การเข้าถึงบริการสุขภาพของผู้ป่วยโรคมะเร็ง โรงพยาบาลนครพิงค์

บทคัดย่อ

     โรคมะเร็งถือเป็นปัญหาทางสาธารณสุขที่สำคัญของประชากรทั่วโลกรวมทั้งประเทศไทย และผู้ป่วยมะเร็ง    ส่วนใหญ่มักประสบปัญหาเรื่องการเข้าถึงบริการสุขภาพ การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์ศึกษาความต้องการและการเข้าถึงบริการสุขภาพของผู้ป่วยโรคมะเร็ง วิเคราะห์ปัจจัยที่มีผลต่อการเข้าถึงบริการสุขภาพ และเสนอแนวทางการพัฒนาระบบการเข้าถึงบริการสุขภาพของผู้ป่วยโรคมะเร็ง รูปแบบการวิจัยเป็นการวิจัยเชิงปริมาณ กลุ่มตัวอย่าง คือผู้ป่วยโรคมะเร็ง ที่เข้ารับการรักษาศูนย์มะเร็ง โรงพยาบาลนครพิงค์ ระหว่างวันที่ 19 ตุลาคม – 20 พฤศจิกายน พ.ศ. 2563 จำนวน 279 ราย ใช้แบบสอบถามเป็นเครื่อมืองในการเก็บรวบรวมข้อมูล การวิเคราะห์ข้อมูลใช้โปรแกรมสำเร็จรูปทางสถิติ ได้แก่ สถิติเชิงพรรณนา ประกอบด้วย ค่าความถี่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน และสถิติเชิงอนุมาน ได้แก่ การวิเคราะห์ถดถอยเชิงพหุคูณ (Multiple Regression Analysis)

     ผลการศึกษาพบว่า ความต้องการได้รับความช่วยเหลือจากการที่เจ็บป่วยด้วยโรคมะเร็ง พบว่าผู้ป่วยส่วนใหญ่มีความต้องการให้มีหน่วยบริการของสถานพยาบาลเคลื่อนที่ที่เข้าถึงชุมชน/เยี่ยมบ้านผู้ป่วย (ร้อยละ 73.1) รองลงมาคือ การเพิ่มช่องทางในการเข้ารับการรักษา ณ สถานพยาบาลใกล้บ้าน (ร้อยละ 66.7) และการให้ความรู้เกี่ยวกับโรคมะเร็ง (ร้อยละ 63.1) ด้านการเข้าถึงบริการสุขภาพของผู้ป่วยมะเร็งในภาพรวมพบว่า อยู่ในระดับมาก (ค่าเฉลี่ยเท่ากับ 3.31) และการวิเคราะห์ปัจจัยที่มีผลต่อการเข้าถึงบริการสุขภาพ พบว่า ปัจจัยทางด้านสถานภาพการสมรส และฐานะทางเศรษฐกิจของครอบครัวของผู้ป่วย (Beta = -0.247 และ Beta = 0.183 ตามลำดับ) มีอิทธิพลต่อการเข้าถึงบริการสุขภาพของผู้ป่วยโรคมะเร็ง ส่งผลต่อการเข้าถึงบริการสุขภาพของผู้ป่วยมะเร็ง อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ 0.05 ดังนั้นเพื่อให้ผู้ป่วยมะเร็งสามารถเข้าถึงบริการของศูนย์มะเร็ง โรงพยาบาลนครพิงค์ได้มากยิ่งขึ้น ควรเพิ่มจุดบริการและช่วงเวลารับ-ส่งผู้ป่วยมายังศูนย์มะเร็ง มุ่งเน้นการประชาสัมพันธ์ให้ความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับการเข้าถึงสิทธิในการรักษาโรคมะเร็งในระดับชุมชนเชิงรุก พร้อมกับประสานความร่วมมือกับหน่วยงานในระดับชุมชน เพื่อให้ผู้ป่วยได้เข้าถึงบริการอย่างเป็นธรรมและทั่วถึง