การหาคุณลักษณะของรังสีเอกซเรย์พลังงานต่ำในระดับกิโลโวลต์จากแหล่งกำเนิด intraoperative โดยใช้แผ่นฟิล์ม Gafchromic EBT3
คำสำคัญ:
การฉายรังสีในระหว่างผ่าตัด, แหล่งกำเนิดรังสีเอกเรย์พลังงานระดับกิโลโวลต์, แผ่นตะกั่วป้องกันรังสี, การกระจายตัวของปริมาณรังสีเท่ากันในทุกทิศทางมีลักษณะเป็นทรงกลมบทคัดย่อ
หลักการและเหตุผล: เครื่อง INTRABEAM เป็นเครื่องฉายรังสีร่วมกับการผ่าตัด (Intraoperative radiotherapy : IORT) ที่สามารถให้รังสีปริมาณสูงบริเวณเซลล์มะเร็งได้โดยตรง ปริมาณรังสีกระจายออกไปเท่ากันทุกทิศทางในลักษณะทรงกลม
วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาลักษณะการกระจายตัวของปริมาณรังสี และความสามารถในการป้องกันอันตรายจากรังสีของแผ่นตะกั่ว
วัสดุและวิธีการ: แบ่งการทดลองเป็น 4 ขั้นตอน ได้แก่ 1. การสร้าง calibration curve โดยใช้ Gafchromic EBT3 film 2. วัดปริมาณรังสีในแนวลึก (Depth dose) และการกระจายตัวของปริมาณรังสีโดย Gafchromic EBT3 film 3. การตรวจสอบความสามารถของของแผ่นตะกั่วในการป้องกันอันตรายจากรังสีบนหุ่นจำลองเต้านม และ 4. การวัดปริมาณรังสีรอบๆ ห้องผ่าตัดขณะปล่อยรังสีโดยใช้ survey meter
ผลการศึกษา: แบ่งผลการทดลองเป็น 4 ส่วน 1) calibration curve ที่ได้มีค่า optical density (OD) แปรผันตามปริมาณรังสีเป็นเส้นตรง จากนั้นค่า OD คงที่โดยแสงสีแดงมีความไวต่อรังสีมากที่สุดมีความเป็นเส้นตรงถึงประมาณ 250 cGy จึงใช้การอ่านค่าจากแสงสีแดงในการอ่านค่าฟิล์มในทุกการทดลอง 2) ปริมาณรังสีในแนวความลึกมีรูปร่างคล้ายจากโรงงาน โดยพบความแตกต่างบริเวณใกล้ผิว applicator และมีค่าใกล้เคียงที่ 1 เซนติเมตร ขณะที่ การกระจายตัวของปริมาณรังสีจากจุดกึ่งกลางของ applicator cone มีลักษณะเท่า ๆ กันในทุกระนาบทั้งในแนวแกน X และ แกน Y ซึ่งเป็นลักษณะการกระจายรังสีแบบ isotropy 3) ตะกั่วสามารถดูดกลืนปริมาณรังสีได้สูงถึงร้อยละ 89.4 4) ปริมาณรังสีสูงสุดอยู่บริเวณรอบเครื่อง INTRABEAM โดยสูงสุดที่ 34 mR/hr และปริมาณรังสีลดลงเมื่อระยะทางเพิ่มขึ้น โดยภายนอกห้องและตำแหน่งผู้ปฏิบัติงานปริมาณรังสีเหลือไม่เกิน 1 mR/hr
ข้อสรุป: ค่า depth dose ที่วัดโดยฟิล์ม Gafchromic EBT3 สอดคล้องกับข้อมูล depth dose ที่ได้จากโรงงานผลิต การกระจายตัวของปริมาณรังสีจากขอบของ applicator ออกไปมีลักษณะเป็นการกระจายตัวแบบเท่ากันทุกทิศทางเป็นทรงกลม (isotropy) แผ่นตะกั่วมีประสิทธิภาพในการดูดกลืนปริมาณรังสีสูง สามารถลดปริมาณรังสีรอบบริเวณที่ทำการรักษาผู้ป่วยได้ดี ปริมาณรังสีรอบๆ ห้องมีความปลอดภัยต่อเจ้าหน้าที่ผู้ควบคุมเครื่องที่ทำงานในขณะที่ให้ปริมาณรังสีผู้ป่วยทั้งในและนอกห้องผ่าตัด
เอกสารอ้างอิง
Roland H, Solke V, Marcel M, Jan H. Histologic multifocality of Tis, T1-2 breast carcinomas. Implications for clinical trials of breast-conserving surgery. Cancer 1985;56:979–90.
