาวิจัยเกี่ยวกับการใช้อารมณ์ขันในการพัฒนา บริหารจัดการคุณภาพบริการพยาบาล

This qualitative research aimed to study experiences of tension situation management by using humor of head nurses. Husserl Phenomenology research design was used Ten head nurses who used humor in their tension situation management in an autonomous university hospital were recruited. Purposive and snowball techniques were conducted to select the participants who were registered head nurses with at least 2 years of experience in their work positions. Data were collected by using in-depth interviews guide which included audio recording and transcribed verbatim. Content analysis based on Van Manen’s method (1990) was applied. The result showed that 1) tension situations in patient wards which included 1.1) tension from taking care of patients, 1.2) tension from adhering to the hospital’s policies. and 1.3) tension from lacking of staff nurses. 2) Humor was a good way to release tension situation management as 2.1) humor encouraged positive thinking, 2.2) humor helped to ease up a tension situation and 2.3) humor made head nurses to be happy and they shared their happiness with others. 3) Experiences in using humor during tension situation management which requires 3.1) a situation assessment, 3.2) consideration of an individual’s humor preference and 3.3) development a strong relationship before using humor. 4) The lesson learn after using humor 4.1) people in the ward were less stressed and more happier, 4.2) person with a sense of humor was charming and friendly, 4.3) a sense of humor could lighten up a nurse’s mood and alleviate conflict between nurses and patients, 4.4) a sense of humor could unlock a nurse’s creativity, and 4.5) there are precautions in using humor to relieve tension in head nurses. The results from this study could be used as guidelines for head nurses in applying humor in tension situation management, which improved patient units effectively. Finally, these results were provided as a base guideline for further study which humor would be used in service quality management for head nurses.