การจัดการความเสี่ยงด้านการยศาสตร์สำหรับชาวประมง: กรณีศึกษาชาวประมงพื้นบ้าน เขตเทศบาลนครแหลมฉบัง จังหวัดชลบุรี
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินความเสี่ยง และกำหนดแนวทางในการจัดการความเสี่ยงสำหรับชาวประมงพื้นบ้าน เก็บข้อมูลด้วยวิธีการสนทนากลุ่มแบบกลุ่มเดี่ยว (Single focus group) กับชาวประมงที่มีประสบการณ์จากการประกอบอาชีพชาวประมงพื้นบ้าน เขตเทศบาลนครแหลมฉบัง จังหวัดชลบุรี จำนวน 36 คน โดยมีผู้วิจัยเป็นผู้ดำเนินการ (Moderator) ตาม 6 ขั้นตอนที่ประกอบด้วยการกำหนดประเด็นปัญหาในการสนทนาเกี่ยวกับการเกิดความผิดปกติของระบบกล้ามเนื้อและกระดูกที่ได้จากการประเมินความเสี่ยง การอธิบายวัตถุประสงค์ในการสนทนา การดำเนินการสนทนากลุ่ม การสรุปการสนทนากลุ่ม การวิเคราะห์ข้อมูล และการตรวจสอบความตรงของเนื้อหา (Content validity) ผลการศึกษาพบว่า งานประมงพื้นบ้านแบ่งเป็น 3 งาน มีข้อสรุปในการจัดการความเสี่ยงด้านการยศาสตร์ คือ งานจับสัตว์น้ำและงานคัดแยกสัตว์น้ำ ควรมีการการยืดเหยียดกล้ามเนื้อ การเปลี่ยนท่าทางและอิริยาบถขณะทำงาน การลดการก้มและการบิดงอของข้อมือขณะทำงาน การหยุดพักชั่วคราวขณะทำงาน และการเพิ่มจำนวนคนในการทำงาน และงานขนถ่ายสัตว์น้ำ ควรมีการเปลี่ยนท่าทางและอิริยาบทขณะทำงาน การลดการก้มและการบิดงอของข้อมือขณะทำงาน การลดน้ำหนักของวัตถุในการยก และการเพิ่มจำนวนคนในการทำงาน ซึ่งแนวทางในการจัดการความเสี่ยงด้านการยศาสตร์ทั้งหมดเป็นแนวทางที่ปฏิบัติงานจริง โดยไม่กระทบต่อการทำงานของผู้ปฏิบัติงาน เป็นวิธีการแก้ไขที่ทำได้ง่าย และใช้ต้นทุนต่ำ ผู้วิจัยจึงได้นำมาตรการดังกล่าวมาจัดทำรูปภาพประกอบพร้อมคำอธิบายเพื่อให้สามารถเข้าใจได้ง่ายขึ้น และสามารถนำไปปฏิบัติได้อย่างถูกต้อง
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เอกสารอ้างอิง
อรรถพล แก้วนวล, บรรพต โลหะพูนตระกูล, กลางเดือน โพชนา. ความชุกของความผิดปกติของระบบกล้ามเนื้อและกระดูกโครงร่างที่เกี่ยวเนื่องจากการทำงานในอาชีพต่างๆ. วารสารมหาวิทยาลัยบูรพา. 2560;12(2):53-64.
สำนักงานสถิติแห่งชาติ กระทรวงดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม. 2564. สรุปผลที่สำคัญการสำรวจแรงงานนอกระบบ พ.ศ. 2564. [อินเทอร์เน็ต] [เข้าถึงเมื่อ 5 กรกฎาคม 2564]. เข้าถึงได้จาก: http://www.nso.go.th/sites/2014/DocLib13/ด้านสังคม/สาขาแรงงาน/ Informal_work_force/ 2564/summary_64.pdf
กรมควบคุมโรค กองโรคจากการประกอบอาชีพและสิ่งแวดล้อม. 2564. รายงานสถานการณ์ การดำเนินงานเฝ้าระวัง ป้องกัน ควมคุมโรค และภัยสุขภาพจากการประกอบอาชีพ. [อินเทอร์เน็ต] [เข้าถึงเมื่อ 17 สิงหาคม 2566]. เข้าถึงได้จาก: https://ddc.moph.go.th/uploads/ ckeditor2// files/20220224 _01A.pdf
สถาบันส่งเสริมความปลอดภัยอาชีวอนามัยและสภาพแวดล้อมในการทำงาน. โรคหรืออาการไม่สบายทางระบบกระดูกและกล้ามเนื้อ. 2558. [อินเทอร์เน็ต] [เข้าถึงเมื่อ 20 กันยายน 2564]. เข้าถึงได้จาก: www.tosh.or.th.
