อาการปวดเมื่อยและปัจจัยเสี่ยงของอาการปวดเมื่อยในช่วงการเรียนการสอนและการปฏิบัติงานในรูปแบบออนไลน์จากที่บ้านของนักศึกษาและบุคลากร คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ศูนย์ลำปาง
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทคัดย่อ: ในช่วงที่มีการระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (COVID-19) ทำให้การเรียนการสอนและการปฏิบัติงาน ต้องเปลี่ยนเป็นรูปแบบออนไลน์จากที่บ้านอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ ซึ่งหากมีการจัดสถานีการเรียนรู้หรือการทำงานที่บ้านไม่เหมาะสมตามหลักการยศาสตร์อาจส่งผลให้เกิดความปวดเมื่อยตามร่างกาย ความรู้สึกไม่สบายทางกาย และรบกวนการใช้ชีวิตประจำวันได้ การศึกษานี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความชุกของผู้ที่มีอาการปวดเมื่อยตามร่างกายส่วนบน รวมถึงความสัมพันธ์ของปัจจัยเสี่ยงด้านการยศาสตร์ที่ส่งผลต่อการเกิดอาการปวดเมื่อยของนักศึกษา และบุคลากร คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ศูนย์ลำปาง โดยใช้แบบสำรวจปัจจัยเสี่ยงด้านการยศาสตร์และแบบประเมินระดับความปวดเมื่อยด้วยตนเองผ่านระบบออนไลน์ ผลการศึกษาพบว่า ความชุกของอาการปวดเมื่อยในระดับมากเกินทนไหว และระดับมากเกิดขึ้นกับหลังส่วนบนและหลังส่วนล่างทั้งด้านซ้ายและด้านขวามากที่สุด ในขณะที่ความชุกของอาการปวดเมื่อยในระดับปานกลางเกิดขึ้นมากที่สุดกับไหล่ทั้งด้านซ้ายและด้านขวา ในขณะที่กลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่ใช้คอมพิวเตอร์พกพา (ร้อยละ 42.0) ใช้เก้าอี้ที่มีพนักพิง (ร้อยละ 76.8) และนั่งพิงพนัก (ร้อยละ 75.4) แต่เก้าอี้ไม่มีที่วางแขน (ร้อยละ 68.1) ไม่สามารถปรับเอนพนักพิงได้ (ร้อยละ 85.5) ไม่สามารถปรับระดับความสูงได้ (ร้อยละ 81.2) อีกทั้งยังนั่งหลังงอ (ร้อยละ 78.3) และด้านบนสุดของจอภาพอยู่ต่ำกว่าระดับสายตามากเกินไป (ร้อยละ 65.2) ผลการศึกษายังพบว่าการใช้เก้าอี้ที่ไม่สามารถปรับเอนพนักพิงได้ และใช้เก้าอี้ที่มีความสูงไม่เหมาะสมทำให้เท้าไม่สามารถวางเท้าราบไปกับพื้นได้เพิ่มโอกาสเสี่ยงของการเกิดอาการปวดเมื่อยของหลังทั้งส่วนบนและส่วนล่างอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ในขณะที่กลุ่มตัวอย่างที่นั่งหลังงอ และจัดให้ด้านบนสุดของจอภาพอยู่ต่ำกว่าระดับสายตามากเกินไปเพิ่มโอกาสเสี่ยงของการเกิดอาการปวดเมื่อยของไหล่ทั้งข้างซ้ายและข้างขวาอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ผลการศึกษาสามารถใช้เป็นแนวทางในการกำหนดนโยบาย หรือข้อเสนอแนะสำหรับนักศึกษาและบุคลากรเพื่อการเรียนการสอนและการปฏิบัติงานในรูปแบบออนไลน์จากที่บ้านอย่างปลอดภัย
Article Details
เอกสารอ้างอิง
สำนักเลขาธิการนายกรัฐมนตรี. รัฐบาลขอความร่วมมือทุกหน่วยงาน “Work from Home” หลังสงกรานต์ [อินเทอร์เน็ต]. 2564 [เข้าถึงเมื่อ 20 พ.ค. 2564] เข้าถึงได้จาก:https://www.thaigov.go.th/news/contents/details/40921
ศรุดา จิรัฐกุลธนา, วรวิช นาคแป้น. การยศาสตร์ของการทำงานจากบ้านในช่วงของการแพร่ระบาดของไวรัสโคโรนา 2019. ว.การยศาสตร์ไทย 2563;3(2):45-54.
