6.ประสิทธิผลของแอปพลิเคชันคัดกรองโรคเบาหวาน ความดันโลหิตสูง และโรคซึมเศร้า ตามแนวคิด สบช. โมเดล ในระดับปฐมภูมิ

Main Article Content

พนารัตน์ เจนจบ
ณัฐพิมล โกศัย
กัญญาณัฐ หันตุลา
ชลธิชา ภูผาสี
นราภัทร คันชัย
พิมพ์พิศา อุ่นศิลป์
วชิรวิทย์ อ่อนมาดี
วาทินี อะสุชีวะ
ขวัญข้าว เบ้าสกุล
ธัญญารัตน์ แก้ววิเศษ
พลอยชมพู พิมพ์ทอง
แพรวา แก่นนาค
วรากร แพ่งคอลสาร
ศรัณยา สังเกตุดี

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้เป็นการวิจัยกึ่งทดลอง (Quasi-Experimental Research) มีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินประสิทธิผลและความพึงพอใจต่อการใช้งานแอปพลิเคชันคัดกรองโรคเบาหวาน ความดันโลหิตสูง และโรคซึมเศร้า รวมถึงการประเมินภาวะสุขภาพของกลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ ค่าดัชนีมวลกาย (BMI) ระดับน้ำตาลในเลือด ความดันโลหิต และภาวะซึมเศร้า กลุ่มตัวอย่างคืออาสาสมัครสาธารณสุขและเจ้าหน้าที่ศูนย์สุขภาพชุมชนในเขตเทศบาลนครพิษณุโลก จำนวน 60 คน ใช้แอปพลิเคชันทดลอง 1 ครั้ง และเก็บข้อมูลด้วยแบบสอบถาม 3 ส่วน ได้แก่ ข้อมูลส่วนบุคคล ประสิทธิภาพ และความพึงพอใจการใช้งาน ผลการวิจัยพบว่าแอปพลิเคชันมีประสิทธิภาพในระดับ “ดีมาก” ทั้งด้านความสามารถในการคัดกรอง การใช้งาน และความเป็นประโยชน์ โดยเจ้าหน้าที่มีค่าเฉลี่ยรวม (M=4.73, SD=0.48) สูงสุดด้านความเป็นประโยชน์ (M=4.80, SD=0.41) ส่วนอาสาสมัครมีค่าเฉลี่ยรวม (M=4.73, SD=0.51) สูงสุดด้านความสามารถในการคัดกรอง (M=4.79,SD =0.51) ความพึงพอใจโดยรวมอยู่ในระดับ “ดีมาก” ทั้งสองกลุ่ม การคัดกรองภาวะสุขภาพพบว่ากลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่มีค่าดัชนีมวลกายและผลคัดกรองโรคต่าง ๆ อยู่ในระดับปกติ แสดงให้เห็นว่าแอปพลิเคชันมีประสิทธิภาพ เหมาะสมต่อการใช้งาน และสามารถเป็นเครื่องมือเสริมในการคัดกรองสุขภาพเชิงรุกของอสม.และเจ้าหน้าที่สาธารณสุข รวมถึงสามารถขยายผลสู่พื้นที่อื่นได้อย่างเหมาะสม

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
เจนจบ พ. ., โกศัย ณ. ., หันตุลา ก. ., ภูผาสี ช. ., คันชัย น. ., อุ่นศิลป์ พ. ., อ่อนมาดี ว. ., อะสุชีวะ ว. ., เบ้าสกุล ข. ., แก้ววิเศษ ธ. ., พิมพ์ทอง พ. ., แก่นนาค แ. ., แพ่งคอลสาร ว. ., & สังเกตุดี ศ. . (2025). 6.ประสิทธิผลของแอปพลิเคชันคัดกรองโรคเบาหวาน ความดันโลหิตสูง และโรคซึมเศร้า ตามแนวคิด สบช. โมเดล ในระดับปฐมภูมิ. วารสารวิชาการป้องกันควบคุมโรค สคร.2 พิษณุโลก, 12(3), 80–95. สืบค้น จาก https://he01.tci-thaijo.org/index.php/dpcphs/article/view/282717
ประเภทบทความ
นิพนธ์ต้นฉบับ

