ความชุกและปัจจัยที่มีผลต่อการเกิดภาวะโลหิตจางของหญิงตั้งครรภ์ที่มาฝากครรภ์ครั้งแรก ในโรงพยาบาลแม่สอด จังหวัดตาก
คำสำคัญ:
ภาวะโลหิตจางในหญิงตั้งครรภ์, ความชุก, ปัจจัยเสี่ยงบทคัดย่อ
การวิจัยเชิงพรรณนาแบบภาคตัดขวางนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความชุก และปัจจัยที่สัมพันธ์กับภาวะโลหิตจางในหญิงตั้งครรภ์ที่มาฝากครรภ์ครั้งแรกในโรงพยาบาลแม่สอด จังหวัดตาก กลุ่มตัวอย่างจำนวน 508 ราย รวบรวมข้อมูลจากเวชระเบียน และฐานข้อมูลโรงพยาบาล เครื่องมือที่ใช้ คือ แบบบันทึกลักษณะทั่วไป ลักษณะทางสูติศาสตร์ และข้อมูลผลลัพธ์ มีค่าดัชนีความตรงตามเนื้อหา เท่ากับ .90 รวบรวมข้อมูลระหว่างวันที่ 1 ตุลาคม 2564 ถึงวันที่ 30 กันยายน 2565 วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา เปรียบเทียบความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยด้วยไคสแควร์ และหาปัจจัยทำนายด้วยการวิเคราะห์ถดถอยพหุคูณ
ผลการวิจัย พบว่า ความชุกภาวะโลหิตจางในหญิงตั้งครรภ์ จำนวน 133 ราย (ร้อยละ 26.18) ดัชนีมวลกายตามเกณฑ์ เป็นปัจจัยที่ลดความเสี่ยงการเกิดภาวะโลหิตจาง (OR = .49; 95%CI .31 - .78, p-value = .002) ปัจจัยที่เพิ่มความเสี่ยงการเกิดภาวะโลหิตจาง ได้แก่ การฝากครรภ์ที่อายุครรภ์มากกว่า 12 สัปดาห์ (OR = 3.63; 95%CI 2.33 - 5.64, p-value < .001) และการเป็นพาหะธาลัสซีเมีย (OR = 3.02; 95%CI 1.96 - 4.65, p-value < .001) จากผลการศึกษาได้ข้อเสนอแนะ คือ พยาบาลแผนกฝากครรภ์ควรมีกลยุทธ์เพื่อส่งเสริมให้หญิงตั้งครรภ์เข้ารับบริการฝากครรภ์ก่อนอายุครรภ์มากกว่า 12 สัปดาห์ ร่วมกับส่งเสริมภาวะโภชนาการให้เป็นไปตามเกณฑ์ เพื่อลดโอกาสการเกิดภาวะโลหิตจางขณะตั้งครรภ์
เอกสารอ้างอิง
Hasan MM, Magalhaes RJS, Garnett SP, Fatima Y, Tariqujjaman M, Pervin S, et al. Anaemia in women of reproductive age in low-and middle-income countries: progress towards the 2025 global nutrition target. Bulletin of the World Health Organization 2022;100(3):196-204. doi: 10.2471/BLT.20.280180.
Department of Health Ministry of Public Health. Health promotion and environmental health surveillance annual report 2021 [Internet]. 2022 [cited 2023 Dec 20]. Available from: https://planning.anamai.moph.go.th/th/annual-surveillance-doh/3829 (in Thai)
Khampila W, Thitiyarnviroj B, Raksee S, Manadee P, Tubsai T, Singsiricharoenkul S. Caring for pregnant women with Iron deficiency anemia: the challenging role of nurses. The Journal of Faculty of Nursing Burapha University 2022;30(2):134-42. (in Thai)
Nilphai N. The prevalence and associated factor of anemia in pregnancy in Roi Et hospital, Roi Et province. Journal of Research and Health Innovative Development 2020;1(2):123-35. (in Thai)
Finkelstein JL, Kurpad AV, Bose B, Thomas T, Srinivasan K, Duggan C. Anaemia and iron deficiency in pregnancy and adverse perinatal outcomes in Southern India. European Journal of Clinical Nutrition 2020;74(1):112-25. doi: 10.1038/s41430-019-0464-3.
