การพัฒนาแนวทางการป้องกันและแก้ไขปัญหาโรคพิษตะกั่วแบบบูรณาการในกลุ่มอาชีพถ่วงแหอวน จังหวัดขอนแก่น ประเทศไทย

บทคัดย่อ

การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาแนวทางการดำเนินงานป้องกันและแก้ไขปัญหาโรคพิษตะกั่วแบบบูรณาการในกลุ่มอาชีพถ่วงแหอวน จังหวัดขอนแก่น รูปแบบการศึกษาเป็นการวิจัยเชิงปฏิบัติการ ระยะเวลาศึกษาระหว่างเดือน ตุลาคม 2566-กันยายน 2567 ประกอบด้วย 3 ระยะ ดังนี้ 1) ศึกษาสถานการณ์ 2) พัฒนาแนวทางร่วมกัน 3) ทดลองใช้แนวทางและประเมินผล ประชากรเป็นผู้ประกอบอาชีพถ่วงแหอวนในชุมชนบ้านเหล่าเกวียนหัก ตำบลบ้านทุ่ม และบุคลากรจากหน่วยงานภาครัฐที่เกี่ยวข้องในพื้นที่อำเภอเมือง จังหวัดขอนแก่น จำนวนทั้งสิ้น 89 คน เครื่องมือวิจัยประกอบด้วย แบบสอบถาม แบบประเมินความคิดเห็น และแบบสัมภาษณ์เชิงลึก วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนาและสถิติเชิงอนุมาน ได้แก่ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และไคสแควร์ ผลการศึกษา พบว่า 1) แนวทางการป้องกันและแก้ไขปัญหาโรคพิษตะกั่วแบบบูรณาการการมีส่วนร่วม ประกอบด้วย การมีโครงสร้างการดำเนินงานที่ชัดเจน มีการกำหนดบทบาทของหน่วยงานเครือข่ายในทุกระดับ ตั้งแต่ระดับเขตสุขภาพ จังหวัด อำเภอและตำบล มีกิจกรรมครอบคลุมระบบการเฝ้าระวังและคัดกรองผู้ป่วยโรคพิษตะกั่ว การจัดบริการอาชีวอนามัยเชิงรับและเชิงรุก การส่งต่อผู้ป่วย และการบังคับใช้มาตรการทางกฎหมายกับผู้รับงานไปทำที่บ้าน 2) ผลของการพัฒนาแนวทางการแก้ไขปัญหาโรคพิษตะกั่วในกลุ่มถ่วงแหอวนแบบบูรณาการ พบว่ากลุ่มเป้าหมายมีความคิดเห็นในภาพรวมอยู่ในระดับมาก 3) ผลประเมินการปฏิบัติตามแนวทางพบว่า เพศ อายุ ระดับการศึกษา มีความคิดเห็นต่อการดำเนินงานและการมีส่วนร่วมการแก้ไขปัญหาโรคพิษตะกั่วแบบบูรณการไม่แตกต่างกัน การเคยได้รับการอบรมเกี่ยวกับอันตรายจากสารตะกั่ว การใช้อุปกรณ์ป้องกันอันตรายส่วนบุคคล และระดับความพึงพอใจในคุณภาพชีวิตมีความสัมพันธ์กับความพึงพอใจต่อการดำเนินงานแบบบูรณาการ (p-value< 0.05) หน่วยงานที่เกี่ยวข้องควรสนับสนุนการสร้างต้นแบบผู้ประกอบอาชีพที่สามารถดูแลสุขภาพตนเองและจัดสถานที่ทำงานที่ปลอดภัย พร้อมกิจกรรมให้ความรู้ที่เหมาะสมกับบริบทชุมชน