เอกสารอ้างอิง

กุลธิดา ดวงเนตร. ความชุกและปัจจัยที่สัมพันธ์กับภาวะซึมเศร้าในผู้ป่วยโรคไม่ติดต่อเรื้อรังในหน่วยงานบริการปฐมภูมิ โรงพยาบาลภูเขียวเฉลิมพระเกียรติ. วารสารแพทย์ โรงพยาบาลศรีสะเกษ สุรินทร์ บุรีรัมย์ 2564; 36(1):13–24.

ปรีชญา ตักโพธิ์. ผลของโปรแกรมการพัฒณาความรอบรู้ด้านสุขภาพผ่านแอปพลิเคชันไลน์ต่อระดับนํ้าตาลสะสมในเลือดในผู้ป่วยที่เป็นเบาหวานชนิดที่ 2 รายใหม่ (วิทยานิพนธ์ปริญญาพยาบาลศาสตรมหาบัณฑิต). กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย; 2567.

วันฉัตร โสฬส. พฤติกรรมเนือยนิ่งปัจจัยเสี่ยงต่อการเกิดโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง: แนวทางการป้องกัน. วารสารวิทยาศาสตร์สุขภาพ วิทยาลัยนครราชสีมา 2565;1(2):42–53.

กระทรวงสาธารณสุข. ระบบคลังข้อมูลด้านการแพทย์และสุขภาพ (HDC) สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดพิษณุโลก เขตสุขภาพที่ 2 [อินเทอร์เน็ต]. (ม.ป.ท.) [เข้าถึงเมื่อ 8 ส.ค. 2568]. เข้าถึงได้จาก: https://hdc.moph.go.th/plk/public/standardsubcatalog/6a1fdf282fd28180eed7d1cfe0155e11

เกศราภรณ์ ชูพันธ์, พนารัตน์ เจนจบ, ปลื้มจิต โชติกะ, ณัฐปาลิน นิลเป็ง, ศุทธินี วัฒนกุล. การพัฒนาแอปพลิเคชั่นคัดกรองกลุ่มเสี่ยง โรคเบาหวาน ความดันโลหิตสูง และซึมเศร้า ตามแนวคิดสบช. โมเดล. เชียงใหม่: กองทุนส่งเสริมวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม/สถาบันพระบรมราชชนก; 2568. รหัสโครงการ 4695273.

Best JW. Research in Education. 3rd ed. Englewood Cliffs: N.J. Prentice-Hall; 1977.

Smith A, Johnson B, Williams C. The Impact of a Community-Based App for Diabetes Screening in the United States. J Med Internet Res. 2022;24(5):e37890.

Chen D, Li J, Wang M. Digital Screening for Depression in Primary Care Settings: A Scoping Review. Eur J Public Health. 2023;33(2):180-87.

เอกภพ จันทร์สุคนธ์, ปัทมา สุพรรณกุล. การพัฒนาแอปพลิเคชันคัดกรองความเสี่ยงต่อการเกิดโรคเบาหวานชนิดที่ 2 ในประชากรอายุ 15-34 ปี. วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏพิบูลสงคราม 2565;16(2):646-55.

สกลสุภา สิงคิบุตร, เรืองฤทธิ์ โทรพันธ์, และเพชรรัตน์ พิบาลวงศ์. การพัฒนาแอพพลิเคชั่นเพื่อติดตามและเตือนอาการผิดปกติ ต่อความรู้ พฤติกรรมการปฏิบัติตัว และระดับน้ำตาลในเลือดของผู้ป่วยเบาหวาน. วารสารสุขภาพและการศึกษาพยาบาล 2567;30(2):56–72.

