ประสิทธิผลและความพึงพอใจของการให้ความรู้แก่ผู้ป่วยต่อการใช้เอกสารอิเล็กทรอนิกส์ร่วมกับเอกสารคำแนะนำสำหรับผู้ป่วยมะเร็งที่รับการรักษาด้วยรังสี

Abstract

หลักการและเหตุผล: เอกสารอิเล็กทรอนิกส์เป็นการเรียนรู้ออนไลน์แบบหนึ่งที่สามารถอ่านเอกสารได้ทุกเวลาและสถานที่ ผ่าน ทางอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์อย่างคอมพิวเตอร์พกพาหรือโทรศัพท์มือถือสมาร์ทโฟนที่ปัจจุบันมีผู้ใช้เป็นจำนวนมาก เพื่อช่วยใน การเรียนรู้ได้อย่างมีประสิทธิภาพ จึงประยุกต์การใช้เอกสารอิเล็กทรอนิกส์เกี่ยวกับการรักษาด้วยรังสี ซึ่งจะมีผลดีต่อการเพิ่ม ความรู้ในการดูแลเกี่ยวกับการรักษาด้วยรังสี และความพึงพอใจของผู้ป่วยมะเร็งที่รับการรักษาด้วยรังสี วัตถุประสงค์: เพื่อ (1) เปรียบเทียบความรู้ในการดูแลเกี่ยวกับการรักษาด้วยรังสีของผู้ป่วยมะเร็งที่รับการรักษาด้วยรังสี ก่อนและหลังการใช้ของ กลุ่มทดลองที่ใช้เอกสารอิเล็กทรอนิกส์ร่วมกับเอกสารคำแนะนำ (2) เปรียบเทียบความรู้ในการดูแลเกี่ยวกับการรักษาด้วยรังสี หลังการใช้ของกลุ่มทดลองที่ใช้เอกสารอิเล็คทรอนิกส์ร่วมกับ เอกสารคำแนะนำ และกลุ่มควบคุมที่ใช้เอกสารคำแนะนำ และ (3) ศึกษาความพึงพอใจของการใช้เอกสารการดูแลเกี่ยวกับการรักษาด้วยรังสีของกลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุม วัสดุและวิธีการ: การวิจัยเชิงทดลอง (Randomized controlled trial: RCT) วัดก่อนและหลังการทดลอง (Pre-test, posttest designs) กลุ่มตัวอย่างคือผู้ป่วยมะเร็งที่รับการรักษาด้วยรังสีรักษา ที่โรงพยาบาลวัฒโนสถ จำนวน 140 คน แบ่งเป็น กลุ่มทดลองที่ใช้เอกสารอิเล็กทรอนิกส์การดูแลเกี่ยวกับการรักษาด้วยรังสีร่วมกับเอกสารคำแนะนำ (n = 70) และกลุ่มควบคุม ที่ใช้เอกสารคำแนะนำตามปกติเพียงอย่างเดียว (n = 70) โดยการสุ่มตัวอย่างแบบเป็นระบบ เก็บข้อมูลระหว่างเดือนพฤษภาคม พ.ศ. 2558 ถึงเดือนตุลาคม พ.ศ. 2559 เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล ได้แก่ แบบสอบถามข้อมูลส่วนบุคคล แบบสอบถามการเข้าถึงเอกสารความรู้ในการดูแลตนเองเกี่ยวกับการรักษาด้วยรังสี แบบวัดความรู้ในการดูแลเกี่ยวกับการรักษา ด้วยรังสี และแบบสอบถามความพึงพอใจของการใช้เอกสารที่ผู้วิจัยสร้าง วิเคราะห์ข้อมูลด้วยการแจกแจงความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน การทดสอบค่าที และการวิเคราะห์การถดถอยเชิงเส้นแบบพหุ ผลการศึกษา: ค่าเฉลี่ยความรู้ในการดูแลเกี่ยวกับการรักษาด้วยรังสีของผู้ป่วยมะเร็งที่รับการรักษาด้วยรังสีของกลุ่มทดลอง พบ ว่าหลังการทดลอง (x= 9.64, S.D. = 0.94) สูงกว่าก่อนทดลอง (x = 7.64, S.D. = 1.60) อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p < .05) หลังการทดลองพบว่าคะแนนค่าเฉลี่ยความรู้ในการดูแลเกี่ยวกับการรักษาด้วยรังสีของกลุ่มควบคุมมีพัฒนาการมากกว่ากลุ่ม ทดลองอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ (p <) 0.05) ความพึงพอใจของการใช้เอกสารการดูแลเกี่ยวกับการรักษาด้วยรังสี พบว่า ความพึงพอใจโดยรวมของกลุ่มทดลองอยู่ในระดับมากที่สุด (x = 4.68, S.D. = 0.62) และกลุ่มควบคุมอยู่ในระดับมาก (x = 4.19, S.D. = 0.72) สรุปและข้อเสนอแนะ: แม้ว่าการใช้เอกสารอิเล็กทรอนิกส์การดูแลเกี่ยวกับการรักษาด้วยรังสีควบคู่กับเอกสารคำแนะนำแก่ ผู้ป่วยมะเร็งที่รับการรักษาด้วยรังสี ไม่สามารถเพิ่มความรู้การดูแลเกี่ยวกับการรักษาด้วยรังสีได้ชัดเจน อย่างไรก็ตามเอกสาร อิเล็คทรอนิกส์ยังคงเป็นเครื่องมือที่สามารถนำไปประยุกต์ใช้เพื่อเพิ่มจำนวนครั้งและระดับของการเข้าใช้เอกสาร อีกทั้งสร้าง ความพึงพอใจในการใช้เอกสารการดูแลเกี่ยวกับการรักษาด้วยรังสีมากขึ้นได้