การเลิกเสพยาบ้าซ้ำ: กรณีศึกษาผู้ผ่านการบำบัดฟื้นฟูสมรรถภาพ ผู้เสพยาเสพติดค่ายปรับเปลี่ยนพฤติกรรมโดยวิธีชุมชนบำบัด

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ แนวทางของการศึกษาแบบชาติพันธุ์วรรณนา มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับพฤติกรรมการไม่เสพยาบ้าซ้ำ และกระบวนการไม่เสพยาบ้าซ้ำของผู้ผ่านการบำบัดฟื้นฟูสมรรถภาพผู้เสพยาเสพติด ค่ายปรับเปลี่ยนพฤติกรรมโดยวิธีชุมชนบำบัด ผู้ให้ข้อมูลจำนวน 8 คน ใช้วิธีการสัมภาษณ์แบบเจาะลึกและการสังเกต ผลการศึกษาพบว่า ปัจจัยภายในที่สำคัญที่สุดคือ ตัวของผู้เข้ารับการบำบัดเองที่มีความต้องการยุติการเสพยาบ้า ความกลัวที่จะต้องกลับมาเข้ารับการบำบัดซ้ำอีก การรับรู้ว่าตนเป็นความคาดหวังของครอบครัว รับรู้ถึงผลดีที่เกิดขึ้นจากการเลิกเสพยาบ้าซ้ำ ความต้องการเป็นแบบอย่างที่ดีให้กับลูก การควบคุมความคิดและพฤติกรรมของตนเอง สภาพแวดล้อมภายนอกที่สนับสนุนให้เลิกเสพยาบ้าซ้ำ เช่น การให้คำปรึกษาและรับฟังปัญหาของเจ้าหน้าที่สาธารณสุขการช่วยเหลือขัดขวางการ
หวนกลับไปเสพยาบ้าซ้ำ การยกโทษและให้โอกาสแก้ตัวใหม่จากบุคคลในครอบครัวหรือผู้ใกล้ชิด การตีตัวออกห่างและการลดความสัมพันธ์ของเพื่อนในกลุ่มที่เสพยาเสพติด การมีกิจกรรมติดตามภายหลังการบำบัดอย่างต่อเนื่องกฎระเบียบของกระบวนการบำบัดฯ ด้านกระบวนการเลิกเสพยาบ้าซ้ำ พบว่าการยุติการเสพยาบ้าเกิดจากความต้องการและมุ่งมั่นตั้งใจที่จะเลิกด้วยตนเองหรือเป็นเพราะกระบวนการในการบำบัดก็ตาม แต่ผู้เข้ารับการบำบัดก็จะยุติการเสพยาบ้าได้ในที่สุด การที่จะเป็นผู้เลิกเสพยาบ้าซ้ำได้นั้นส่วนใหญ่จะเกิดจากการพบกับสถานการณ์เสี่ยงเช่นการอยู่ในภาวะอารมณ์เครียด การได้รับการชักชวนจากเพื่อนเป็นต้นแล้วสามารถปฏิเสธการเสพได้เป็นการพิสูจน์ตนเองว่าสามารถยับยั้งชั่งใจได้และสามารถควบคุมตนเองได้ซึ่งพบว่าเมื่อบุคคลเหล่านี้มีการยุติการเสพยาบ้าได้ระยะหนึ่งจะรู้สึกสบายใจไม่รู้สึกหวาดระแวงหรือกระวนกระวายต่ออาการอยากเสพยาบ้าจึงทำให้เห็นถึงผลดีของการยุติการเสพยาบ้าและตัดสินใจที่จะดำรงตนเป็นผู้ไม่เสพยาบ้าต่อไป