การดูแลเด็กปฐมวัยในศูนย์เด็กเล็กน่าอยู่คู่นมแม่ ของโรงพยาบาลในสังกัดกรุงเทพมหานคร
บทคัดย่อ
การวิจัยเชิงคุณภาพนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาการดูแลเด็กปฐมวัยในศูนย์เด็กเล็กน่าอยู่คู่นมแม่ของโรงพยาบาลในสังกัดกรุงเทพมหานคร ผู้ให้ข้อมูลคัดเลือกแบบเฉพาะเจาะจงจำนวน 26 คนโดยเป็นพยาบาลวิชาชีพ และพี่เลี้ยงเด็กประจำศูนย์เด็กเล็กน่าอยู่คู่นมแม่ของโรงพยาบาลในสังกัดกรุงเทพมหานครที่ปฏิบัติงานประจำอย่างน้อย 6 เดือน หรือตั้งแต่ศูนย์ฯ เปิดดำเนินการ และยังคงปฏิบัติงานระหว่างที่ทำการศึกษา จำนวน 9 คนและ 17 คน ทำการเก็บรวบรวมข้อมูล ตั้งแต่เดือนธันวาคม พ.ศ. 2558 ถึง มิถุนายน พ.ศ. 2559 โดยใช้วิธีการสนทนากลุ่ม การสัมภาษณ์ เชิงลึก การสังเกต การศึกษาเอกสาร การบันทึกข้อมูลภาคสนาม การบันทึกภาพและการบันทึกเทป ทำการวิเคราะห์ข้อมูลเชิงเนื้อหา ผลการวิจัยพบว่า ผู้ให้ข้อมูลให้ความหมายของการดูแลเด็กปฐมวัยในศูนย์เด็กเล็กน่าอยู่คู่นมแม่ของโรงพยาบาลในสังกัดกรุงเทพมหานครใน 6 ลักษณะ คือ 1) การดูแลเด็กที่มีอายุแรกเกิดถึงสามปี 2) เป็นสวัสดิการให้บุคลากรในสังกัดกรุงเทพมหานครทำให้สามารถทำงานได้อย่างสบายใจและเกิดความรักความผูกพันในครอบครัว 3) เน้นการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่อย่างเดียว อย่างน้อย 6 เดือน และหลังอายุ 6 เดือนให้ได้รับอาหารตามวัยร่วมกับนมแม่ยาวนานที่สุดอย่างน้อย 1-2 ปี 4) เป็นการเตรียมความพร้อมให้เด็กทั้งด้านร่างกาย จิตใจ และสังคมก่อนเข้าโรงเรียน 5) เป็นการดูแลเหมือนครอบครัว รักเหมือนลูกแต่ทำยิ่งกว่าลูก และ 6) ดูแลเด็ก ตามมาตรฐานของศูนย์เด็กเล็กน่าอยู่คู่นมแม่ของสำนักการแพทย์ 6 ด้าน คือ ด้านการส่งเสริมสุขภาพ ด้านการส่งเสริมพัฒนาการเด็ก ด้านบริการอาหารสะอาดปลอดภัย ด้านสิ่งแวดล้อมสะอาดและปลอดภัย ด้านบุคลากรและด้านการมีส่วนร่วมของผู้ปกครอง ผู้ให้ข้อมูลเชื่อว่าการดูแลเด็กในปัจจุบันดีทุกด้าน ทำให้เด็กได้รับการเลี้ยงดูด้วยนมแม่ยาวนานและสามารถเข้าสู่ระบบโรงเรียน
ได้เป็นอย่างดี มีปัญหาและอุปสรรคในการดำเนินงาน 3 ประเด็น ดังนี้ 1) ปัญหาด้านนโยบายระเบียบการและเอกสารที่ยังมีความแตกต่างกัน 2) ปัญหาด้านโครงสร้างทางกายภาพของศูนย์เด็กเล็กฯ บางศูนย์ที่ยังไม่สามารถจัดแบ่งพื้นที่เป็นสัดส่วน การขาดอุปกรณ์สำหรับส่งเสริมพัฒนาการ และ 3) การมีบุคลากรไม่เพียงพอ ซึ่งความรู้ดังกล่าวสามารถใช้เป็นข้อมูลเบื้องต้นในการพัฒนางานของศูนย์เด็กเล็กน่าอยู่คู่นมแม่ของโรงพยาบาลในสังกัดกรุงเทพมหานครและการพัฒนางานด้านการดูแลเด็กปฐมวัย
