ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการถูกรังแกทางไซเบอร์ของนักเรียนมัธยมศึกษาตอนต้น เขตดุสิต กรุงเทพมหานคร

ผู้แต่ง

  • กนกพร แจ้งกิตติชัย คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล
  • อาภาพร เผ่าวัฒนา คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล
  • สุนีย์ ละกำปั่น คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล

คำสำคัญ:

การถูกรังแกทางไซเบอร์, การตกเป็นเหยื่อทางไซเบอร์, การใช้ความรุนแรงทางอินเทอร์เน็ต

บทคัดย่อ

การศึกษาเชิงสำรวจภาคตัดขวางนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการถูกรังแกทางไซเบอร์ของนักเรียนมัธยมศึกษาตอนต้น เขตดุสิต กรุงเทพมหานคร โดยใช้กรอบแนวคิด PRECEDE-PROCEDE Model กลุ่มตัวอย่างจำนวน 414 ราย เก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสอบถามชนิดตอบด้วยตนเอง 8 ส่วน ได้แก่ บุคลิกภาพ ความสะดวกในการเข้าใช้อินเทอร์เน็ต การถูกรังแกจากการกลั่นแกล้งทางไซเบอร์ในวัยรุ่น ความรู้สึกมีคุณค่าในตนเอง ความวิตกกังวลทางสังคม การควบคุม กำกับ ติดตามจากพ่อแม่หรือผู้ปกครอง แรงสนับสนุนทางสังคมจากพ่อแม่ ครู เพื่อน รวมถึงพฤติกรรมการใช้อินเทอร์เน็ต และสื่อสังคมออนไลน์ค่าความเที่ยง เท่ากับ 1.00, .50, .89, .93, .85, .81, .67 และ 1.00 ตามลำดับ วิเคราะห์ข้อมูลด้วยค่าเฉลี่ยส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน สถิติไคสแควร์ และสถิติวิเคราะห์ถดถอยพหุโลจิสติก

ผลการศึกษา พบว่า ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการถูกรังแกจากการกลั่นแกล้งทางไซเบอร์ ได้แก่ บุคลิกภาพแบบหวั่นไหว การดื่มแอลกอฮอล์ การเข้าถึงอินเทอร์เน็ต และสื่อสังคมออนไลน์ รวมถึงแรงสนับสนุนทางสังคม ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการถูกรังแกจากการกลั่นแกล้งทางไซเบอร์ ได้แก่ บุคลิกภาพแบบหวั่นไหว (adj.OR = 1.99, 95% CI = 1.16 - 3.41) และแรงสนับสนุนทางสังคม (adj.OR = 1.66, 95% CI = 1.08 - 2.50) จึงสามารถนำไปใช้เพื่อเป็นแนวทางเฝ้าระวัง ป้องกัน และการแก้ไขปัญหาการถูกรังแกจากการกลั่นแกล้งทางไซเบอร์ในโรงเรียน คัดกรองความเสี่ยงสูง เน้นการมีส่วนร่วมของครอบครัว เพื่อน ครู อาจารย์ ชุมชน และหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง

เอกสารอ้างอิง

Hinduja S, Patchin JW. Social influences on cyberbullying behaviors among middle and high school students. Journal of Youth and Adolescence 2013;42(5):711-22. doi: 10.1007/s10964-012-9902-4.

Zalaquett CP, Chatters SJ. Cyberbullying in college: frequency, characteristics, and practical implications. SAGE Open 2014;4(1):1-8. doi: 10.1177/2158244014526721.

Smith PK, Mahdavi J, Carvalho M, Fisher S, Russell S, Tippett N. Cyberbullying: its nature and impact in secondary school pupils. Journal of Child Psychology and Psychiatry 2008;49(4):376-85. doi: 10.1111/j.1469-7610.2007.01846.x.

Wang CW, Musumari PM, Teeranee T, Suguimoto SP, Tateyama Y, Chan CC, et al. Overlap of traditional bullying and cyberbullying and correlates of bullying among Taiwanese adolescents: a cross-sectional study. BMC Public Health 2019;19(1):1756. doi: 10.1186/s12889-019-8116-z.

