การประเมินผลเชิงระบบด้านคุณภาพการดูแลรักษาวัณโรคในเขตสุขภาพที่ 7

ผู้แต่ง

  • นิภาพร ฮามพิทักษ์ สำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 7 จังหวัดขอนแก่น
  • ณัฏฐดา ศิริทองอิน สำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 7 จังหวัดขอนแก่น
  • อิทธิเดช ไชยชนะ สำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 7 จังหวัดขอนแก่น

คำสำคัญ:

เกณฑ์คุณภาพโรงพยาบาลด้านการดูแลรักษาวัณโรค

บทคัดย่อ

        การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินผลเชิงระบบด้านคุณภาพการดูแลรักษาวัณโรคในเขตสุขภาพที่ 7 ปีงบประมาณ พ.ศ.2563 - พ.ศ.2566 รูปแบบการประเมินเชิงระบบ (System Approach) ประกอบด้วย 4 องค์ประกอบ ได้แก่ ปัจจัยนำเข้า กระบวนการ ผลลัพธ์ และการสะท้อนกลับ พื้นที่ศึกษา คือ โรงพยาบาลศูนย์ โรงพยาบาลทั่วไป และโรงพยาบาลชุมชน ในพื้นที่เขตสุขภาพที่ 7 จำนวน 59 แห่ง เลือกตัวอย่างแบบเจาะจง ตามเกณฑ์การคัดเข้า โดยพิจารณาจากความพร้อมของผู้รับผิดชอบงาน คำนึงถึงรอบของการประเมิน ได้แก่ โรงพยาบาลที่ประเมินไม่ผ่านเกณฑ์ โรงพยาบาลที่ไม่เคยรับการประเมินและโรงพยาบาลที่ครบกำหนดประเมินซ้ำ (2 ปี) ทีมสหวิชาชีพที่รับผิดชอบงานวัณโรคและผู้เกี่ยวข้อง และผู้เชี่ยวชาญด้านวัณโรค จำนวน 12 คน เก็บรวบรวมเก็บข้อมูลจากแบบบันทึกผลการประเมินคุณภาพโรงพยาบาลด้านการดูแลรักษาวัณโรค แบบสรุปและสังเคราะห์ผลการประเมิน และแบบสอบถามความคิดเห็นและข้อเสนอแนะ และการวิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติพรรณนา

        ผลการวิจัย ด้านปัจจัยนำเข้า พบว่า นโยบายส่วนกลางและการแก้ไขปัญหาของพื้นที่ การถ่ายทอดและการสื่อสารนโยบาย ยังไม่ครอบคลุมถึงผู้ปฏิบัติในทุกสหวิชาชีพ มีทีมสหสาขาวิชาชีพที่รับผิดชอบงานวัณโรค การเปลี่ยนผู้รับผิดชอบทำให้ขาดความรู้และประสบการณ์ ความเหมาะสมและเพียงพอของบุคลากรทำให้ภาระงานหนัก การจัดอบรมฟื้นฟูให้ความรู้อย่างน้อยปีละ 1 ครั้ง งบประมาณส่วนใหญ่โรงพยาบาลมีงบประมาณสนับสนุน มีระบบการบริหารจัดการ ควรมีคณะทำงาน โครงสร้างและกระบวนการดำเนินงานอย่างชัดเจน มีการประสานส่งต่อข้อมูลระหว่างกัน การพัฒนาระบบที่ดี ต้องสร้างเครือข่ายการดำเนินงานให้เกิดความร่วมมือที่ดี การสนับสนุนเครื่องมือ/วัสดุ/อุปกรณ์ ได้รับการสนับสนุนทั้งภายในและภายนอกหน่วยงาน แต่ยังไม่เพียงพอ เกิดความล่าช้าในการดำเนินงานในบางช่วงเวลา  

          จากผลการประเมินดังกล่าวสรุปได้ว่า หน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ควรทำการทบทวนผลการประเมินและนำผลการประเมินไปปรับปรุงเพิ่มคุณภาพการดำเนินงานให้ผ่านเกณฑ์คุณภาพโรงพยาบาลด้านการดูแลรักษาผู้ป่วยวัณโรคอย่างเป็นระบบและ ต่อเนื่อง

References

กองวัณโรค กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข. รายงานวัณโรค Cohort Report [อินเตอร์เน็ต]. 2567 [เข้าถึงเมื่อ 29 เมษายน 2567]. เข้าถึงได้จาก: ‎https://tbcmthailand.net

กองวัณโรค กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข. คู่มือผู้ประเมินคุณภาพโรงพยาบาลด้านการดูแลรักษาวัณโรค. กรุงเทพฯ: อักษรกราฟฟิคแอนด์ดีไซน์; 2564.

ศิริชัย กาญจนวาสี. ทฤษฎีการทดสอบแบบดั้งเดิม. พิมพ์ครั้งที่ 6. กรุงเทพฯ: คณะครุศาสตร์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย; 2552.

เสถียร เชื้อลี, จิรพันธุ์ อินยาพงษ์, ทนันพัทธ์ นาคนิกร, อมรรัตน์ จงตระการสมบัติ, อ้อมทิพย์ พลบุปผา, มนธิรา เงินประมวล. ผลการประเมินคุณภาพโรงพยาบาลด้านการดูแลรักษาวัณโรค เขตสุขภาพที่ 10 ปีงบประมาณ 2564-2565. วารสารวัณโรค โรคทรวงอกและเวชบำบัดวิกฤต 2566; 42(1): 13-22.

อะเคื้อ อุณหเลขกะ, สุชาดา เหลืองอาภาพงศ์, จิตตาภรณ์ จิตรีเชื้อ. การดำเนินการอุปสรรคและความต้องการของโรงพยาบาล ในประเทศไทยในการป้องกันการแพร่กระจายวัณโรค. วารสารวิจัยระบบสาธารณสุข 2560; 11(4): 529 – 39.

กาญจนา เลิศวุฒิ, อัมพาพันธ์ วรรณพงศภัค, กิตติกาญจน์ มูลฟอง. การประเมินมาตรฐานคลินิกวัณโรคในโรงพยาบาลจังหวัดลำพูน ปีพ.ศ. 2558. วารสารสำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 10 2560; 15(1): 16-28.

ณัทกร พงศ์พีรเดช. การพัฒนาแนวปฏิบัติทางคลินิกการดูแลผู้ป่วยวัณโรค การป้องกันและควบคุมการแพร่กระจายเชื้อวัณโรค สำหรับทีมสหวิชาชีพในโรงพยาบาลศรีสะเกษ. วารสารสถาบันบำราศนราดูร 2562; 13 (2): 99-110.

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2024-12-28

How to Cite

1.
ฮามพิทักษ์ น, ศิริทองอิน ณ, ไชยชนะ อ. การประเมินผลเชิงระบบด้านคุณภาพการดูแลรักษาวัณโรคในเขตสุขภาพที่ 7. jdpc7kk [อินเทอร์เน็ต]. 28 ธันวาคม 2024 [อ้างถึง 15 มีนาคม 2025];31(3):143-58. available at: https://he01.tci-thaijo.org/index.php/jdpc7kk/article/view/272111