การศึกษาพฤติกรรมการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชและภาวะสุขภาพของ กลุ่มเกษตรกรอำเภอพิมาย จังหวัดนครราชสีมา
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาพฤติกรรมการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชและภาวะสุขภาพของกลุ่มเกษตรกร อำเภอพิมาย จังหวัดนครราชสีมา การศึกษาครั้งนี้ใช้แบบสอบถามประกอบด้วย 3 ส่วน ข้อมูลลักษณะทางประชากร ภาวะสุขภาพ อาการเจ็บป่วยจากสารเคมีกำจัดศัตรูพืชในรอบ 1 ปี และพฤติกรรมการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชของเกษตรกร โดยสัมภาษณ์เกษตรกรแบบตัวต่อตัว จำนวน 259 คน สถิติที่ใช้ คือ สถิติเชิงพรรณนา ได้แก่ ค่าความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ค่าต่ำสุด และค่าสูงสุด ผลการศึกษา พบว่า เกษตรกรส่วนใหญ่เป็นเพศชาย (ร้อยละ 78.8) มีช่วงอายุอยู่ระหว่าง 41-50 ปี (ร้อยละ 34.7) จบการศึกษาในระดับประถมศึกษา (ร้อยละ 79.5) ส่วนใหญ่เกษตรกรมีรายได้ครัวเรือนต่อเดือนช่วง 6,001-12,000 บาท ร้อยละ 45.9 ใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชนานกว่า 10 ปี ร้อยละ 46.7 และใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชในกลุ่มสารเคมีกำจัดวัชพืชบ่อยที่สุด ร้อยละ 76.6 จากการสำรวจภาวะสุขภาพ อาการเจ็บป่วยจากสารเคมีกำจัดศัตรูพืชในรอบ 1 ปี พบว่า เกษตรกรมีอาการเจ็บป่วยจากพิษของสารเคมีกำจัดศัตรูพืช คือ มีอาการปวดศีรษะ (ร้อยละ 74.3) เวียนศีรษะ (ร้อยละ 66.6) และผื่นคันแดงที่ผิวหนัง (ร้อยละ 51.2) ผลจากการศึกษาด้านพฤติกรรมการการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืช 3 ด้าน ได้แก่ (1) ด้านพฤติกรรมทั่วไปเกี่ยวกับสารเคมีกำจัดศัตรูพืช อยู่ในระดับสูง ร้อยละ 57.5 (2) ด้านพฤติกรรมเกี่ยวกับการใช้สารและการป้องกันอันตรายจากสารเคมีกำจัดศัตรูพืช อยู่ในระดับสูง ร้อยละ 71.8 และ (3) ด้านพฤติกรรมเกี่ยวกับผลกระทบของสารเคมีกำจัดศัตรูพืชต่อสุขภาพ อยู่ในระดับปานกลาง ร้อยละ 68.0 ภาพรวมของพฤติกรรมการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชของเกษตรกร พบว่า อยู่ในระดับสูง ร้อยละ 61.4 จากผลการศึกษาพฤติกรรมการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชของเกษตรกร พบว่า อยู่ในระดับสูง แต่เกษตรกรยังมีปฏิบัติบางอย่างที่ไม่ถูกต้อง จึงยังพบว่าเกษตรกรมีอาการเจ็บป่วยจากสารเคมีกำจัดศัตรูพืชในระดับสูงเช่นกัน ดังนั้น หน่วยงานที่เกี่ยวข้องควรมีการจัดอบรมเรื่องการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชประจำทุกปี โดยเฉพาะก่อนถึงฤดูการทำนา เพื่อสร้างความตระหนักในการป้องกันตนเองจากสารเคมีกำจัดศัตรูพืชอย่างถูกต้อง เหมาะสม และช่วยลดการเกิดปัญหาทางสุขภาพที่อาจจะเกิดขึ้นได้
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เอกสารอ้างอิง
กิติพงศ์ กลิ่นแมน. กระบวนการเรียนรู้แบบมีส่วนร่วมในการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชของเกษตรกร จังหวัดนครสวรรค์. [วิทยานิพนธ์ ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต]. มหาวิทยาลัยมหาสารคาม; 2554.
กรมวิชาการเกษตร. สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร. ปริมาณและมูลค่าการนำเข้าสารกำจัดศัตรูพืช. 2559 (เข้าถึง เมื่อวันที่ 15 กรกฏาคม 2559). เข้าถึงได้จาก http://www.oae.go.th/ewt_news.php?nid=146.
Bureau of Occupational and Environment Disease. Satiation of occupational and environment disease, 2017. Nonthaburi. Bureau of Occupational and Environment Disease, Department of Communicable Disease Control, 2017.
