Factors Predicting of Health Behaviors of the Elderly: A Case Study of a Semi-Urban Elderly Club, Chiang Mai Province
Keywords:
Health behavior, Health literacy, ElderlyAbstract
This predictive correlational research aimed to study the factors affecting health behaviors of members of an elderly club residing in a semi-urban context. Purposive sampling was used to select 105 individuals for study. The instrument was a self-report questionnaire which included 1) demographic data, 2) health literacy 3) health behaviors related to food consumption, exercise, smoking, and alcohol usage and 4) health behaviors related to tuberculosis prevention and rational drug use. The reliability of the questionnaire was determined using Cronbach’s alpha coefficient and obtained values of 0.78, 0.82, and 0.83 respectively. The data was analyzed using descriptive statistics and stepwise multiple linear regression.
The results showed that the elderly had overall health behavior related to food consumption, exercise, smoking, and alcohol usage at a high level (Mean=43.75, S.D.=5.69), had tuberculosis prevention behaviors and rational drug use at a high level (Mean=16.33, S.D.=3.78) and had overall health literacy at a moderate level (Mean=124.39, S.D.=24.60). Overall health literacy, gender and age could predict 25% of health behavior related to food consumption, exercise, smoking, and alcohol usage (p<.05) and overall health literacy could predict 15% of tuberculosis prevention behavior and rational drug use (p<.001).
This research suggests that relevant agencies should organize health literacy programs among the elderly to enhance health behaviors in terms of health promotion and disease prevention.
References
สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. รายงานการศึกษาผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงโครงสร้างประชากรและข้อเสนอแนะเชิงนโยบายต่อการพัฒนาประเทศจากผลการคาดประมาณประชากรของประเทศไทย. กรุงเทพมหานคร: อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง; 2562.
กรมกิจการผู้สูงอายุ กระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์. มาตรการขับเคลื่อนระเบียบวาระแห่งชาติ เรื่องสังคมผู้สูงอายุ. พิมพ์ครั้งที่2. กรุงเทพมหานคร: อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง; 2562.
ขวัญเมือง แก้วดำเกิง, ดวงเนตร ธรรมกุล. การเสริมสร้างความรอบรู้ด้านสุขภาพในประชากรผู้สูงวัย. วารสารวิจัยทางวิทยาศาสตร์สุขภาพ [อินเตอร์เน็ต]. 2558 [เข้าถึงเมื่อ 2565/11/1]; 9(2):1-8. เข้าถึงได้จาก: https://he01.tci-thaijo.org/index.php/JHR/article/view/56547
กองสุขศึกษา กระทรวงสาธารณสุข. ระบบเสริมสร้างความรอบรู้ด้านสุขภาพในกลุ่มผู้สูงอายุ. นนทบุรี: กองสุขศึกษา กรมสนับสนุนบริการสุขภาพกระทรวงสาธารณสุข; 2564.
ธนวิชญ์ แสนสองแคว. พฤติกรรมการดูแลสุขภาพของผู้สูงอายุ ตำบลม่วงน้อย อำเภอป่าซาง จังหวัดลำพูน.ปริญญานิพนธ์ สาธารณสุขศาสตรมหาบัณฑิต. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์; 2559.
กชกร ศิวปรียากูล. พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู้สูงอายุ อำเภอเมือง จังหวัดสุราษฎร์ธานี. วารสารวิจัยและนวัตกรรมทางสุขภาพ. 2563;3(1):1-4.
อาภรณ์ คำก้อน สุพัตรา บัวที อัจฉรา ชัยชาญ บุญญภัสร์ ภูมิภู และกัญจน์ณิชา เรืองชัยทวีสุข. ความรอบรู้ด้านสุขภาพและพฤติกรรมสุขภาพในการป้องกันภาวะความดันโลหิตสูงของผู้สูงอายุในชุมชนเมืองและกึ่งเมือง. วารสารสุขภาพและการศึกษาพยาบาล. 2565;28(2):1-16.
อัจนา เจศรีชัย. ปัจจัยทำนายพฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู้สูงอายุที่ป่วยด้วยโรคเบาหวาน จังหวัดพิจิตร. วารสารวิจัยและวิชาการสาธารณสุขจังหวัดพิจิตร. 2563;1(1):24-34.
จิราพร เกศพิชญวัฒนา สุวิณี วิวัฒน์วานิช และชาตินัย หวานวาจา. ความรอบรู้ทางสุขภาพของผู้สูงอายุในชมรม/ศูนย์เรียนรู้ผู้สูงอายุในเขตกรุงเทพมหานคร. วารสารประชากรศาสตร์. 2563;36(2):37-52.
วราภรณ์ ชาติพหล. การศึกษาพฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู้สูงอายุตามหลัก 3อ. 2ส. ตำบลโพธิ์กลาง อำเภอเมืองนครราชสีมา จังหวัดนครราชสีมา. วารสารวิชาการ สคร 9. 2564;27(2):71-9.
พรศิริ พันธสี และกาญจนา ศรีสวัสดิ์. ความสัมพันธ์ระหว่างความเชื่อด้านสุขภาพกับพฤติกรรมสุขภาพ ตามหลัก 3อ.2ส. ของผู้สูงอายุ สมาคมแต้จิ๋วแห่งประเทศไทย แขวงทุ่นวัดดอน เขตสาทร กรุงเทพมหานคร. วารสารสุขภาพกับการจัดการสุขภาพ. 2563;6(1):45–57.
Liu, E., Feng, Y., Yue, Z., Zhang, Q. & Han, T. Differences in the health behaviors of elderly individuals and influencing factors: Evidence from the Chinese Longitudinal Healthy Longevity Survey. The International Journal of Health Planning and Management [Internet]. 2019 [cited 2022 Dec 5];34(4):1520-32. Available from: https://doi.org/10.1002/hpm.2824
สุภาพ ไทยแท้ ปริญญาภรณ์ ธนะบุญปวง และทิวา มหาพรหม. ปัจจัยที่ส่งผลต่อพฤติกรรมการดูแลสุขภาพของผู้สูงอายุ ในชุมชนเมือง กรุงเทพมหานคร. วารสารแพทย์นาวี [อินเตอร์เน็ต]. 2564 [เข้าถึงเมื่อ 2565/12/5],48(20):393-406. เข้าถึงได้จาก:
https://he01.tci-thaijo.org/index.php/nmdjournal/article/view/247518/169872
วิมลรัตน์ บุญเสถียร และอรทัย เหรียญทิพยะสกุล. ความรอบรู้ด้านสุขภาพ. APHEIT Journal of Nursing and Health. 2020;2(1):1-9.
ประไพพิศ สิงเหเสม พอเพ็ญ ไกรนรา และวรารัตน์ ทิพยรัตน์. ความสัมพันธ์ระหว่างความรอบรู้ด้านสุขภาพกับพฤติกรรมสุขภาพตาม 3อ.2ส. ของผู้สูงอายุ ตำบลหนองตรุด จังหวัดตรัง. วารสารวิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี อุตรดิตถ์. 2562;11(1):37-51.
เกษดาพร ศรีสุวอ. การศึกษาความรอบรู้ด้านสุขภาพตามหลัก 3อ 2ส ของผู้สูงอายุโรคเบาหวาน บ้านแม่นนท์ ตำบลหนองไผ่ อำเภอเมือง จังหวัดอุดรธานี. วารสารการพยาบาล สุขภาพ และการศึกษา. 2564;4(2)35–44.
ชะนวนทอง ธนสุกาญจน์ และนรีมาลย์ นีละไพจิตร. การพัฒนาเครื่องมือวัดความรู้แจ้งแตกฉานด้านสุขภาพ (Health literacy) สำหรับผู้ป่วยโรคเบาหวานและโรคความดันโลหิตสูง. นนทบุรี:กองสุขศึกษา กรมสนับสนุนบริการสุขภาพ กระทรวงสาธารณสุข; 2558.
Pender NJ, Murdaugh CL, Parsons MA. Health promotion in nursing practice. 6th edition. Boston, MA; 2011.
Nutbeam D. Health literacy as a public health goal: a challenge for contemporary health education and communication strategies into the 21st century. Health Promot Int. 2000;15(3):259-67.
