ผลการพัฒนานวัตกรรมสำหรับการส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุด้วยการแพทย์แผนไทยของชมรมผู้สูงอายุจังหวัดขอนแก่น
คำสำคัญ:
นวัตกรรม, การคิดเชิงออกแบบ, ผู้สูงอายุ, การแพทย์แผนไทยบทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) วิเคราะห์ความต้องการจำเป็นเกี่ยวกับการพัฒนานวัตกรรม 2) พัฒนาการนวัตกรรมตามรูปแบบการคิดเชิงออกแบบ และ 3) ประเมินผลนวัตกรรมสำหรับการส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุด้วยการแพทย์แผนไทยของชมรมผู้สูงอายุ จังหวัดขอนแก่น ด้วยรูปแบบการวิจัยและพัฒนา ประกอบด้วย 1) วิเคราะห์สภาพปัญหาเกี่ยวกับนวัตกรรม 2) พัฒนาการนวัตกรรมตามโมเดลการคิดเชิงออกแบบ 3) ทดลองใช้นวัตกรรมกับผู้สูงอายุ และ 4) ประเมินนวัตกรรม กลุ่มเป้าหมาย ประกอบด้วย 1) ผู้รับผิดชอบงานของโรงพยาบาล และโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลในพื้นที่จังหวัดขอนแก่น สำหรับประเมินความต้องการจำเป็น 275 คน 2) ผู้รับผิดชอบงานโรงพยาบาล และโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลในพื้นที่วิจัย 24 คน และ 3) ผู้สูงอายุ 758 คน เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล ได้แก่ แบบประเมินความต้องการจำเป็น แบบประเมินนวัตกรรม บันทึกข้อมูล และแบบสอบถามการใช้ประโยชน์ และทำการวิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณด้วยสถิติเชิงพรรณนาและวิเคราะห์เชิงเนื้อหา
ผลการวิจัยพบว่า ผลการประเมินความต้องการจำเป็นและการระดมความคิดเห็น ได้แก่ การพัฒนานวัตกรรมด้านการแพทย์แผนไทยสำหรับการส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุ ส่งผลให้เกิดนวัตกรรมด้านการแพทย์แผนไทย จำนวน 16 นวัตกรรม โดยผู้รับผิดชอบงานสามารถประเมินนวัตกรรมด้านการแพทย์แผนไทยของตนเองได้ มีจำนวนผู้สูงอายุมาใช้บริการด้านนวัตกรรมการแพทย์แผนไทย ในปีพ.ศ.2566 จำนวน 1,212 ราย และปีพ.ศ. 2567 จำนวน 3,409 ราย ซึ่งมีแนวโน้มเพิ่มสูงขึ้นและความพึงพอใจต่อการใช้ประโยชน์ของนวัตกรรมอยู่ในระดับมากที่สุด
จากผลการพัฒนานวัตกรรมสะท้อนให้เห็นว่ารูปแบบดังกล่าวทำให้เกิดนวัตกรรม ดังนั้น ควรมีการขยายแนวคิดโดยนำรูปแบบดังกล่าวมาปรับใช้ตามบริบทของงานสาธารณสุข ตลอดจนควรวางแผนการดำเนินงานวิจัยสร้างการมีส่วนร่วมสำหรับการพัฒนานวัตกรรมให้มีมาตรฐานที่สูงขึ้นต่อไป
เอกสารอ้างอิง
กรมกิจการผู้สูงอายุ กระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์. สถิติผู้สูงอายุ มิถุนายน 2566 [อินเทอร์เน็ต]. 2566 [เข้าถึงเมื่อ 28 มีนาคม 2567] เข้าถึงได้จาก:https://www.dop.go.th/th/know/side/1/1/2449
สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดขอนแก่น. Health data center (HDC) ข้อมูลประชากรผู้สูงอายุ [อินเทอร์เน็ต]. 2567 [เข้าถึงเมื่อ 15 พฤษภาคม 2567]. เข้าถึงได้จาก: https://kkn.hdc.moph.go.th/hdc/reports/
สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดขอนแก่น. รายงานข้อมูลคัดกรองกลุ่มอาการในผู้สูงอายุ (Geriatric Syndromes) ของจังหวัดขอนแก่น ในปี พ.ศ.2565. [เอกสารอัดสำเนา]
วิภาวี กฤษณะภูติ, ภัทรพร วีระนาคินทร์, ดารารัตน์ คำภูแสน, อนันต์ คำอ่อน, เบญจวรรณ นัยนิตย์. สถานการณ์ผู้สูงอายุในจังหวัดขอนแก่นในมิติประชากรศาสตร์และมิติสุขภาพ. วารสารสังคมศาสตร์ปัญญาพัฒน์ 2567; 6 (1): 27-40.
นคร จันต๊ะวงษ์, รุสนี มามะ, โชคชัย แซ่ว่าง, ศิวพงษ์ ตันสุวรรณวงศ์, ชัยนรินทร์ เรือนเจริญ. การพัฒนานวัตกรรมการพึ่งพาตนเองด้านสุขภาพด้วยสมุนไพรใกล้มือสำหรับสูงอายุ. วารสาร มจร สังคมศาสตร์ปริทรรศน์ 2564; 10(1): 245-56.
