การเรียนรู้ผ่านการสะท้อนกลับการปฏิบัติของนักศึกษาพยาบาล ในห้องคลอด: วิจัยเชิงคุณภาพ Learning through Reflective Practice of Nursing Students in the Delivery Room: A Qualitative Research

Abstract

การวิจัยเชิงคุณภาพครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาและอภิปรายผลการเรียนรู้ผ่านการสะท้อนกลับการปฏิบัติของนักศึกษาต่อการฝึกปฏิบัติงานในห้องคลอดโดยผู้ให้ข้อมูลเป็นนักศึกษาพยาบาลชั้นปีที่ 4 คณะพยาบาลศาสตร์เกื้อการุณย์ ปีการศึกษา 2557 ที่ฝึกปฏิบัติงานในห้องคลอดโรงพยาบาลตากสิน จำนวน 32 คน เก็บรวบรวมข้อมูลโดยการสัมภาษณ์ เชิงลึกการสนทนากลุ่มและการอ่านบันทึกสะท้อนกลับ การปฏิบัติของนักศึกษา ซึ่งเป็นการตรวจสอบข้อมูลแบบสามเส้าเครื่องมือวิจัย ได้แก่ บันทึกการสะท้อนกลับการปฏิบัติ แนวคำถามแบบกึ่งโครงสร้างวิเคราะห์ข้อมูลแบบแยกประเด็นผลการวิจัยพบว่าวิธีการที่นักศึกษาพยาบาลใช้เรียนรู้ผ่านการสะท้อนกลับการปฏิบัติงานในห้องคลอดได้แก่ (1) การเขียนการสะท้อนกลับการปฏิบัติ (2) การสนทนา (3) การคิดแบบมีวิจารณญาณและการแก้ปัญหา (4) การวิเคราะห์เหตุการณ์หรืออุบัติการณ์ (5) การวิพากษ์ตนเอง (6) การสังเกตและการประเมินพฤติกรรมการปฏิบัติและยังพบว่าสิ่งที่นักศึกษาพยาบาลเรียนรู้จากการสะท้อนกลับการปฏิบัติงาน คือ (1) จริยธรรม (2) ความรู้ความเข้าใจ (3) ความคิดสร้างสรรค์ (4) การสื่อสารและความร่วมมือ (5) การเรียนรู้จากประสบการณ์ (6) ความทรงจำและความประทับใจ (7) ประสบการณ์การทำคลอด (8) การเรียนรู้ด้วยตนเองของนักศึกษานอกจากนี้ยังช่วยให้นักศึกษาตระหนักถึงการพัฒนาความรู้และเกิดการเรียนรู้อย่างต่อเนื่องอีกทั้งช่วยปรับเจตคติต่อการฝึกปฏิบัติและการเป็นผู้นำ ทำให้เป็นคนละเอียดรอบคอบ รวมทั้งการฝึกคิดแบบมีวิจารณญาณ มีความเข้าใจตนเองและเข้าใจผู้อื่นซึ่งนำไปสู่การพัฒนาทักษะการทำงานของตนเองได้                                                                                           ข้อเสนอแนะสำหรับการนำผลการวิจัยไปใช้ คือ สามารถใช้เป็นแนวทางพัฒนาการสอนทางคลินิกแก่นักศึกษาพยาบาลที่ฝึกปฏิบัติงานสาขาต่างๆที่นอกเหนือจากการผดุงครรภ์

Learning through Reflective Practice of Nursing
Students in the Delivery Room: A Qualitative Research

This study is a qualitative research. The research objectives were to study
learning through reflective practice of nursing students and to explain the effects
of learning through reflective practice of nursing students in the delivery room.
The selected key informant method was criterionbasedselection. Thirty two
of fourth-year nursing students in Kuakarun Faculty of Nursing who practiced
in Delivery room at Taksin Hospital in academic year 2014 were selected.
Data collection was data triangulation which consisted of in-depth interview,
groupdiscussion and reading students’ reflective practice journal. The research
instruments were students’ reflective practice journal, semi-structured questionnaires for in-depth interview, group discussion. Data analysis was thematic analysis. The research result found that the learning method through reflective practice of nursing students in the delivery room were (1) reflective practice journal (2) dialogue (3) critical thinking and problem solving (4) incident analysis (5) self-criticism (6) observation and evaluation of practice. Also, there were eight issues that students learned through their reflective practice were that (1) students’ ethics and morality. (2) students’ knowledge and comprehension (3) creative thinking of students (4) communications and collaboration (5) experiential learning of students (6) students’memories and impressions (7) students’experience in delivery baby (8) self-learning of students. Learning through reflective practice supported students’ awareness in improving knowledge and learning continuously and systematically.
It helped to adjust the attitude to learning and leadership to be careful which
help develop their skills, including critical thinking and understand themselves
and understand others. Recommendation for applying research results: midwifery and nursing lecturers can apply these results to be a guide for development their clinical teaching in other wards.