Schmidt P, Miller L, Green A. The effectiveness of mobile applications in health screening for older adults. J Aging Health. 2023;45(3):112-25.

Jones B, Chen C, Lee J. Sustainable technology integration for community health volunteers. Public Health Rep. 2022;78(5):345-60.

จุฬาวลี มณีเลิศ. การพัฒนาแอปพลิเคชันคัดกรองกลุ่มเสี่ยงโรคเบาหวานและความดันโลหิตสูง. วารสารวิจัยราชภัฎเชียงใหม่ 2564;22(3):110–22.

ณัฐชาชายา จงถนอมวิวัฒน์, ธิติสุดา แก้วจันทร์, และเพลินตา อิทธิศานต์. การพัฒนาแอพพลิเคชันบนสมาร์ทโฟนระบบปฏิบัติการแอนดรอยด์ในการประเมินกลุ่มอาสาสมัครสาธารณสุขและเจ้าหน้าที่ในศูนย์สุขภาพชุมชนเขตเทศบาลเมืองพิษณุโลกตามความสามารถในการประกอบกิจวัตรประจำวันสำหรับบุคลากรสาธารณสุข โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลในเขตอำเภอไทรน้อย จังหวัดนนทบุรี. วารสารวิชาการสาธารณสุข 2565;31(5):851–59.

เนื้อทิพย์ หมู่มาก, ศริญยา ชาญสุข, ณัฐิยา ไกยนารถ. ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมสุขภาพของกลุ่มเสี่ยงโรคไม่ติดต่อเรื้อรังเขตสุขภาพที่ 8 กระทรวงสาธารณสุข. วารสารพยาบาลตำรวจ 2564;13(2):427–39.

บริบูรณ์ รักษาแดน, วิโรจน์ วรรณภิระ, สุนันทา ภักดีอำนาจ. การพัฒนารูปแบบการคัดกรองสุขภาพในชุมชนเมืองโดยอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้านและทีมหมอครอบครัว. พุทธชินราชเวชสาร 2565;39(2):31–45.

ประนอม กาญจนวณิชย์. ปัจจัยที่มีผลต่อพฤติกรรมการดูแลตนเองเพื่อป้องกันโรคไม่ติดต่อเรื้อรังของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน จังหวัดสุพรรณบุรี. วารสารสาธารณสุขมูลฐาน ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ 2564;36(2):20–33.

ยอดเพชร ทองขาว, ยศดนัย ตันเขา. การพัฒนาสื่อความเป็นจริงเสริมเชิงความหมายบนอุปกรณ์เคลื่อนที่เพื่อการดูแลโรคเรื้อรังของกลุ่มอาสาสมัครสาธารณสุขและเจ้าหน้าที่ในศูนย์สุขภาพชุมชนเขตเทศบาลเมืองพิษณุโลก อำเภอวัดโบสถ์ จังหวัดพิษณุโลก. วารสารวิจัยเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร 2563;13(1):1–12.

Ekkapop C, Patama S. The Satisfaction of People with a Mobile Application for Type 2 Diabetes Screening. Thai J Nurs. 2022;38(1):45-56.

Sakonsupa S, et al. Pre-post study of satisfaction with a diabetes management application. J Health Sci. 2024;12(3):210-20.

วิทมา ธรรมเจริญ, นิทัศนีย์ เจริญงาม, ญาดาภา โชติดิลก, และนิตยา ทองหนูนุ้ย. ปัจจัยที่สัมพันธ์กับภาวะซึมเศร้าของผู้สูงอายุ. วารสารวิจัยรำไพพรรณี 2564;15(3):52–62

อัศนี วันชัย, จิตติพร ศรีษะเกตุ, วิชัย เทียนถาวร. การประยุกต์ใช้ปิงปองจราจรชีวิต 7 สีในการเฝ้าระวังโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง: การทบทวนขอบเขตงานวิจัย. วารสารวิจัยการพยาบาลและวิทยาศาสตร์สุขภาพ 2566;15(2):2–15.