ความชุกและปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับอาการทางระบบกระดูกและกล้ามเนื้อของพนักงานผู้ใช้คอมพิวเตอร์ในโรงงานผลิตเส้นใยสังเคราะห์แห่งหนึ่ง
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความชุกและปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการเกิดอาการบาดเจ็บทางระบบกระดูกและกล้ามเนื้อของพนักงาน จำนวน 98 คน ที่ใช้คอมพิวเตอร์ในโรงงานผลิตเส้นใยสังเคราะห์แห่งหนึ่ง จังหวัดพระนครศรีอยุธยา โดยทำการเก็บรวบรวมข้อมูลสภาพและลักษณะสภาพแวดล้อมในการทำงาน ข้อมูลด้านจิตสังคม และประเมินการเกิดอาการบาดเจ็บทางระบบกระดูกและกล้ามเนื้อ นอกจากนี้มีการประเมินความเสี่ยงทางการยศาสตร์ด้วยวิธี Rapid Office Strain Assessment (ROSA) ทำการวิเคราะห์ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการเกิดอาการบาดเจ็บทางระบบกระดูกและกล้ามเนื้อด้วยสถิติ Binary logistic regression ที่ระดับนัยสำคัญทางสถิติ 0.05 ผลการศึกษาพบว่าพนักงานผู้ใช้คอมพิวเตอร์มีอาการบาดเจ็บทางระบบกระดูกและกล้ามเนื้อในช่วง 12 เดือนที่ผ่านมา ร้อยละ 68.4 โดยอวัยวะที่มีอาการบาดเจ็บมากที่สุด คือ ไหล่ ร้อยละ 68.7 รองลงมาคือ คอ ร้อยละ 62.7 โดยพบว่าปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการเกิดอาการบาดเจ็บทางระบบกระดูกและกล้ามเนื้อ คือ เวลาทำงานกับคอมพิวเตอร์มากกว่า 4 ชั่วโมงต่อวัน (Adjusted odds ratio [AOR] = 2.95, 95% confidence interval [CI]: 1.02 – 8.52, p-value = 0.046) ความถี่ในการพักจากการทำงานกับคอมพิวเตอร์ (AOR = 2.80, 95% CI: 1.02 – 7.68, p-value = 0.046) และผู้มีความเสี่ยงทางการยศาสตร์ระดับสูง (AOR = 6.08, 95% CI: 2.21 – 16.67, p-value < 0.001) จากผลการศึกษาเสนอแนะให้สถานประกอบการควรกำหนดเวลาพักเพื่อให้พนักงานที่ทำงานกับคอมพิวเตอร์หยุดพักให้ร่างกายได้เปลี่ยนแปลงอิริยาบท 10 - 15 นาที ทุกๆ 2 ชั่วโมง โดยการทำงานในหนึ่งวันควรพักมากกว่า 4 ครั้ง เพื่อป้องกันอาการบาดเจ็บของกล้ามเนื้ออันเนื่องมาจากการอยู่ในอิริยาบทเดิม ๆ เป็นเวลานาน
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เอกสารอ้างอิง
เมธินี ครุสันธิ์, สุนิสา ชายเกลี้ยง. การประเมินความเสี่ยงทางการยศาสตร์ในพนักงานสำนักงานมหาวิทยาลัย. วารสารวิจัย มข 2557;19:696-707.
สุขวรรณ ชุติวัตรพงศธร, สุนิสา ชายเกลี้ยง. การประเมินความเสี่ยงและปัจจัยเสี่ยงทางการยศาสตร์ของ เจ้าหน้าที่ผู้ ใช้คอมพิวเตอร์ในโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล จังหวัดหนองคาย. วารสารวิจัยสาธารณสุข ศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น 2558;3:64-72.
วิฑูรย์ สิมะโชคดี, สุดธิดา กรุงไกรวงศ์, วิเลิศ เจติยานุวัตร, ลัดดา ตั้งจินตนา, สืบศักดิ์ นันทวานิช, ประมุข โอศิริ, และคณะ. มาตรฐานการปฏิบัติงานคอมพิวเตอร์ตามหลักการยศาสตร์ (มปอ. 301 : 2561). สถาบันส่งเสริมความปลอดภัย อาชีวอนามัยและสภาพแวดล้อมในการทางาน (องค์การมหาชน) กรุงเทพฯ; 2562.
U.S. Bureau of labor statistics [Internet]. Occupational injuries and illnesses resulting in musculoskeletal disorders (MSDs): Department of Labor; c2011-2023 [updated 2020 May 1; cited 2023 May 20]. Available from: https://www.bls.gov/iif/factsheets/msds-chart2-data.htm
Wayne, WD. Biostatistics: A foundation of analysis in the health sciences. 6th ed. John Wiley&Sons; 1995. p. 180.
Phakthongsuk P, Apakupakul N. Psychometric properties of the Thai version of the 22-item and 45-item Karasek job content questionnaire. Int J Occup Med Environ Health 2008;21(4):331-44.
พัชรินทร์ ไชยสุรินทร์, วันชัย มุ้งตุ้ย, ธานี แก้วธรรมานุกูล, พิมพ์ประพันธ์ สถาพรพัฒน์. ความชุกของกลุ่มอาการผิดปกติทางโครงร่างกล้ามเนื้อเนื่องจากการทำงานและปัจจัยที่เกี่ยวข้องในพยาบาลวิชาชีพปฏิบัติงานในแผนกศัลยกรรม โรงพยาบาลระดับตติยภูมิ. พยาบาลสาร 2555;39:46-61.
Kuorinka I, Jonsson B, Kilbom A, Vinterberg H, Biering-Sorensen F, Andersson G, et al. Standardised Nordic questionnaires for the analysis of musculoskeletal symptoms. Appl Ergon 1987;18(3):233-7.
