แนวทางปฏิบัติการช่วยคลอดก่อนมาถึงโรงพยาบาลในเมืองใหญ่

บทคัดย่อ

การคลอดก่อนมาถึงโรงพยาบาล เป็นภาวะฉุกเฉินที่อาจก่อให้เกิดอันตรายต่อสุขภาพของมารดา ได้แก่ ภาวะตกเลือด การฉีกขาดของแผลฝีเย็บช่องคลอดและเกิดการติดเชื้อ ในส่วนของทารกแรกเกิดอาจเกิดภาวะขาดออกซิเจน การบาดเจ็บจากการคลอด การมีเลือดออกในสมอง ภาวะเลือดข้นและการติดเชื้อ การคลอดก่อนมาถึงโรงพยาบาลมักพบในเมืองใหญ่ซึ่งเป็นเมืองที่มีประชากรอาศัยอยู่อย่างหนาแน่น แออัด มีปัญหาการจราจรที่คับคั่งและติดขัด ส่งผลให้สตรีตั้งครรภ์มาคลอดในโรงพยาบาลไม่ทัน แนวทางปฏิบัติการช่วยเหลือการคลอดก่อนมาถึงโรงพยาบาลแบ่งเป็น (1) ระยะก่อนคลอด ควรประเมินผู้คลอด เพื่อเตรียมการช่วยเหลือ ควรเตรียมการช่วยคลอด คือการเตรียมผู้คลอด สถานที่ อุปกรณ์ในการช่วยคลอด และผู้ทำคลอด (2) ระยะคลอด ให้ปฏิบัติตามแนวทางปฏิบัติการช่วยคลอดฉุกเฉินของสมาคมเวชศาสตร์ฉุกเฉินแห่งประเทศไทย (3) ระยะหลังคลอดให้ห่อตัวทารกแรกเกิดเพื่อให้ทารกอบอุ่น ห้ามดึงรกอย่างเด็ดขาด เนื่องจากรกจะค่อยๆออกมาทางช่องคลอด ผู้ที่มาให้การช่วยเหลือมีทั้งผู้ที่ประกอบวิชาชีพเวชกรรม ได้แก่ แพทย์ พยาบาล และผู้ช่วยเวชกรรมตามประกาศของคณะกรรมการการแพทย์ฉุกเฉิน ได้แก่ นักปฏิบัติการฉุกเฉินการแพทย์ เจ้าพนักงานฉุกเฉินการแพทย์ พนักงานฉุกเฉินการแพทย์  อาสาสมัครฉุกเฉินการแพทย์ ซึ่งแต่ละกลุ่มจะมีอำนาจหน้าที่ ขอบเขต ความรับผิดชอบ และข้อจำกัดในการปฏิบัติการแพทย์ในการช่วยคลอดฉุกเฉินที่ต่างกัน ประเด็นสำคัญคืออาสาสมัครฉุกเฉินการแพทย์ สามารถหนีบสายสะดือด้วยตัวหนีบสายสะดือ หรือเชือกเท่านั้น โดยห้ามตัดสายสะดือเด็ดขาด และให้รีบนำส่งโรงพยาบาลโดยเร็ว