ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการกินยาในกลุ่มผู้ป่วยความดันโลหิตสูงวัยทำงาน เขตสุขภาพที่ 9

ผู้แต่ง

  • ญาดา โตอุตชนม์ สำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 9 จังหวัดนครราชสีมา
  • กรรณิกา บัวทะเล สำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 9 จังหวัดนครราชสีมา
  • สมร นุ่มผ่อง วิทยาลัยการสาธารณสุขสิรินธร จังหวัดชลบุรี
  • มาฆมาส สุวิชาเชิดชู สำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 9 จังหวัดนครราชสีมา

คำสำคัญ:

การกินยา, ความดันโลหิตสูง, วัยทำงาน

บทคัดย่อ

        การศึกษาภาคตัดขวางเชิงวิเคราะห์ครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความสม่ำเสมอของการกินยาในกลุ่มผู้ป่วยความดันโลหิตสูงวัยทำงาน เขตสุขภาพที่ 9 และศึกษาปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับความสม่ำเสมอของการกินยา เก็บรวบรวมข้อมูลจากกลุ่มตัวอย่าง จำนวน 263 คน ที่ได้จากการสุ่มอย่างง่าย โดยใช้แบบสอบถามที่มีค่าความเชื่อมั่นคอนบราค แอลฟา เท่ากับ 0.7 วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา และสถิติเชิงอนุมาน ได้แก่ Chi-square test, Fisher's exact test, Pearson Correlation ผลการวิจัย พบว่า กลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง จำนวน 198 คน (ร้อยละ 75.29) มีอายุระหว่าง 39–59 ปี จำนวน 140 คน (ร้อยละ 53.23) อายุเฉลี่ย 51.21 ปี มีความสม่ำเสมอในการกินยารักษาความดันโลหิตสูง จำนวน 148 คน (ร้อยละ 56.27) พบแพทย์สม่ำเสมอ จำนวน 227 คน (ร้อยละ 86.31) และพบว่า สิทธิการรักษาพยาบาล (P-value = 0.046) การรับรู้ความสามารถตนเองในการรับประทานยา (r = 0.172, P-value = 0.005) การรับรู้ประสิทธิผลในผลลัพธ์ของการปฏิบัติ (r = 0.152, P-value = 0.013) การรับรู้อุปสรรคในการกินยา (r = -0.139, P-value = 0.025) มีความสัมพันธ์กับความสม่ำเสมอของการกินยาในกลุ่มผู้ป่วยความดันโลหิตสูงวัยทำงาน เขตสุขภาพที่ 9 อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 แต่มีความสัมพันธ์ระดับต่ำ ดังนั้น ควรพัฒนาคลินิกโรคไม่ติดต่อให้มีการดำเนินงานได้ตามมาตรฐาน NCD Clinic Plus เพื่อส่งเสริมความสม่ำเสมอในการไปพบแพทย์และการรับประทานยาของผู้ป่วยความดันโลหิตสูงวัยทำงาน และส่งเสริมให้ผู้ป่วยมีการรับรู้ความสามารถของตนเองในการรับประทานยา ประสิทธิผลในผลลัพธ์ของการรับประทานยารักษาโรคความดันโลหิตสูง และการรับรู้อุปสรรคในการกินยา

References

กองยุทธศาสตร์และแผนงาน สำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข. จำนวนและอัตราตายโรคไม่ติดต่อปี พ.ศ. 2559–2562 [อินเทอร์เน็ต]. 2562 [เข้าถึงเมื่อ 23 กันยายน 2562]. เข้าถึงได้จาก: https://spd.moph.go.th/illness-report/

สำนักงานสถิติแห่งชาติ. สํารวจพฤติกรรมด้านสุขภาพของประชากร [อินเทอร์เน็ต]. 2557 [เข้าถึงเมื่อ 8 ตุลาคม 2564] เข้าถึงได้จาก: https://www.nso.go.th/nsoweb/nso/survey_detail/w6

