พฤติกรรมการใช้ยาของผู้ป่วยโรคเรื้อรังในพื้นที่บริการ ของโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบางตลาด

บทคัดย่อ

            การวิจัยเชิงพรรณนานี้ เพื่อศึกษาพฤติกรรมการใช้ยาของผู้ป่วยโรคเรื้อรังในพื้นที่โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบางตลาด กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้ป่วยโรคเรื้อรังหรือผู้ดูแลในพื้นที่ 203 คน สุ่มอย่างง่ายโดยใช้เลขที่บ้านผู้ป่วย เครื่องมือเป็นแบบสอบถามข้อมูลทั่วไป และพฤติกรรมการใช้ยา มีค่าความตรงเชิงเนื้อหา .83 และความเที่ยงสัมประสิทธิ์แอลฟ่าครอนบาค .77 รวมทั้งสังเกตพฤติกรรมการใช้ยา สำรวจ และวัดอุณหภูมิพื้นที่จัดเก็บยา ใช้เวลาเก็บข้อมูล 9 เดือนวิเคราะห์ข้อมูลโดยแจกแจงความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน

            ผลการวิจัย พบว่า ผู้ป่วยโรคเรื้อรังส่วนใหญ่เป็นผู้สูงอายุ ผู้ป่วย และผู้ดูแล มีพฤติกรรมการใช้ยา ดังนี้ 1) การจัดยา ผู้ป่วยจัดยาล่วงหน้ารายวัน ร้อยละ 14.78 2) การบริหารยา โดยดูวันหมดอายุก่อนรับประทานยาทุกครั้ง ร้อยละ 58.13 ปรับเปลี่ยนวิธีรับประทานยาเอง ร้อยละ 36.95 3) การแสวงหายาใช้อาหารเสริมหรือสมุนไพร ร้อยละ 29.56 4) การจัดเก็บรักษายา จากการสำรวจสิ่งแวดล้อมบริเวณที่จัดเก็บยา เช่น ในลิ้นชักตู้ บนโต๊ะอาหาร หรือในรถยนต์ และวัดอุณหภูมิ ร้อยละ 93.60 มีอุณหภูมิเกิน 30 องศาเซลเซียส ( = 32.60, S.D = 2.10) จึงอาจส่งผลต่อประสิทธิภาพยา ซึ่งผลการวิจัยสามารถใช้เพื่อให้คำแนะนำการใช้ยาแก่ผู้ป่วย และผู้ดูแลในเวชปฏิบัติ รวมถึงแพทย์ควรพิจารณาจ่ายยาจำนวนไม่มาก เพื่อลดการเสื่อมสภาพของยาจากการจัดเก็บที่ไม่เหมาะสม