การพัฒนารูปแบบการบริหารยุทธศาสตร์สุขภาพ จังหวัดหนองคาย

ผู้แต่ง

  • รติวัน พิสัยพันธ์ สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดหนองคาย
  • ศิวพร เลยวานิชย์เจริญ สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดหนองคาย

คำสำคัญ:

การพัฒนา, ระบบการบริหารยุทธศาสตร์สุขภาพ

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยและพัฒนา มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนารูปแบบการบริหารยุทธศาสตร์สุขภาพจังหวัดหนองคาย และประเมินผลความคิดเห็นต่อการใช้รูปแบบการบริหารยุทธศาสตร์สุขภาพจังหวัดหนองคายที่พัฒนาขึ้น โดยใช้ PDCA และประเมินผลการพัฒนาโดยใช้ CIPP Model  รวบรวมข้อมูลโดยการสนทนากลุ่ม คณะกรรมการวางแผนและประเมินผลจำนวน 35 คน และประเมินความคิดเห็นต่อกระบวนการบริหารยุทธศาสตร์สุขภาพของบุคลากรสาธารณสุข จํานวน 240 คน โดยใช้แบบประเมินความคิดเห็นและแบบประเมินผลการพัฒนา  การวิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณโดยใช้สถิติเชิงพรรณนาด้วยค่าความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และข้อมูลเชิงคุณภาพ วิเคราะห์ข้อมูลเชิงเนื้อหา

ผลการวิจัยพบว่า รูปแบบการบริหารยุทธศาสตร์สุขภาพจังหวัดหนองคาย ประกอบด้วย 1) การบริหารจัดการระบบบริหารยุทธศาสตร์ การนำองค์กร การกำหนดนโยบาย เป้าหมายชัดเจน การวางแผน การดำเนินการ การกำกับติดตามต่อเนื่อง และประเมินผลในรูปแบบคณะกรรมการระดับจังหวัด อำเภอ ตำบล ประสานงานเชื่อมโยงกันและมีระบบข้อมูลข่าวสารเพื่อสนับสนุนการบริหาร 2) กระบวนการบริหารยุทธศาสตร์ ประกอบด้วย การจัดทำนโยบายและแผนยุทธศาสตร์ด้านสุขภาพ กระบวนการนำยุทธศาสตร์ไปสู่การปฏิบัติโดยใช้หลักการ Six Building Blocks และการมีส่วนร่วมของภาคีเครือข่าย กระบวนการควบคุมกำกับและประเมินผล โดยการพัฒนาโปรแกรมการประเมินผลงาน (eVA NKPH) และระบบรายงานการประเมินผลงาน (eVA REPORT) 3) การประเมินผลกระบวนการบริหารยุทธศาสตร์สุขภาพด้วย PDCA และ CIPP Model การประเมินผลหลังการนำรูปแบบไปใช้พบว่า กลุ่มตัวอย่างมีความคิดเห็นต่อกระบวนการบริหารยุทธศาสตร์อยู่ในระดับมากถึงมากที่สุด ร้อยละ 76.60 (Mean=4.00 S.D.=0.62) มีผลการดําเนินงานตามเป้าหมายของเขตสุขภาพที่ 8 และกระทรวงสาธารณสุขบรรลุเป้าหมายร้อยละ 97.0  มีผลงานเป็นอันดับที่ 1 ของเขตสุขภาพที่ 8

ข้อเสนอแนะ ผู้บริหารทุกระดับควรให้ความสำคัญต่อกระบวนการบริหารยุทธศาสตร์สุขภาพและถือเป็นนโยบายสำคัญที่นำสู่การปฏิบัติ มีการบริหารจัดการอย่างเป็นระบบ ควบคุมกำกับติดตามอย่างต่อเนื่อง และใช้โปรแกรมการประเมินผลงาน (eVA NKPH) และระบบการรายงานการประเมินผลงานสาธารณสุข (eVA REPORT) ไปพัฒนาต่อเนื่อง ขยายผลไปยังสำนักงานสาธารณสุขจังหวัดแห่งอื่น

References

สำนักงานคณะกรรมการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. ยุทธศาสตร์ชาติ 2561-2580. กรุงเทพฯ: สำนักงานเลขานุการของคณะกรรมการยุทธศาสตร์ชาติ; 2561.

สำนักงานสภาพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 13 พ.ศ. 2566-2570. กรุงเทพฯ: สำนักนายกรัฐมนตรี; 2565.