ศุภรัตน์ ผุดวัฒน์, กาญจนา ปานจีน, มนภาส ธรรมโชติ, มหามะดานิส ดิลฮาม, รัชนีกร แซ่ลิ้ม, สุไมรี่ หวันเต๊ะ, และคณะ. การสร้างเสริมสุขภาพผู้สูงอายุด้วยการแพทย์แผนไทย กรณีศึกษาชมรมผู้สูงอายุบ้านคลองใหญ่ จังหวัดพัทลุง.วารสารวิจัยและพัฒนาระบบสุขภาพ 2563; 13 (1): 360 –7.
ทนง คำศรี. การประเมินสุขภาพผู้สูงอายุหลังกิจกรรมการส่งเสริมสุขภาพในโรงเรียนผู้ สูงอายุอำเภอบุณฑริก จังหวัดอุบลราชธานี. วารสารวิจัยและพัฒนาระบบสุขภาพ 2563; 13 (1): 1-8.
ณหทัย เทียมทอง, จินตนา จุลทรรศน์, สุภาพร ใจการุณ. การพัฒนารูปแบบการส่งเสริมคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุในชมรมผู้สูงอายุจังหวัดอุบลราชธานี. วารสารวิชาการมหาวิทยาลัยการจัดการและเทคโนโลยีอีสเทิร์น 2561; 15(2): 321 – 34.
สถาบันการแพทย์แผนไทย กรมพัฒนาการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก กระทรวงสาธารณสุข. มาตรฐานโรงพยาบาลส่งเสริมและสนับสนุนการแพทย์แผนไทย และการแพทย์ผสมผสาน (รพ.สส.พท.). กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์องค์การสงเคราะห์ทหารผ่านศึก. 2556.
Johansson‐Sköldberg U, Woodilla J, Çetinkaya M. Design Thinking: Past, Present and Possible Futures. Creat Innov Manag 2013; 22 (2): 121- 46.
ภุชงค์ โรจน์แสงรัตน์. การพัฒนารูปแบบการสอนโดยใช้การคิดเชิงออกแบบเป็นฐานเพื่อ สร้างสรรค์ผลงานที่ปรากฏอัตลักษณ์ไทยสำหรับนิสิตนักศึกษาระดับปริญญาบัณฑิต [วิทยานิพนธ์ปริญญาครุศาสตรดุษฎีบัณฑิต]. กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย; 2559.
จุฬาลักษณ์ โกมลตรี. บทความพิเศษ: การคำนวณขนาดตัวอย่าง. วารสารสุขภาพจิตแห่งประเทศไทย 2555; 20(3): 192-7.
ศิริชัย กาญจนวาสี. ทฤษฎีการทดสอบแบบดั้งเดิม. พิมพ์ครั้งที่ 7. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย; 2556.
เพ็ชรเกษตร วิเชียรแสน, สุภีร์ สมอนา, กฤตติกา แสนโภชน์. ยุทธศาสตร์การพัฒนาการดูแลสุขภาพตนเองของผู้สูงอายุโดยการประยุกต์ศาสตร์พระราชาจังหวัดอุดรธานี. วารสารสังคมศาสตร์และมานุษยวิทยาเชิงพุทธ 2565; 7(8): 97-113.
ชวิศ เมธาบุตร. การพัฒนารูปแบบการจัดการโรคข้อเข่าเสื่อมในผู้สูงอายุอำเภอชุมพวง จังหวัดนครราชสีมา. วารสารศูนย์อนามัยที่ 9 2565; 16(3): 969-85.
Plattner H. An Introduction to Design Thinking PROCESS GUIDE [Internet]. 2019 [Cited 2024 March 28. Available from: https://web.stanford.edu/~mshanks/MichaelShanks/files/509554.pdf
แสงเดือน เจริญฉิม, กนิษฐา เชาว์วัฒนกุล, พินดา วราสุนันท์, วิทยา ซิ้มเจริญ, ศตนันทน์ ทิพวรวิมล. การพัฒนารูปแบบการสอนโดยใช้การคิดเชิงออกแบบเป็นฐาน เพื่อสร้างสรรค์นวัตกรรมด้านหลักสูตรสำหรับนิสิตมหาบัณฑิต สาขาวิชานวัตกรรมการศึกษา. วารสารศิลปากรศึกษาศาสตร์วิจัย 2565; 14(2): 345- 63.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2024 สำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่7 จังหวัดขอนแก่น
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
ความรับผิดชอบ
บทความที่ลงพิมพ์ในวารสารสำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 7 ขอนแก่น ถือเป็นผลงานทางวิชาการหรือวิจัย และวิเคราะห์ตลอดจนเป็นความเห็นส่วนตัวของผู้เขียน ไม่ใช่ความเห็นของวารสารสำนักงาน ป้องกันควบคุมโรคที่ 7 จังหวัดขอนแก่น หรือ ของกองบรรณาธิการแต่ประการใด ผู้เขียนต้องรับผิดชอบต่อบทความของตนเอง
ลิขสิทธ์บทความ
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์จะถือเป็นลิขสิทธิ์ของสำนักงานป้องกันตวบคุมโรคที่ 7 จังหวัดขอนแก่น
