ภาวะซึมเศร้า: ปัญหาที่ควรเฝ้าระวังในผู้สูงอายุที่ป่วยด้วยโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง

บทคัดย่อ

ภาวะซึมเศร้าเป็นปัญหาที่พบบ่อยในผู้สูงอายุที่ป่วยด้วยโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง เนื่องจากต้องได้รับการรักษาอย่างต่อเนื่องยาวนาน และมีการปรับเปลี่ยนวิถีชีวิตใหม่ให้ถูกต้องเหมาะสมกับโรคที่เป็น เพื่อป้องกันการเกิดภาวะแทรกซ้อน เช่น หลีกเลี่ยงการรับประทานอาหารที่ชอบ ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอรับประทานยาหลากหลายชนิดตามแผนการรักษา มาตรวจตามนัด เป็นต้น ทำให้ผู้สูงอายุรู้สึกว่าตนเองไม่แข็งแรง ต้องพึ่งพาผู้อื่น ทำให้ครอบครัวสูญเสียค่าใช้จ่ายในการรักษา เกิดความวิตกกังวล รู้สึกเบื่อ ท้อแท้ มองเห็นคุณค่าในตนเองลดลง ไม่อยากทำอะไร ไม่อยากเข้าร่วมกิจกรรมทางสังคม จึงอยู่ติดบ้านขาดการมีปฏิสัมพันธ์กับบุคคลอื่น ส่งผลให้สุขภาพจิตแปรเปลี่ยนไปจากเดิมจนเกิดเป็นความเหงา ว้าเหว่ ไม่มีความสุข และเกิดภาวะซึมเศร้าได้ หากผู้สูงอายุที่มีภาวะซึมเศร้าไม่ได้รับการดูแลช่วยเหลือ อาจส่งผลรุนแรงจนนำไปสู่การฆ่าตัวตายได้ในอนาคต ดังนั้น การเข้าใจถึงปัจจัยที่เป็นสาเหตุ และมีอิทธิพลต่อความเสี่ยงในการเกิดภาวะซึมเศร้า รวมทั้งแนวทางการเฝ้าระวังภาวะซึมเศร้าในผู้สูงอายุที่ป่วยด้วยโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง จะนำไปสู่การประเมินค้นหากลุ่มเสี่ยง และให้การช่วยเหลือได้อย่างรวดเร็วทันท่วงทีแก่ผู้ที่มีความเสี่ยง จึงเป็นการป้องกันในระยะเริ่มแรกก่อนที่จะเกิดภาวะซึมเศร้า และนำไปสู่การมีคุณภาพชีวิตที่ดีของผู้สูงอายุที่ป่วยด้วยโรคไม่ติดต่อเรื้อรังต่อไป