บทบาทพยาบาลในการส่งเสริมสุขภาพและการป้องกันอันตราย จากฝุ่นละอองขนาดเล็กกว่า 2.5 ไมครอน (PM2.5)
คำสำคัญ:
บทบาทพยาบาล, การส่งเสริมสุขภาพ, การป้องกันอันตราย, ฝุ่นละอองขนาดเล็ก กว่า 2.5 ไมครอน (PM2.5)บทคัดย่อ
บทความวิชาการเรื่องนี้มีวัตถุประสงค์เพื่ออธิบายความรู้เรื่องปัญหาของฝุ่นละออง ขนาดเล็กกว่า 2.5 ไมครอน (PM2.5) ซึ่งเป็นมลพิษทางอากาศที่อันตราย และส่งผลกระทบต่อภาวะสุขภาพกายและสุขภาพจิตของประชาชนทั้งในระยะสั้นและระยะยาว โดยเฉพาะในกลุ่มเสี่ยง เช่น ทารกเด็กเล็ก หญิงตั้งครรภ์ผู้สูงอายุและผู้ป่วยโรคระบบทางเดินหายใจ และโรคหัวใจเป็นต้น ปัจจุบันปัญหาภาวะโลกร้อน หรือภาวะภูมิอากาศมีการเปลี่ยนแปลงไปในทิศทางที่เป็นอันตรายต่อสุขภาพสอดคล้องกับปัญหามลพิษทางอากาศที่มีแนวโน้มที่จะทวีความรุนแรงยิ่งขึ้น ดังนั้นพยาบาลในฐานะนักส่งเสริมสุขภาพ จึงมีบทบาทสำคัญในการให้การพยาบาลเชิงรุกในการส่งเสริมสุขภาพของประชาชน เพื่อป้องกันความเจ็บป่วยที่อาจเกิดขึ้น ไม่ว่าจะเป็นการดำเนินงานในด้านปฏิบัติการ การวางแผน การประสานงานและการบริการ ทั้งนี้เพื่อให้ประชาชนปลอดภัยจากอันตรายของฝุ่นละอองขนาดเล็กกว่า 2.5 ไมครอนอย่างยั่งยืนตลอดไป
เอกสารอ้างอิง
สำนักวิชาการ สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร. ประเทศไทย 4.0. [อินเทอร์เน็ต]. 2559 [เข้าถึงเมื่อ 7 มกราคม 2564] เข้าถึงได้จาก: https://waa.inter.nstda.or.th/stks/pub/2017/20171114-parliament-library.pdf
ส่วนมลพิษจากอุตสาหกรรม การจัดการคุณภาพอากาศและเสียง กรมควบคุมมลพิษ. คู่มือการตรวจมลพิษทางอากาศจากปล่องปล่อยทิ้งอากาศเสียฉบับที่2. [อินเทอร์เน็ต].2562[เข้าถึงเมื่อ 7 มกราคม 2564] เข้าถึงได้จาก: https://www.pcd.go.th/wp-content/uploads/2020/04/pcdnew-2020-04-16_08-21-29_395374.pdf.
ธิดารัตน์ ผลพิบูลย์ อิสรีย์ฐิกา ชัยสวัสดิ์ และอนุวัตร รุ่งพิสุทธิพงษ์. ภัยในหน้าหนาวจากฝุ่นละอองขนาดเล็ก (PM 2.5). วารสารวิชาการมหาวิทยาลัยอีสเทิร์นเอเชีย ฉบับวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 2557;8(1):40-6.
บรรจบ ชุณหสวัสดิกุล พยงค์วณิเกียรติ อำพร กรอบทอง และกมล ไชยสิทธิ์. ผลต่อสุขภาพของฝุ่นละอองขนาดไม่เกิน 2.5 ไมครอน กลไกก่อให้เกิดโรค และการรักษาด้วยการแพทย์ทางเลือก. วารสารการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก 2563;18(1):187-202.
กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข. แนวทางการเฝ้าระวังพื้นที่เสี่ยงจากมลพิษทางอากาศ กรณีฝุ่นละอองขนาดเล็ก. [อินเทอร์เน็ต]. 2558 [เข้าถึงเมื่อ 7 มกราคม 2564] เข้าถึงได้จาก:http://hia.anamai.moph.go.th/ewtadmin/ewt/san/download/hia/manual/book/book44.pdf.
United State Environmental Protection Agency. What is particle pollution?. [Internet]. 2017 [cited 2021 January 8] Availablefrom:https://www.epa.gov/pmcourse/what-particle-pollution.
กระทรวงทรัพยากรธรณีกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม. ภาวะโลกร้อน. [อินเทอร์เน็ต]. 2562 [เข้าถึงเมื่อ 9 มกราคม 2564] เข้าถึงได้จาก: http://www.dmr.go.th/download/global_warming/warming%20earth.pdf.