Blackburn S. Maternal, fetal, & neonatal physiology: a clinical perspective. 5th ed. Philadelphia: Saunders; 2017.
Young MF, Oaks BM, Tandon S, Martorell R, Dewey KG, Wendt AS. Maternal hemoglobin concentrations across pregnancy and maternal and child health: a systematic review and meta-analysis. Annals of the New York Academy of Sciences 2019;1450(1):47-68. doi: 10.1111/nyas.14093.
Arora R, Patumanond J, Chamaiporn T. Anemia in pregnancy at lampang hospital: prevalence, causes and risk factors. Lampang Medical Journal 2009;30(1):28-37. (in Thai)
Boonyaprapapan T, Sangin S, Siriarunrat S. Effects of the educative supportive program on self-care behavior and hematocrit level among pregnant women with Iron deficiency anemia. The Journal of Faculty of Nursing Burapha University 2018;26(4):40-50. (in Thai)
Brannon PM, Taylor CL. Iron supplementation during pregnancy and infancy: uncertainties and implications for research and policy. Nutrients 2017;9(12):1327. doi: 10.3390/nu9121327.
Pavord S, Daru J, Prasannan N, Robinson S, Stanworth S, Girling J. UK guidelines on the management of iron deficiency in pregnancy. British Journal of Haematology 2020;188(6):819-30. doi: 10.1111/bjh.16221.
Lertprasopsuk S, Viriyasirivet B. Prevalence and associated factors of anemia in different periods of pregnancy. Thai Journal of Obstetrics and Gynaecology 2023;31(1):56-63. (in Thai)
Patjakrang R, Puttapitukpol S, Thongkhamrod R. Factors related to anemia during pregnancy of muslim women who received delivery services in the community hospitals, Pattani province. Journal of Health Research and Innovation 2022;5(1):10-21. (in Thai)
Yamane T. Statistics: an introductory analysis. 2nd ed. New York: Harper and Row; 1976.
Obstetricians ACo, Gynecologists. Anemia in pregnancy: ACOG practice bulletin, number 233. Obstetrics and Gynecology 2021;138(2):e55-64. doi: 10.1097/AOG.0000000000004477.
Pooluea C. The prevalence and associated factors of anemia in pregnancy in Phra Nakhon Si Ayutthaya hospital, Phra Nakhon Si Ayutthaya province. Journal of Preventive Medicine Association of Thailand 2016;6(1):15-26. (in Thai)
Tunyavinichkul S, Pholwattana T. Development of preventive and corrective care model for anemic pregnant women at public hospital in Chiangmai. Lanna Journal of Health Promotion and Environmental Health 2018;8(1):9-23. (in Thai)
Waeberaheng W, Chatchawet W, Kritcharoen S. Factors influencing eating and taking iron supplement behaviors for anemia prevention in pregnant women. Princess of Naradhiwas University Journal 2019;11(3):15-28. (in Thai)
Aksorn P. Anemia and thalassemia trait in pregnant women attending Sanpatong hospital, Chiang Mai province. Journal of Health Systems Research 2008;2(1):115-21. (in Thai)
Poowung W. The prevalence and associate factors of anemia in mothers delivered in Nongkhai hospital. Nursing, Health, and Education Journal 2020;3(1):18-27. (in Thai)
Wawer AA, Hodyl NA, Fairweather-Tait S, Froessler B. Are pregnant women who are living with overweight or obesity at greater risk of developing iron deficiency/anaemia?. Nutrients 2021;13(5):1572. doi: 10.3390/nu13051572.
Tandu-Umba B, Mbangama AM. Association of maternal anemia with other risk factors in occurrence of great obstetrical syndromes at university clinics, Kinshasa, DR Congo. BMC Pregnancy and Childbirth 2015;15(1):1-6. doi: 10.1186/s12884-015-0623-z.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2024 วารสารเกื้อการุณย์
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