กระทรวงสาธารณสุข. แผนยุทธศาสตร์ระยะ 20 ปี (ด้านสุขภาพ) พ.ศ.2560- 2579. นนทบุรี: สํานักนโยบายและแผน กระทรวงสาธารณสุข; 2559.

สํานักงานเขตสุขภาพที่ 8. ยุทธศาสตร์เน้นหนักเขตสุขภาพที่ 8 ปีงบประมาณ 2566. สำนักงานเขตสุขภาพที่ 8 กระทรวงสาธารณสุข; 2566.

พระราชบัญญัติระเบียบบริหารราชการแผ่นดิน พ.ศ.2534 แก้ไขเพิ่มเติมถึงปัจจุบัน (ฉบับที่ 8) พ.ศ.2553 ราชกิจจานุเบกษา เล่ม 127 ตอนที่ 75 ก หน้า 51; 2553.

สํานักงานสาธารณสุขจังหวัดหนองคาย. แผนยุทธศาสตร์การพัฒนาสุขภาพจังหวัดหนองคาย พ.ศ. 2561-2565 (รอบปี 2565): สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดหนองคาย; 2565.

สํานักงานคณะกรรมการพัฒนาระบบราชการ. แผนยุทธศาสตร์การพัฒนาระบบราชการไทย พ.ศ. 2564 -2565. กรุงเทพฯ; 2565.

พสุ เตชะรินทร์. ชุดเครื่องมือการพัฒนาองค์การ (Organization Improvement Toolkits) หมวด 2 การวางแผนเชิงยุทธศาสตร์. กรุงเทพฯ: สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาระบบราชการ; 2551.

The W. Edwards Deming Institute. The PDSA Cycle systemic: steps for gaining valuable Learning and knowledge for the continual improvement of a product or process. New York: Theories & Teachings; 2016.

Stufflebeam DL, Madaus GF, Kellaghan T. Evaluation models (2nd Eds.); (Chapter 16). Boston: Kluwer Academic Publishers; 2000.

Danial WW. Biostatistics: A Foundation for Analysis in the Health Sciences. 6th Eds. Singapore: John Wiley & Sons; 1995.

สํานักงานสาธารณสุขจังหวัดหนองคาย. รายงานการตรวจราชการและนิเทศงานกรณีปกติ รอบที่ 2 ประจำปีงบประมาณ 2566: สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดหนองคาย; 2566.

จตุรงค์ ปานใหม่. การพัฒนากระบวนการบริหารยุทธศาสตร์ด้านสุขภาพ จังหวัดนครราชสีมา. นครราชสีมา: สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดนครราชสีมา; 2562.

บุญชม ศรีสะอาด. การวิจัยเบื้องต้น (ฉบับปรับปรุงใหม่). กรุงเทพฯ: ศูนย์หนังสือมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์; 2560.

สํานักงานคณะกรรมการพัฒนาระบบราชการ. การบริหารจัดการภาครัฐ หมวด 2 การวางแผน เชิงยุทธศาสตร์. กรุงเทพฯ: สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาระบบราชการ; 2551.

WHO. Everybody business: strengthening health systems to improve health outcomes: WHO’s framework for action. World Health Organization. Switzerland: 2007.

สํานักงานคณะกรรมการพัฒนาระบบราชการ. กรอบและแนวทางการประเมินส่วนราชการตามมาตรการปรับปรุงประสิทธิภาพในการปฏิบัติราชการ ประจำปีงบประมาณ พ.ศ.2565. กรุงเทพฯ: สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาระบบราชการ; 2565.

จิรประภา อัครบวร. ความรับผิดชอบต่อสังคม. กรุงเทพฯ: สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาระบบราชการ; 2552.

ศศิธร ศรีแก้ว, สุดารัตน์ ลิจุติภูมิ. การพัฒนากระบวนการบริหารยุทธศาสตร์สุขภาพ จังหวัดลพบุรี. วารสารวิชาการกรมสนับสนุนบริการสุขภาพ 2561; 14(2): 3-12.

สันติ ทวยมีฤทธิ์. การพัฒนากระบวนการบริหารยุทธศาสตร์สุขภาพ จังหวัดนครราชสีมา. วารสารศูนย์อนามัยที่ 9 วารสารส่งเสริมสุขภาพและอนามัยสิ่งแวดล้อม 2563; 14(33): 52-70.

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2024-04-30