การประเมินประสิทธิผลการพ่นสารเคมีควบคุมยุงลาย ขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ในเขตสุขภาพที่ 2

บทคัดย่อ

การศึกษานี้เป็นการประเมินผล มีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินประสิทธิผลการพ่นสารเคมีในการควบคุมยุงลายขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ในเขตสุขภาพที่ 2 ปี 2563 โดยคัดเลือกหมู่บ้านที่มีการระบาดของโรคไข้เลือดออกติดต่อกัน 5 ปี (ปี 2558-2562) ทำการประเมินประสิทธิผลคนพ่นโดยสังเกตและบันทึกในแบบบันทึกข้อมูล ทดสอบประสิทธิผลการพ่นเคมีโดยวิธี Bioassay test ผลการศึกษาพบว่า เจ้าหน้าที่พ่นสารเคมี ตำแหน่งลูกจ้าง ร้อยละ 100.00 มีประสบการณ์พ่นสารเคมีมากกว่า 5 ปี ร้อยละ 66.67และไม่เคยเข้ารับการอบรมการพ่นสารเคมี ร้อยละ 100.00 ส่วนใหญ่เรียนรู้จากพี่เลี้ยงสอนงานทักษะการพ่นเคมี พบว่าสามารถดำเนินการได้อย่างถูกต้องเหมาะสม ยกเว้นการจัดการสารเคมีที่เหลือพ่นในถังปฏิบัติถูกต้องร้อยละ 66.67 การป้องกันตนเอง พบว่าไม่ใส่หน้ากาก แว่นตาสำหรับป้องกันสารเคมี ถุงมือยาง ไม่ใช้อุปกรณ์ป้องกันเสียง ไม่ใส่รองเท้าบูท ร้อยละ 100.00 ประสิทธิผลการพ่นเคมีในหมู่6 ตำบลแสนตอ อำเภอน้ำปาด จังหวัดอุตรดิตถ์ หมู่ 9 ตำบลหนองย่างทอย อำเภอศรีเทพ จังหวัดเพชรบูรณ์ และหมู่ 2 ตำบลแม่ระมาด อำเภอแม่ระมาด จังหวัดตาก พบว่าอัตราการตายของยุงลายที่ 24 ชั่วโมง เท่ากับร้อยละ 98.89 ร้อยละ 60.00 และร้อยละ 99.20 ตามลำดับ แสดงว่าจังหวัดอุตรดิตถ์ และตาก การพ่นเคมีมีประสิทธิผลในระดับสูง จังหวัดเพชรบูรณ์ การพ่นสารเคมียังไม่มีประสิทธิผลมากพอจากการศึกษาพบว่า เนื่องจากพ่นสารเคมีไม่ทั่วถึงบริเวณที่ทำการทดสอบ และบ้านส่วนใหญ่ค่อนข้างเปิดโล่ง ไม่สามารถปิดอบสารเคมีได้จึงทำให้ไม่สามารถกำจัดยุงลายได้อย่างครอบคลุม