กลางเดือน โพชนา, องุ่น สังขพงศ์. ความชุกและปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับอาการปวดเมื่อยกล้ามเนื้อของกลุ่มผู้ใช้คอมพิวเตอร์โน้ตบุ๊ก กรณีศึกษานักศึกษาวิศวกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขต หาดใหญ่. วารสารสาธารณสุขศาสตร์ 2557;44(2):162-73.
Sonne M, Villalta DL, Andrews DM. Development and evaluation of an office ergonomic risk checklist: ROSA–Rapid office strain assessment. Appl Ergon 2012;43(1):98-108.
Kingkaew W, Paileeklee S, Jaroenngarmsamer P. Validity and reliability of the Rapid Office Strain Assessment [ROSA] Thai Version. J Med Assoc Thai 2018:145-9.
McHugh ML. Interrater reliability: the kappa statistic. Biochemia medica. 2012;22(3):276-82.
Chowdhury M, Turin TC. Variable selection strategies and its importance in clinical prediction modelling. Family medicine and community health [Internet]. 2020 [cited 2021 May 16] Available from: https://doi.org/10.1136/fmch-2019-000262
จิตตาพร มงคลแก่นทรา, อุไรวรรณ หมัดอ่าดัม. ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับความผิดปกติของระบบโครงร่าง และกล้ามเนื้อในบุคลากรสำนักงานมหาวิทยาลัยวลัยลักษณ์. วารสารวิชาการสาธารณสุข 2562;28(1):37-44.
Collins JD, O'Sullivan LW. Musculoskeletal disorder prevalence and psychosocial risk exposures by age and gender in a cohort of office-based employees in two academic institutions. Int J Ind Ergon 2015;46:85-97.
สง่า ทับทิมหิน, นิตยา พุทธบุรี. ความชุกและระดับความรุนแรงของกลุ่มอาการทางตาจากจอภาพ คอมพิวเตอร์ของบุคลากรสายสนับสนุนในมหาวิทยาลัยอุบลราชธานี. วารสารศรีนครินทร์เวชศาสตร์ 2562;34(2):173-7.
Krusun M, Chaiklieng S. Ergonomic risk assessment in university office workers. Asia Pac J Sci Technol 2014;19(5):696-707.
พาวิณี ใจบาน, วีระพร ศุทธากรณ์, ธานี แก้วธรรมานุกูล. ปัจจัยด้านการยศาสตร์และอาการผิดปกติโครงร่าง กล้ามเนื้อของบุคลากรสายสนับสนุนในโรงพยาบาลที่ทำงานกับคอมพิวเตอร์. วารสารพยาบาลสาร มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ 2556;40:1-11.
Saleem M, Priya S, Govindarajan R, Balaji E, Anguraj DJ, ShylendraBabu P, et al. A cross sectional study on work related musculoskeletal disorders among software professionals. Int J Community Med Public Health 2015; 2(4):367-72.
สุขสรร ศิริสุริยะสุนทร, สุนิสา ชายเกลี้ยง. ความเสี่ยงทางการยศาสตร์และการปวดคอไหล่หลังในเจ้าหน้าที่ผู้ ใช้งานคอมพิวเตอร์ที่ปฏิบัติงานในโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล จังหวัดมหาสารคาม. วารสารวิจัยสาธารณสุขศาสตร์มหาวิทยาลัยขอนแก่น 2558;8(3):54-63.
Besharati A, Daneshmandi H, Zareh K, Fakherpour A, Zoaktafi M. Work-related musculoskeletal problems and associated factors among office workers. Int J Occup Saf Ergon 2018;26(3):632-8.
Amin MR, Hossain SM, Eusufzai SZ, Barua SK, Jamayet NB. The prevalence of computer related musculoskeletal disorders among bankers of Dhaka city. Chattagram Maa-O-Shishu Hosp. Med. College J 2016;15(1):40-4.
Moom RK, Sing LP, Moom N. Prevalence of musculoskeletal disorder among computer bank office employees in Punjab (India): A case study. Procedia Manuf 2015;3:6624-31.
อมร โฆษิดาพันธุ์, อริสา สำรอง, สุทธิ์ ศรีบูรพา. ความเสี่ยงทางการยศาสตร์และอาการปวดที่ส่งผลต่อความบกพร่องของรยางค์แขนของพนักงานสำนักงานที่ใช้คอมพิวเตอร์ในการทำงาน. การประชุมวิชาการการยศาสตร์แห่งชาติ ประจำปี 2559. กรุงเทพมหานคร: สมาคมการยศาสตร์แห่งประเทศไทย; 2559.
แก้วตา ไกรศรทุม, จิรัฏฐ์ ศศิพัชรพงษ์, ทัศน์พงษ์ ตันติปัญจพร. การประเมินความเสี่ยงทางการยศาสตร์และปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับอาการผิดปกติทางระบบกล้ามเนื้อและกระดูกโครงร่างจากการทำงานของพนักงานสายสนับสนุนที่ใช้คอมพิวเตอร์ในการทำงาน สังกัดมหาวิทยาลัยนเรศวร. วารสารความปลอดภัยและสิ่งแวดล้อม 2562;4(2):36-42.
สืบศักดิ์ นันทวานิช, สุดธิดา กรุงไกรวงศ์, พฤทธิพงศ์ สามสังข์. คู่มือการปรับปรุงการปฏิบัติงานคอมพิวเตอร์ในสำนักงานตามหลักการยศาสตร์. กรุงเทพมหานคร: สถาบันส่งเสริมความปลอดภัย อาชีวอนามัยและสภาพแวดล้อมในการทำงาน (องค์การมหาชน); 2562. หน้า 71.