Daniel F, Jan H, Roland H. Breast carcinomas of limited extent: frequency, radiologic-pathologic characteristics, and surgical margin requirements. Cancer 2001;91:647–59.
Ninja A, Heather J, Jean Claude H, Philip P, Henk S, Walter B, et al. Effect of age and radiation dose on local control after breast conserving treatment: EORTC trial 22881-10882. Radiother Oncol 2007;82:265–71.
Jayant V, Michael B, Jeffrey T, Frederik W, Samuele M, Mohammed K, et al. Long-term results of TARGeted intraoperative radiotherapy (Targit) boost during breast-conserving surgery. Int J Radiat Oncol Biol Phys 2011;81:1091–7.
Elena B, Uta T, Grit W, Anke K, Markus B, Marc S, et al. Single-center long-term follow-up after intraoperative radiotherapy as a boost during breast-conserving surgery using low-kilovoltage x-rays. Annals of Surgical Oncology 2010;17:352–8.
Joyce B, Jean D, Hollis M, Ralph D. IORT for breast cancer. Current Clinical Oncology: Intraoperative Irradiation Techniques and Results 1999:521–6.
Georg P, Georg D, Van Limbergen E. The use of the source-skin distance measuring bridge indeed reduces skin telangiectasia after interstitial boost in breast conserving therapy. Radiother Oncol 2005; 7:323–30.
Hammer J, Mazeron JJ, Van Limbergen E.Breast boost—why, how, when...?. Strahlenther Onkol 1999; 175:478–83.
Hammer J, Strnad V. Mammakarzinom V, Pötter R, Kovács G. Stand und Perspektiven der klinischen Brachytherapie. Uni-Med, Hamburg 2004:157–67.
Alexandra R, Richard P, Erik L, Eva B, Tanja K, Claudia F, et al. Long-term results (10 years) of intensive breast conserving therapy including a high-dose and large-volume interstitial brachytherapy boost (LDR/HDR) for T1/T2 breast cancer. Radiother Oncol 2002;63:47–58.
Erik Van L. Indications and technical aspects of brachytherapy in breast conserving treatment of breast cancer. Cancer Radiother 2003;7:107–20.
Anil S, Bahman E, William S, and Tarita O. Intraoperative Radiotherapy With INTRABEAM: Technical and Dosimetric Considerations. Front Oncol 2018;8:00074
Fernando G, Jaroslav S, Rolf B, Thorsten S. Dose distributions of the INTRABEAM electronic brachytherapy system measured with traceable detectors. J inst 2023;18:P07049
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
เวอร์ชัน
- 2024-11-27 (2)
- 2024-11-27 (1)
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2024 สมาคมรังสีรักษาและมะเร็งวิทยาแห่งประเทศไทย
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของวารสารมะเร็งวิวัฒน์ ข้อความที่ปรากฏในบทความแต่ละเรื่องในวารสารวิชาการเล่มนี้เป็นความคิดเห็นส่วนตัวของผู้เขียนแต่ละท่านไม่เกี่ยวข้องกับ และบุคคลากรท่านอื่น ๆ ใน สมาคมฯ แต่อย่างใด ความรับผิดชอบองค์ประกอบทั้งหมดของบทความแต่ละเรื่องเป็นของผู้เขียนแต่ละท่าน หากมีความผิดพลาดใดๆ ผู้เขียนแต่ละท่านจะรับผิดชอบบทความของตนเองแต่ผู้เดียว
