ปัจจัยที่มีผลต่อการเสียชีวิตด้วยโรคเมลิออยโดสิสในจังหวัดบุรีรัมย์

บทคัดย่อ

โรคเมลิออยโดสิสเป็นโรคที่เป็นปัญหาสำคัญในประเทศไทย โดยมีอัตราการป่วยตายร้อยละ 20 - 35 ปัจจัยที่มีผลต่อการเสียชีวิตจากการศึกษาที่ผ่านมายังคงมีความคลุมเครือ การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา อัตราการป่วยตายในผู้ป่วยโรคเมลิออยโดสิสและค้นหาปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการเสียชีวิตในจังหวัดบุรีรัมย์ การศึกษานี้ได้ทำการศึกษาแบบ Retrospective cohort study ในผู้ป่วยโมลิออยโดสิสที่วินิจฉัยจากการพบเชื้อ Burkholderia pseudomallei ทั้งหมด 110 ราย โดยเก็บข้อมูลจากการทบทวนเวชระเบียน ได้มีการวิเคราะห์ ข้อมูลปัจจัยที่มีผลต่อการเสียชีวิตเฉพาะในกลุ่มผู้ป่วยยืนยันโรคเมลิออยโดสิสที่มีโรคเบาหวานร่วมด้วย การวิเคราะห์ ตัวแปรเดียวจะแสดงผลเป็น risk ratio ร่วมกับ 95% confidence intervals และ p-value ในกรณีที่ปัจจัยนั้นๆ ให้ผลนัยสำคัญทางสถิติจากการวิเคราะห์ตัวแปรเดียวจะทำการวิเคราะห์ด้วยวิธีพหุตัวแปรด้วยวิธี multiple logistic regression โดยกำหนดนัยสำคัญที่ 0.05 อัตราการป่วยตายด้วยโรคเมลิออยโดสิสในจังหวัดบุรีรัมย์เป็น ร้อยละ 36.4 (40/110) จากผลการวิเคราะห์ด้วยวิธี multiple logistic regression พบว่า โรคไตวายเรื้อรัง (adjusted OR = 22.35, 95%CI: 1.98 - 251.22) การติดเชื้อมากกว่า 1 ตำแหน่ง (adjusted OR = 19.79, 95%CI: 2.13 - 183.34) ภาวะ acute respiratory failure (adjusted OR = 4.905, 95%CI: 1.24 - 19.26) และ septic shock (adjusted OR = 3.44, 95%CI: 1.07 - 11.05) มีความสัมพันธ์กับการเสียชีวิตในผู้ป่วยยืนยันโรคเมลิออยโดสิส อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ เมื่อพิจารณาเฉพาะกลุ่มผู้ป่วยเบาหวาน เมื่อควบคุมปัจจัยอื่นๆ พบว่า การควบคุมเบาหวาน ที่ไม่ดี (Adjusted OR = 7.40, 95%CI: 1.51 - 36.22) มีความสัมพันธ์กับการเสียชีวิตเช่นเดียวกัน อัตราการ ป่วยตายด้วยโรคเมลิออยโดสิสจากการศึกษาสูงกว่าการศึกษาที่ผ่านมา ปัจจัยด้านคลินิกและผลข้างเคียงในผู้ป่วย ยืนยันโรคเมลิออยโดสิสเป็นปัจจัยที่มีผลต่อการเสียชีวิต จึงจำเป็นต้องมีการกำหนดมาตรการหรือแนวทางเพื่อ บรรเทาและป้องกันการเสียชีวิตด้วยโรคเมลิออยโดสิส