กระทรวงสาธารณสุข. ตัวชี้วัด NCD ClinicPlus [อินเทอร์เน็ต]. 2562 [เข้าถึงเมื่อ 11 กรกฎาคม 2562 ] เข้าถึงได้จาก: https://hdc.moph.go.th/center/public/standard-report-detail/2e3813337b6b5377c2f68affe247d5f9

จุฑารัตน์ มากคงแก้ว, เอนก มุ่งอ้อมกลาง, อัญชุลี พรวนกระโทก. ความชุกของโรคความดันโลหิตสูงและการเข้าถึงระบบบริการทางการแพทย์ในกลุ่มวัยทำงานภายใต้สิทธิประกันสังคม จังหวัดนครราชสีมา 2561. วารสารศูนย์อนามัยที่ 9 2561; 12 (29): 66–82.

Whitworth JA, World health organization, international society of hypertension writing group. World Health Organization (WHO)/International Society of Hypertension (ISH) statement on management of hypertension. J Hypertens. 2003; 21(11): 1983-92.

James PA, Oparil S, Carter BL, Cushman WC, Dennison-Himmelfarb C, Handler J, et al. Evidence-based guideline for the management of high blood pressure in adults: report from the panel members appointed to the Eighth Joint National Committee (JNC 8). Jama 2014; 311(5): 507–20.

สมาคมความดันโลหิตสูงแห่งประเทศไทย. แนวทางการรักษาโรคความดันโลหิตสูงในเวชปฏิบัติทั่วไป พ.ศ.2562. เชียงใหม่: ทริค ธิงค์; 2562.

Janz NK, Becker MH. The health belief model: A decade later. Health Educ Q 1984; 11 (1): 1–47.

สุมาลี วังธนากร, ชุติมา ผาติดำรงกุล, ปราณี คำจันทร์. ปัจจัยที่มีผลต่อพฤติกรรมการรับประทานยาในผู้ป่วยความดันโลหิตสูง. สงขลานครินทร์เวชสาร 2551; 26 (6): 539–47.

วิภาภรณ์ วังวรตระกูล, นันทวัน สุวรรณรูป, กนกพร หมู่พยัคฆ์. ปัจจัยการทำนายการรับประทานยาอย่างสม่ำเสมอต่อเนื่องในผู้ป่วยความดันโลหิตสูงชนิดไม่ทราบสาเหตุ. วารสารพยาบาลทหารบก 2560; 18 (1): 131–9.

Agricultural Development Council. Sampling design and procedures. New York: Agricultural development council; 1976.

ใหมมูน๊ะ สังขาว, เพลินพิศ ฐานิวัฒนานนท์. ผลของโปรแกรมสนับสนุนการจัดการตนเองต่อความสม่ำเสมอในการรับประทานยาและระดับความดันโลหิตของผู้สูงอายุโรคความดันโลหิตสูงที่ควบคุมความดันโลหิตไม่ได้. วารสารพยาบาลสงขลานครินทร์ 2563; 40 (1): 84–100.

สมลักษณ์ เทพสุริยานนท์. แบบจำลองเชิงสาเหตุของพฤติกรรมการรับประทานยาอย่างสม่ำเสมอในผู้ป่วยความดันโลหิตสูงวัยผู้ใหญ่. วารสารการพยาบาลและการศึกษา 2560; 10 (1): 1–15.

กองโรคไม่ติดต่อ กรมควบคุมโรค. คู่มือการดำเนินงาน NCD Clinic Plus ปี 2563. กรุงเทพ: อักษรกราฟฟิคแอนด์ดีไซน์; 2563.

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2024-12-28

How to Cite

1.
โตอุตชนม์ ญ, บัวทะเล ก, นุ่มผ่อง ส, สุวิชาเชิดชู ม. ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการกินยาในกลุ่มผู้ป่วยความดันโลหิตสูงวัยทำงาน เขตสุขภาพที่ 9. jdpc7kk [อินเทอร์เน็ต]. 28 ธันวาคม 2024 [อ้างถึง 10 กุมภาพันธ์ 2025];31(3):159-6. available at: https://he01.tci-thaijo.org/index.php/jdpc7kk/article/view/272164