Romero-Abrio A, Martinez-Ferrer B, Musitu-Ferrer D, Leon-Moreno C, Callejas-Jeronimo JE, Villarreal-Gonzalez ME. Family communication problems, psychosocial adjustment and cyberbullying. International Journal of Environmental Research and Public Health 2019;16(13):2417. doi: 10.3390/ijerph16132417.

Moreno-Ruiz D, Martinez-Ferrer B, García-Bacete F. Parenting styles, cyberaggression, and cybervictimization among adolescents. Computers in Human Behaviour 2019;93:252-9. doi: 10.1016/j.chb.2018.12.031.

Rodriguez-Enriquez M, Bennasar-Veny M, Leiva A, Garaigordobil M, Yañez AM. Cybervictimization among secondary students: social networking time, personality traits and parental education. BMC Public Health 2019;19:1499. doi: 10.1186/s12889-019-7876-9.

Garaigordobil M, Larrain E. Bullying and cyberbullying in LGBT adolescents: prevalence and effects on mental health. Media Education Research Journal 2020;28(1):77-87. doi: 10.3916/C62-2020-07.

Buelga S, Pons J. Aggressions among adolescents through mobile phones and the internet. Psychosocial Intervention 2012;21(1):91-101. doi: 10.5093/in2012v21n1a2.

Alvarez-Garcia D, Núñez PJC, Dobarro GA, Rodríguez PC. Risk factors associated with cybervictimization in adolescence. International Journal of Clinical and Health Psychology 2015;15(3):226-35. doi: 10.1016/j.ijchp.2015.03.002.

Lohbeck A, Petermann F. Peer victimization, self-concept, and grades: the mediating role of self-concept. Deviant Behavior 2017;38(6):709-23. doi: 10.1080/01639625.2016.1197654.

Fernandez-Antelo I, Cuadrado-Gordillo I, Parra GMM. Determining factors in the perception of cyberbullying in victimized adolescents: psychoeducational implications. International Journal of Emerging Technologies in Learning 2020;15(24):38-51. doi: 10.3991/ijet.v15i24.19309.

Chailaisathaporn S, Prasertsin U, Waewta T. Experiences and guidelines of coping in young Thai victims of cyberbullying. Journal of Research and Curriculum Development 2017;7(2):217-34. (in Thai)

Wiwatanadacha A. Technology factor online social media on violence of cyberbullying [Dissertation]. Bangkok: Thammasat University; 2017. (in Thai)

Kiatsiri E. Factors associated with cyberbullying behavior among middle school students [Dissertation]. Nakhon Pathom: Mahidol University; 2017. (in Thai)

Musikapan W, Pokpong S, Songsiri N, Surat P. Cyberbullying among Thai youth in Bangkok [Dissertation]. Bangkok: The Wisdom Society for Public Opinion Research of Thailand; 2009. (in Thai)

Daniel WW. Biostatistics: a foundation for analysis in the health sciences. 8th ed. New York: John Wiley & Sons; 2005.

Buelga S, Martínez-Ferrer B, Cava MJ, Ortega-Barón J. Psychometric properties of the CYBVICS cyber-victimization scale and its relationship with psychosocial variables. Social Sciences 2019;8(13):1-13. doi: 10.3390/socsci8010013.

Rosenberg M. Society and the adolescent self-image. New Jersey: Princeton University Press; 1965.

Liebowitz MR. Social phobia. Modern Problems of Pharmacopsychiatry 1987;22:141-73. doi: 10.1159/000414022.

Yaowabutr A, Thiangtham W, Powwattana A, Nanthamongkolchai S. Predictive factors for adolescent bullying behavior in the Bangkok metropolitan. Journal of Public Health Nursing 2015;29(2):71-84. (in Thai)

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2023-06-14

รูปแบบการอ้างอิง

1.
แจ้งกิตติชัย ก, เผ่าวัฒนา อ, ละกำปั่น ส. ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการถูกรังแกทางไซเบอร์ของนักเรียนมัธยมศึกษาตอนต้น เขตดุสิต กรุงเทพมหานคร. วารสารพยาบาลเกื้อการุณย์ [อินเทอร์เน็ต]. 14 มิถุนายน 2023 [อ้างถึง 25 ธันวาคม 2025];30(1):84-96. available at: https://he01.tci-thaijo.org/index.php/kcn/article/view/259464

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย