การบริหารความเสี่ยงในคลินิกเพื่อความปลอดภัยของมารดาในระยะคลอด
คำสำคัญ:
การบริหารความเสี่ยง, ความปลอดภัยของผู้ป่วย, การดูแลในระยะคลอดบทคัดย่อ
ความปลอดภัยในการดูแลสุขภาพมารดา ที่เข้ารับบริการการคลอดในโรงพยาบาล ถือเป็น เป้าหมายสำคัญของการพัฒนาระบบสุขภาพของประเทศไทย อย่างไรก็ตามเหตุการณ์การฟ้องร้อง ทางการแพทย์ ยังคงเกิดขึ้นอย่างต่อเนื่อง โดยพบคดีที่เกี่ยวข้องกับการคลอด จำนวน 69 คดี เป็นการ ฟ้องร้องในโรงพยาบาลศูนย์/โรงพยาบาลทั่วไป 41 คดี โรงพยาบาลชุมชน 28 คดี ซึ่งรายงานการดำเนิน คดีบุคลากรทางการแพทย์พบว่ามีสาเหตุจากการกระทำโดยประมาทเป็นเหตุให้ผู้อื่นถึงแก่ความตาย การทอดทิ้งผู้ป่วย หรือละเว้นการปฏิบัติหน้าที่ รวมถึงการขาดมาตรฐานของการให้บริการพยาบาล ซึ่งการทบทวนวรรณกรรมในประเด็นปัญหาที่นำไปสู่การฟ้องร้องทางการแพทย์เกี่ยวกับความผิดพลาด ในการดูแลมารดาทารกในระยะคลอด ระบุประเด็นความผิดพลาดในเรื่อง การประเมินและการแปล ผลการตรวจติดตามสุขภาพทารกในครรภ์ การช่วยคลอดติดไหล่ การขาดบุคลากรและเครื่องมือใน การช่วยฟื้นคืนชีพ การให้ข้อวินิจฉัยที่ผิดพลาด การให้ยากระตุ้นการหดรัดตัวของมดลูกเพื่อช่วยคลอด ทางช่องคลอดในมารดาที่มีประวัติผ่าตัดคลอด การขาดการนัดตรวจหรือนัดตรวจทางห้องปฏิบัติการ ล่าช้า การเย็บซ่อมแซมแผลฝีเย็บไม่เหมาะสมและการหายของแผลฝีเย็บล่าช้า เป็นต้น ดังนั้นกระทรวง สาธารณสุข จึงได้ประกาศให้ Patient safety เป็นหลักปฏิบัติพื้นฐานของการดูแลทางสุขภาพ เพื่อ การลดความเสี่ยงที่เกิดขึ้นจากภัยหรืออันตรายที่ไม่ควรเกิดขึ้นจากการบริการสุขภาพให้เกิดขึ้นน้อย ที่สุดเท่าที่สามารถยอมรับได้ โดยการใช้กระบวนการบริหารความเสี่ยงซึ่งเป็นขั้นตอนพื้นฐานที่สำคัญ โดยอาศัยความร่วมมือของบุคลากรทุกระดับในการพัฒนาจัดทำแนวปฏิบัติด้านความปลอดภัยแก่ มารดาในระยะคลอดในหน่วยงานของตนเอง ตั้งแต่ขั้นตอนการค้นหาความเสี่ยง การวิเคราะห์และ ประเมินความเสี่ยง การจัดการความเสี่ยง และการเฝ้าระวังความเสี่ยง เพื่อสร้างมาตรฐานความ ปลอดภัยให้แก่มารดาและทารก
เอกสารอ้างอิง
กองยุทธศาสตร์และแผนงานสำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข. ใน: แผนยุทธศาสตร์ สำนักงานปลัด กระทรวงสาธารณสุขระยะ 5 ปี (พ.ศ. 2560-2564). 2559. นนทบุรี: กระทรวงสาธารณสุข.
กลุ่มกฎหมาย สำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข. ชี้แนวโน้มการฟ้องร้องทางการแพทย์สูงขึ้นเรื่อยๆ. Hfocus เจาะลึกระบบสุขภาพ [ออนไลน์]. 2562. [เข้าถึงเมื่อ 2562/9/24] เข้าถึงได้จาก file: https:// www.hfocus.org/content/2019/01/16725
อำนาจ กุสลานันท. แพทย์กับการฟ้องร้องในปัจจุบัน. หมายเหตุแพทย์สภา. 2561; 5 (4).
บุษบา จันดาทอง. ประสบการณ์การถูกร้องเรียนพฤติกรรมบริการของพยาบาลวิชาชีพ. 2554. วิทยานิพนธ์ในหลักสูตรพยาบาลศาสตรมหาบัณฑิต คณะพยาบาลศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
Angelini, D. J., & Greenwald, L. Closed Claims Analysis of 65 Medical Malpractice Cases Involving Nurse-Midwives. [Research]. Journal of Midwifery & Women’s Health. 2005; 50(6): 454-460.
วิรุจน์ คุณกิตติ, นิภา นุศรีอัน. ความคิดเห็นของแพทย์และพยาบาลที่เกี่ยวข้องกับปัจจัยความเสี่ยงของ การร้องเรียน : ศึกษาในพื้นที่ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ประเทศไทย. ศรีนครินทร์เวชสาร. 2559; 31(4): 231-236.
รัศมี ตันศิริสิทธิกุล, นิลรัตน์ วรรณศิลป์, เกษร เทพแปง, ปิยวรรณ ลิ้มปัญญาเลิศ, & ชนภัทร วินยวัฒน์. รายงานการทบทวนองค์ความรู้ เรื่อง การพัฒนาระบบเพื่อความปลอดภัยของผู้ป่วย (Patient Safety). นนทบุรี: สำนักวิจัยสังคมและสุขภาพ (สวสส) [ออนไลน์]. 2555. [เข้าถึงเมื่อ 2559/8/20]. เข้าถึงได้จาก: http://www.shi.or.th/upload/Download%20File/%E0%B8%A8%E0%B8%B 8%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B9%80%E0%B8%AA%E0%B8%A7%E0 %B8%99%E0%B8%B2%2056/FridaySem57/%E0%B8%97%E0%B8%9A%E0%B8%97%E 0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B9%8C%E0%B8 %84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%A3%E0%B8%B9%E0%B9%89%20 Patient%20S%20afety.doc
WHO. WHO Safe Childbirth Checklist Implementation Guide: Improving the quality of facility-based delivery for mothers and newborns. 2015. Geneva: WHO Library Cataloguing-in-Publication Data.
Holmström, A.-R., Laaksonen, R., & Airaksinen, M. How to make medication error reporting systems work – Factors associated with their successful development and implementation. Health Policy. 2015; 119(8): 1046-1054.
คณะกรรมการอำนวยการจัดทำแผนพัฒนาสุขภาพแห่งชาติ. แผนพัฒนาสุขภาพแห่งชาติฉบับที่ 12 (พ.ศ. 2560 – 2565). สำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข [ออนไลน]์ . 2559. [เข้าถึงเมื่อ 2562/9/22] เข้าถึงจาก: http://wops.moph.go.th/ops/oic/data/20161115144754_1_.pdf 2559.
สถาบันรับรองคุณภาพสถานพยาบาล (องค์การมหาชน). เป้าหมายความปลอดภัยของผู้ป่วยของ ประเทศไทย. พิมพ์ครั้งที่ 1. นนทบุรี: เฟมัส แอนด์ ซันเซลฟูล; 2061.
สภาการพยาบาล. ประกาศสภาการพยาบาล เรื่อง มาตรฐานการพยาบาล [ออนไลน์]. 2562. [เข้าถึง เมื่อ 2562/11/10]. เข้าถึงจาก: https://www.tnmc.or.th/news/15
Pettker, C. M., Thung, S. F., Lipkind, H. S., Illuzzi, J. L., Buhimschi, C. S., Raab, C. A., et al. A comprehensive obstetric patient safety program reduces liability claims and payments. American Journal of Obstetrics and Gynecology. 2014; 211(4): 319-325.
กระทรวงสาธารณสุข กรมการแพทย์. แนวทางการบริหารความเสี่ยงระดับองค์กร (Enterprise Risk Management: ERM) สำหรับ โรงพยาบาล สถาบัน สังกัดกรมการแพทย์ ปีงบประมาณ พ.ศ. 2561 [ออนไลน์]. 2560. [เข้าถึงเมื่อ 2562/9/23]. เข้าถึงจาก: http://www.dms.moph.go.th/dm splanv_2/publish/publish15062018110632.pdf
Royal Collage of Obstetricians and Gynecologists. Improving Patient Safety: Risk Man agement for Maternity and Gynaecology (Clinical Governance Advice No. 2) [Online]. 2009. [Available 2019/10/22]. From: https://www.rcog.org.uk/en/guidelines-researchservices/ guidelines/clinical-governance-advice-2/
The National Coordinating Council for The National Coordinating Council for Medication Error Reporting and Prevention. NCC MERP Index for Categorizing Medication Errors [online]. 2001. [Available 2019/10/22]. From: https://www.nccmerp. org/sites/default/files/index BW2001-06-12.pdf
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของสมาคมพยาบาลแห่งประเทศไทยฯ สาขาภาคเหนือ
เนื้อหาและข้อคิดเห็นใดๆ ที่ตีพิมพ์ในวารสารสมาคมพยาบาลฯ ถือเป็นความรับผิดชอบของผู้เขียนเท่านั้น ผู้เขียนบทความต้องศึกษารายละเอียดหลักเกณฑ์การจัดทำต้นฉบับตามที่วารสารกำหนด และเนื้อหาส่วนภาษาอังกฤษต้องได้รับการตรวจสอบจากเจ้าของภาษามาแล้ว