ธีรพงศ์ บริรักษ์. ถอดบทเรียนวิกฤต PM 2.5. วารสารวิชาการมหาวิทยาลัยอีสเทิร์นเอเชีย ฉบับวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 2562;13(3): 44-58.
สำนักโรคจากการประกอบอาชีพและสิ่งแวดล้อม กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข. คู่มือการเฝ้าระวังผลกระทบต่อสุขภาพจากปัญหาหมอกควัน สำหรับบุคลากรสาธารณสุข (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2561) [อินเทอร์เน็ต]. 2561[เข้าถึงเมื่อ13 มกราคม 2564] เข้าถึงได้จาก:http://envocc.ddc.moph.go.th/uploads/media/manual/final_ble_0001.pdf.
พงศ์เทพ วิวรรธนะเดช. เชียงใหม่เสี่ยงมะเร็งปอด 4 เท่า ภัยเงียบ PM 2.5 คร่าชีวิต. ประชาคมวิจัย 2562; 24(144): 33-34.
Wang, Y.S., Chang, L.C., Chang, F.J. Explore regional PM2.5 features and compositions causing health effects in Taiwan. Environmental management [Internet]. 2020 [cited 2021 January 10] Available from: https://link.springer.com/article/10.1007/s00267-020-01391-5.
Fiordelisi, A., Piscitelli, P., Trimarco, B., Coscioni, E., Iaccarino, G. & Sorriento, D. The mechanism of air pollution and particulate matter in cardiovascular diseases. Heart failure reviews 2017;22:337-47.
Rajagopalan S, Al-kindi SG, Brook RD. Air pollution and cardiovascular disease. J Amer Coll Cardio 2018;72(17):2055-70.
Lu, F., Xu, D., Cheng, U., Dong, S., Guo, C., Jiang, X. & Zheng, X. Systematic review and meta-analysis of the adverse health effects of ambient PM2.5 and PM10 pollution in the Chinese population. Environ Res 2015;136:196-204.
Xing, U.F., Xu, U.H., Shi, M.H. & Lian, Y.X. The impact of PM 2.5 on the human respiratory system. J Thorac Disease 2016;8(1):69-74.
International Agency for Research on Cancer. List of classifications by cancers site with sufficient or limited evidence in humans, IARC monographs volumes 1-128a. [Internet]. 2020 [cited 2021 January 13] Available from: https://monographs.iarc.fr/wp-content/uploads/2019/07/Classifications_by_cancer_site.pdf.
กระทรวงสาธารณสุข. คู่มือการดำเนินงานด้านการแพทย์และสาธารณสุขกรณีฝุ่นละอองขนาดไม่เกิน 2.5 ไมครอน (PM2.5) ปี 2563. [อินเทอร์เน็ต]. 2562 [เข้าถึงเมื่อ 17 กุมภาพันธ์2564] เข้าถึงได้จาก:http://envocc.ddc.moph.go.th/uploads/downloads/do_manual_PM2.5.pdf.
ธานี แก้วธรรมานุกูล และวรันธรณ์ จงรุ่งโรจน์สกุล. บทบาทและสมรรถนะของพยาบาลอาชีวอนามัย. ใน: วันเพ็ญ ทรงคำ, บรรณาธิการ. การพยาบาลอาชีวอนามัย: แนวคิดและการประยุกต์ใช้. เชียงใหม่: เอ็น พีทีปริ้นติ้ง; 2563:57-82.
ปรารถนา ลังการ์พินธุ์.การดูแลสุขภาพแบบข้ามวัฒนธรรมในยุคดิจิทัลดิสรัปชั่น. วารสารสมาคมพยาบาลแห่งประเทศไทยฯ สาขาภาคเหนือ 2563;26(2): 67-7.
สิริรัตน์ จันทรมะโน พูนพิลาศ โรจนสุพจน์ พิมคณภรณ์ ตระกูลต่อวงศ์. การทบทวนความรู้ทางการพยาบาล ณ จุดเริ่มต้น สู่ปัจจุบันเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน.วารสารสมาคมพยาบาลแห่งประเทศไทยฯ สาขาภาคเหนือ 2563;26(1):27-40.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของสมาคมพยาบาลแห่งประเทศไทยฯ สาขาภาคเหนือ
เนื้อหาและข้อคิดเห็นใดๆ ที่ตีพิมพ์ในวารสารสมาคมพยาบาลฯ ถือเป็นความรับผิดชอบของผู้เขียนเท่านั้น ผู้เขียนบทความต้องศึกษารายละเอียดหลักเกณฑ์การจัดทำต้นฉบับตามที่วารสารกำหนด และเนื้อหาส่วนภาษาอังกฤษต้องได้รับการตรวจสอบจากเจ้าของภาษามาแล้ว