Sombatsawat E, Norkaew S, Siriwong W. Blood Cholinesterase Level as Biomarker of Organophosphate and Carbamate Pesticide Exposure Effect among Rice Farmers in Tarnlalord Sub-District, Phimai District, Nakhon Ratchasima Province, Thailand. JHR, 2014;28(Suppl.):S33-S40.
Nganchamung T, Robson MG, Siriwong W. Association Between Blood Cholinesterase Activity, Organophosphate Pesticide Residues on Hands, and Health Effects among Chili Farmers in Ubon Ratchathani Province, Northeastern Thailand. Rocz Panstw Zakl Hig. 2017;68(2):175-183.
Laoprasert P, Seupsoue W, Laoprasert K. Pesticide Usage and Self-defense Practices to Pesticides of Agriculturist in Amphoe Kosumpisai Mahasarakham Province. JHE. 2008;31(110):91.
อรุณ จิรวัฒน์กุล และคณะ. ชีวสถิติ. พิมพ์ครั้งที่ 3. ขอนแก่น: โรงพิมพ์คลังนานาวิทยา, 2542.
สุพัฒตรา ถินวิชัย. พฤติกรรมการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชของเกษตรกร ตำบลนาอุดม อำเภอโพนทอง จังหวัดร้อยเอ็ด. [สาธารณสุขศาสตรบัณฑิต]. มหาวิทยาลัยมหาสารคาม; 2554.
กาจบัณฑิต กรไชยา. พฤติกรรมการใช้สารเคมีป้องกันและกำจัดศัตรูพืชของเกษตรกรผู้ปลูกผัก อำเภอเมือง จังหวัดนครปฐม. [ศิลปศาสตร์มหาบัณฑิต]. มหาวิทยาลัยมหิดล; 2447.
Best JW. Research in education Englewood Cliffs, NJ. Prentice-Hall, 1977.
วิทยา เทิดไพรพนาวัลย์. ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชและระดับเอ็นไชม์โคลีนเอสเตอเรสของเกษตรกรบนพื้นที่สูง ตำบลบ้านหลวง อำเภอจอมทอง จังหวัดเชียงใหม่. [สาธารณสุขศาสตรมหาบัณฑิต]. มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่; 2557.
Rostami F, Afshari M, Rostami-Moez M, Assari MJ, Soltanian AR. Knowledge, Attitude, and Practice of Pesticides Use Among Agricultural Workers. Indian J Occup Environ Med. 2019;23(1): 42-47.
ชนิดาพร โฉมไธสง, กาญจนา นาถะพินถุ, ดาริวรรณ เศรษฐีธรรม. ผลกระทบต่อสุขภาพในเกษตรกรที่เพาะปลูกมะเขือเทศ: เปรียบเทียบการผลิตเมล็ดพันธุ์และขายผลในอำเภอกุดจับ และอำเภอหนองวัวซอ จังหวัดอุดรธานี. วารสารวิจัย มข. 2551;7(1):74-81.
สุเพ็ญศรี เบ้าทอง, อุไรวรรณ อินทร์ม่วง. พฤติกรรมการใช้สารเคมีป้องกันและกำจัดศัตรูพืชของเกษตรกรที่เพาะปลูกมะเขือเทศ บ้านลาดนาเพียง ตำบลสาวะถี อำเภอเมือง จังหวัดขอนแก่น. วารสารวิจัยและพัฒนา มหาวิทยาลัยราชภัฏเลย. 2555;8(25):1-8.
ศรัญญา พันธุ์คุณ. ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์ต่อระดับเอ็นไซม์โคลีนเอสเตอเรสในเกษตรกรผู้ปลูกยาสูบ กรณีศึกษา: จังหวัดสุโขทัย. [สาธารณสุขศาสตรมหาบัณฑิต]. มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์; 2559.
ปิยะฉัตร พ้นทาส, รัตติยาพร ทองญวน, นฤมล แก้วโมรา, สิริมา มงคลสัมฤทธิ์, ศิริกุล ธรรมจิตรสกุล, กัญจน์ ศิลป์ประสิทธิ. ความเสี่ยงทางสุขภาพที่เกี่ยวข้องกับการสัมผัสสารเคมีกำจัดแมลงในการประกอบอาชีพผู้ค้าผักและผลไม้สดในตลาดสด จังหวัดนครนายก. วารสารวิจัยทางวิทยาศาสตร์สุขภาพ. 2557;8(2):17-24.
สุธาสินี อั้งสูงเนิน. ผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมจากการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืช. วารสารวิชาการมหาวิทยาลัยอีสเทิร์นเอเชีย ฉบับวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี. 2558;9(1):50-63.
