มิติมือและการวัด

บทคัดย่อ

ในการออกแบบอุปกรณ์ที่ใช้มือจับ จำเป็นที่จะต้องมีการวัดขนาดมือเพื่อให้ออกแบบได้เหมาะสมกับผู้ใช้งาน ในการวัดขนาดสัดส่วนมือจำเป็นที่จะต้องมีการกำหนดตำแหน่งของการวัด อย่างไรก็ตามพบว่าในบางงานวิจัยมีการวัดสัดส่วนของมือโดยใช้ชื่อเรียกที่เหมือนกัน แต่ตำแหน่งการวัดมีความแตกต่างกัน จึงทำให้ค่าที่ได้มีความคลาดเคลื่อนกันและไม่สามารถนำมาวิเคราะห์เปรียบเทียบกันได้ ดังนั้นในการศึกษาครั้งนี้จึงมีวัตถุประสงค์ที่จะรวบรวมการวัดขนาดสัดส่วนมือที่มีการวัดทั้งในไทยและต่างประเทศ เพื่อให้สามารถใช้ในการอ้างอิงตำแหน่งการวัดสัดส่วนมือให้เป็นมาตรฐานเดียวกันได้ โดยการศึกษาครั้งนี้ทำการทบทวนบทความวิจัยที่ได้รับเผยแพร่ตีพิมพ์ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2536 – 2565 จากฐานข้อมูล PubMed, Google Scholar และ Scopus ผลการศึกษาพบบทความที่มีรายละเอียดการวัดมิติมือและอุปกรณ์การวัด จำนวน 45 บทความ กลุ่มตัวอย่างที่มีการศึกษาหลัก ได้แก่ 1) กลุ่มผู้ใช้แรงงาน 2) กลุ่มผู้ใหญ่ และ 3) กลุ่มผู้สูงอายุ วัตถุประสงค์ในการวัดขนาดสัดส่วนของแต่ละการศึกษามีความหลากหลาย เช่น การสำรวจสัดส่วนขนาดร่างกายมือของกลุ่มตัวอย่างเพื่อใช้เป็นฐานข้อมูล  การเปรียบเทียบสัดส่วนมือระหว่างสัญชาติ เพศ ภูมิลำเนา การใช้สัดส่วนมือเพื่อการทำนาย การหาความสัมพันธ์ หรือการประมาณค่าต่าง ๆ เช่น เพศ ส่วนสูง ความเข็งแรงของมือ เป็นต้น นอกจากนั้นการศึกษาสัดส่วนขนาดมือยังใช้เพื่อการแก้ปัญหาการใช้มือร่วมกับอุปกรณ์ต่าง ๆ  การศึกษาส่วนใหญ่ทำการวัดขนาดสัดส่วนมือตามมาตรฐาน ISO 7250-1 (Basic human body measurements for technological design Part 1: Body measurement definitions and landmarks ) ซึ่งมีมิติมือ 11 มิติ อย่างไรก็ตามจากบทความทั้งหมด พบว่ามีการศึกษามิติมือจำนวน 86 มิติ โดยสามารถจำแนกได้ 5 มิติหลัก ๆ ได้แก่ 1) ความยาว 37 มิติ 2) ความกว้างและการกางมือ 22 มิติ 3) ความลึก 13 มิติ 4) เส้นรอบวง 11 มิติ และ 5) สำหรับเส้นผ่านศูนย์กลางด้านใน 3 มิติ ซึ่งในบทความฉบับนี้ได้รวบรวมคำจำกัดความและตำแหน่งในการวัดของแต่ละมิติไว้อย่างชัดเจน ทั้งนี้เพื่อให้ผู้ที่สนใจสามารถนำไปใช้เป็นมาตรฐานการอ้างอิงในการวัดขนาดสัดส่วนมือที่มีความหมายตรงกันได้