Krejci RV, Morgan DW. Determining sample size for research activities. Educ Psychol Meas [Internet]. 1970 [cited 2021 Dec,3];30(3):607-610. Available from: https://doi.org/10.1177/001316447003000308
กองสุขศึกษา กรมสนับสนุนบริการสุขภาพ. รายงานผลการประเมินความรอบรู้ด้านสุขภาพและพฤติกรรมสุขภาพ. นนทบุรี:กองสุขศึกษา; 2561.
Tranmer M, Murphy J, Elliot M, Pampaka M. Multiple linear regression [Internet]. 2nd edition. Cathie Marsh Institution Working Press; 2001 [cite 2022 Jan 18]. Available from: https://hummedia.manchester.ac.uk/institutes/cmist/archive-publications/working-papers/2020/multiple-linear-regression.pdf
กุลวดี กุลสุนทร เกศรินทร์ วิงพัฒน์ และโชติ บดีรัฐ. แนวทางการดูแลผู้สูงอายุในช่วงที่มีการแพร่ระบาดของเชื้อโควิด-19. Journal of Roi Kaensarn Academi. 2021;6(11):288-302.
ทัศพร ชูศักดิ์ และนันทพร ภูมิแสนโคตร. ความเชื่อด้านสุขภาพและพฤติกรรมการป้องกันวัณโรคของผู้สัมผัสโรคร่วมบ้าน อำเภอไพศาลี จังหวัดนครสวรรค์. VRU Research and Development Journal Science and Technology. 2021;16(2):15-25.
เกศินี อินทร์อักษร พิมกมล อินสุวรรณ ปริมประภา ก้อนแก้ว และกู้เกียรติ ก้อนแก้ว. ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการป้องกันวัณโรคปอดของผู้สัมผัสร่วมบ้าน อำเภอสวรรคโลก จังหวัดสุโขทัย. วารสารควบคุมโรค [อินเตอร์เน็ต]. 2564 [เข้าถึงเมื่อ 2565/11/1];47(Suppl1):714-23. Available from: https://he01.tci-thaijo.org/index.php/DCJ/ article/view/246426
วินัดดา ดรุณถนอม. พฤติกรรมการใช้ยาชนิดรับประทานในผู้ป่วยสูงอายุโรคเรื้อรังในตำบลหัวง้ม อำเภอพาน จังหวัดเชียงราย. เชียงรายเวชสาร. 2019;14;11(1):19-27.
อาภรณ์ คำก้อน สุพัตรา บัวที อัจฉรา ชัยชาญ บุญญภัสร์ ภูมิภู และกัญจน์ณิชา เรืองชัยทวีสุข. ความ รอบรู้ด้านสุขภาพและพฤติกรรมสุขภาพในการป้องกันภาวะความดันโลหิตสูง ของผู้สูงอายุในชุมชนเมือง และกึ่งเมือง. วารสารสุขภาพและการศึกษาพยาบาล. 2022;28(2):1-16.
อำนวย เนียมหมื่นไวย์. ประสิทธิผลของโปรแกรมการพัฒนาความรอบรู้ด้านสุขภาพและพฤติกรรม สุขภาพ 3 อ. 2 ส. ของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้านนักจัดการสุขภาพชุมชน อำเภอบ้านเหลื่อม จังหวัดนครราชสีมา. วารสารวิจัยและพัฒนาด้านสุขภาพ. 2018;4(2):78-92.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2022 Nurse' Association of Thailand Northern Office
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของสมาคมพยาบาลแห่งประเทศไทยฯ สาขาภาคเหนือ
เนื้อหาและข้อคิดเห็นใดๆ ที่ตีพิมพ์ในวารสารสมาคมพยาบาลฯ ถือเป็นความรับผิดชอบของผู้เขียนเท่านั้น ผู้เขียนบทความต้องศึกษารายละเอียดหลักเกณฑ์การจัดทำต้นฉบับตามที่วารสารกำหนด และเนื้อหาส่วนภาษาอังกฤษต้องได้รับการตรวจสอบจากเจ้าของภาษามาแล้ว