El-Saadawy MES, El-Laithy Soliman N, El-Tayeb IMM, Hammouda MA. Some occupational health hazards among fishermen in Alexandria city. Gaziantep Medical Journal. 2014; 20(1):71-8.
ศิโรรัตน์ มลัยจันทร์, ปวีณา มีประดิษฐ์, ทนงศักดิ์ ยิ่งรัตนสุข. การประเมินความเสี่ยงด้านการยศาสตร์ของงานสาวอวนในกลุ่มชาวประมงพื้นบ้าน เขตเทศบาลนครแหลมฉบัง จังหวัดชลบุรี ประชุมวิชาการระดับชาติ ครั้งที่ 12 “สุขภาพและความสบาย”, กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์. 2560
Jaeschke A, Saldanha MCW. Physical demands during the hauling of fishing nets for artisan fishing using rafts in beach of Ponta Negra, Natal-Brasil. Work 2012;41(Suppl 1):414-21.
กมลชนก ป้อมสันเทียะ, ชลธิชา แซ่ปิ้ง, ณัฐธิดา ทองงาม, ภัคนันท์ สงวนสิทธิกุล, สุพัตรา ระหงษ์, สุวนันท์ ภูมิเชวง และคณะ. ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับกลุ่มอาการผิดปกติทางระบบโครงร่างและกล้ามเนื้อของผู้ประกอบอาชีพประมงใท่าเทียบเรือสะพานปลาอ่างศิลา จังหวัดชลบุรี จังหวัดชลบุรี. การประชุมวิชาการการยศาสตร์แห่งชาติ; 15-17 ธันวาคม 2559: สมาคมการยศาสตร์ไทย; 2559.
Silvetti A, Munafo E, Ranavolo A, Iavicoli S, Draicchio F. Ergonomic risk assessment of sea fishermen part I: Manual material handling. Adv Intel Syst Comput 2017;487:325-32.
Silvetti A, Munafo E, Ranavolo A, Tatarelli A, Fiori L, Iavicoli S, et al. Ergonomic risk assessment of sea fishermen part III: Manual handling and static posture. Adv Intel Syst Comput 2020;970:379-92.
Lemeshow S, Hosmer DW, Klar J, Lwanga SK. Adequacy of sample size in health studies. World Health Organization: University of Massachusetts; 1990.
Sholihah Q, Hanafi AS, Bachri AA, Fauzia R. Ergonomics awareness as efforts to increase knowledge and prevention of musculoskeletal disorders on fisherman. Aqua Procedia 2016;7(2):187-94.
Polit DF, Beck CT. Nursing research: generating and assessing evidence for nursing practice. Wolters Kluwer. 2008.
Li G, Buckle P, editors. A practical method for the assessment of work-related musculoskeletal risks-quick exposure check (QEC). Proceedings of the human factors and ergonomics society 42nd annual meeting-1998; 1998.
Rovinelli RJ, Hambleton RK. On the use of content specialists in the assessment of criterion-referenced test item validity. Dutch Journal of Educational Research. 1997;2:49-60.
ปุรวิชญ์ พิทยาภินันท์. การถ่ายทอดความรู้แบบมีส่วนร่วมผ่านบทเรียน:การเสริมสร้างความมั่นคงทางเศรษฐกิจแก่ครัวเรือนชาวประมงในจังหวัดพัทลุง. วารสารเกษตรพระจอมเกล้า. 2563;38(2):175-84.
อภิชัย ตระหง่านศรี. การพัฒนาระบบสนทนาอัตโนมัติเพื่อแสดงผลข้อมูลการเรียนผ่านไลน์แชทบอท. วารสารสหวิทยาการ สังคมศาสตร์และการสื่อสาร. 2566;6(2):127-38.
