ความสัมพันธ์ระหว่างความรอบรู้ด้านสุขภาพ พฤติกรรมการดูแลตนเอง และการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดของผู้เป็นเบาหวานชนิดที่ 2 ที่มารับการรักษาที่โรงพยาบาลตำรวจ
คำสำคัญ:
ความรอบรู้ด้านสุขภาพ, พฤติกรรมการดูแลตนเอง, ผู้เป็นเบาหวานชนิดที่ 2บทคัดย่อ
วัตถุประสงค์ของงานวิจัยนี้ เพื่อศึกษา 1) ระดับความรอบรู้ด้านสุขภาพ พฤติกรรมการดูแลตนเอง และระดับน้ำตาลสะสมในเลือด และ 2) ความสัมพันธ์ของตัวแปรดังกล่าว กลุ่มตัวอย่าง จำนวน 375 ราย ถูกคัดเลือกแบบเจาะจงตามเกณฑ์ที่กำหนด เครื่องมือวิจัยเป็นแบบสอบถามทั้งหมด 3 ชุด ได้แก่ 1) ข้อมูลส่วนบุคคล 2) ความรอบรู้ด้านสุขภาพของผู้เป็นเบาหวาน และ 3) พฤติกรรมการดูแลตนเองของผู้เป็นเบาหวาน เครื่องมือวิจัยชุดที่ 2 และ 3 มีคุณภาพด้านความตรงตามเนื้อหา เท่ากับ .96 และ .95 ตามลำดับ และด้านความเชื่อมั่น เท่ากับ .85 และ .73 ตามลำดับ วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา และสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์ของสเปียร์แมน
ผลการวิจัย พบว่า 1) กลุ่มตัวอย่างมีระดับความรอบรู้ด้านสุขภาพโดยรวมอยู่ในระดับสูง (ร้อยละ 77.80) ระดับพฤติกรรมการดูแลตนเองโดยรวมอยู่ในระดับปานกลาง (ร้อยละ 77.60) และสามารถควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดได้ดี (ร้อยละ 47.70) และ 2) ความรอบรู้ด้านสุขภาพของกลุ่มตัวอย่างมีความสัมพันธ์ในทางบวกกับพฤติกรรมการดูแลตนเอง และการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ p-value < .01 (rs = .354 และ .172 ตามลำดับ) ผลการวิจัยครั้งนี้ ชี้ให้เห็นว่า การส่งเสริมให้ผู้เป็นเบาหวานชนิดที่ 2 มีความรอบรู้ด้านสุขภาพที่เพียงพอ จะทำให้มีพฤติกรรมการดูแลตนเองที่ถูกต้อง และนำไปสู่การควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดได้
เอกสารอ้างอิง
International Diabetes Federation (IDF). IDF diabetes atlas. 10th ed. Brussels: International Diabetes Federation; 2021.
Department of Disease Control. Access to diabetes care [Internet]. 2021 [cited 2022 Feb 22]. Available from: https://www.ddc.moph.go.th/brc/ (in Thai)
American Diabetes Association Professional Practice Committee. Classification and diagnosis of diabetes: standards of medical care in diabetes-2022. Diabetes Care 2022;45 Suppl 1:S17-38. doi: 10.2337/dc22-S002.
Kaeodumkoeng K. Health literacy: access, understand, and application. 2nd ed. Bangkok: Amarin Corporations Public; 2018. (in Thai)
Nutbeam D. Health literacy as a public health goal: a challenge for contemporary health education and communication strategies into the 21st century. Health Promotion International 2000;15(3):259-67. doi: 10.1093/heapro/15.3.259.
Choeisuwan V. Health literacy: concept and application for nursing practice. Royal Thai Navy Medical Journal 2017;44(3):183-97. (in Thai)
Ariyasit J. Health literacy to control blood sugar level in type 2 diabetic patients. Region 3 Medical and Public Health Journal 2021;18(2):142-55. (in Thai)
Sirithai N, Piripun C. Self - care of diabetic patients and health literacy: case study of patients at sub-district health promoting hospital. Journal of Health Science of Thailand 2022;31(2):289-98. (in Thai)
Imran SA, Harpreet S. Targets for glycemic control. Canadian Journal of Diabetes 2018;42 Suppl 5:S42-6. doi: 10.1016/j.jcjd.2017.10.030.
Singsalasang A, Nguanjairak R, Salawonglak T. Health literacy and behaviors influencing blood sugar level control among type 2 diabetes patients in primary care units, Thailand: a cross-sectional study. F1000Research 2022;11:332. doi: 10.12688/f1000research.74225.1.
Phanuphan R, Saisud U, Chanawong S, Prasomruk P. Health literacy and self-care behaviors of diabetic mellitus patients with controllable and uncontrollable glucose level in Najik sub-district, Muang district, Amnat Charoen province. Journal of Health Science and Community Public Health 2021;4(1):35-47. (in Thai)
Poladao K, Ratchompoo W, Nakram S, Prasomruk P, Panthumas S, Saraboon Y. Health literacy of type 2 diabetic patient and to compare urban area and rural area in Muang district Amnatcharoen province. Journal of Khon Kaen Provincial Health Office 2020;2(1):21-40. (in Thai)
Rattanawarang W, Chantha W. Health literacy of self-care behaviors for blood glucose control in patients with type 2 diabetes, Chainat province. Journal of Health and Nursing Education 2018;24(2):34-51. (in Thai)
Yamane T. Statistics: an introductory analysis. 3rd ed. New York: HarperCollins Publishers; 1973.
Madican K, Oba N, Supametaporn P. Factors related to health literacy in patients with uncontrolled type 2 diabetes. NU Journal of Nursing and Health Sciences 2020;14(1):38-53. (in Thai)
Saenrak N, Juwa S, Srisookkum T. Health literacy on self-care among patients with diabetes mellitus in Mae Ka sub-district, Phayao province. Academic Journal of Community Public Health 2020;6(3):174-84. (in Thai)
Hanput D, Rahothan N. Self-care behaviors of type 2 diabetes patients at Danchang hospital. Journal of Health and Nursing Ubon Ratchathani University 2023;2(2):127-38. (in Thai)
Peerawankul N. Self-care behavior of type 2 diabetes patients at Prankratai hospital, Kamphaeng Phet province. Journal of Science and Technology Northern 2022;3(3):38-55. (in Thai)
Hayeepachi N, Pouyfung P. Effective factors associated with controlling blood sugar among diabetes mellitus type 2 patients on follow-up at medical division, Chiang Rai municipality. Journal of Nursing, Public Health, and Education 2019;20(3):83-94. (in Thai)
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2024 วารสารเกื้อการุณย์
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