Davis KG, Kotowski SE, Daniel D, Gerding T, Naylor J, Syck M. The home office: ergonomic lessons from the “New normal”. Ergon Des 2020;28(4):4-10.
นรากร พลหาญ, สมสมร เรืองวรบูรณ์, โกมล บุญแก้ว, อนุพงษ์ ศรีวิรัตน์. กลุ่มอาการที่เกิดต่อร่างกายจากการใช้คอมพิวเตอร์ในการปฏิบัติงานของบุคลากรสายสนับสนุน มหาวิทยาลัยนครพนม. ว. มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ 2557;6(12):26-38.
จารุวรรณ ปันวารี, จักรกริช กล้าผจญ, อภิชนา โฆวินทะ. อาการปวดคอที่เกิดกับบุคลากรที่ใช้คอมพิวเตอร์: การศึกษาปัจจัยทางการยศาสตร์. เวชศาสตร์ฟื้นฟูสาร 2552;19(1):30-35.
พาวิณี ใจบาน, วีระพร ศุทธากรณ์, ธานี แก้วธรรมานุกูล. ปัจจัยด้านการยศาสตร์และอาการผิดปกติโครงร่างกล้ามเนื้อของบุคลากรสายสนับสนุนในโรงพยาบาลที่ทำงานกับคอมพิวเตอร์. พยาบาลสาร 2556;40(ฉบับพิเศษ):1-11.
วิภาดา ศรีเจริญ, นิธิพงศ์ ศรีเบญจมาศ. ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการปวดหลังของบุคลากร มหาวิทยาลัยราชภัฏพิบูลสงคราม. ว. มหาวิทยาลัยราชภัฏพิบูลสงคราม 2559;17(2):252-260.
Wayne WD. Biostatistics: A foundation of analysis in the health sciences, 6th ed. New York: John Wiley & Sons; 1995.
อรวรรณ บุราณรักษ์, วิชัย อึงพินิจพงศ์, คุรุศาสตร์ คนหาญ, นิสาชล พลวาปี, ปัทมวรรณ ฉินตะเคียน. การสำรวจความชุกของปัญหาระบบโครงร่างกล้ามเนื้อคอและรยางค์ส่วนบนและการจัดการทางการยศาสตร์ในผู้ใช้คอมพิวเตอร์. ว. เทคนิคการแพทย์และกายภาพบำบัด 2561;30(1):29-38.
The International Organization for Standardization. ISO/TS 20646 Ergonomics guidelines for the optimization of musculoskeletal workload. Geneva: ISO; 2014.
Moras R, Gamarra T. A survey of ergonomic issues associated with a university laptop program. JEHD 2007;1(2):1-15.
Binboğa E, Korhan O. Posture, musculoskeletal activities, and possible musculoskeletal discomfort among children using laptops or tablet computers for educational purposes: a literature review. J Sci Educ Technol. 2014;23(5):605-16.
กลางเดือน โพชนา, องุ่น สังขพงศ์. ความชุกและปัจจัยเสี่ยงที่มีความสัมพันธ์กับอาการปวดเมื่อยกล้ามเนื้อของกลุ่มผู้ใช้คอมพิวเตอร์โน้ตบุ๊ก กรณีศึกษา นักศึกษาวิศวกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตหาดใหญ่. ว. สาธารณสุขศาสตร์ 2557;44 (2):162-73.
de Macedo TAM, Cabral E, Silva Castro WR, de Souza Junior CC, da Costa Junior JF, Pedrosa FM, et al. Ergonomics and telework: a systematic review. Work 2020;66(4):777-88.
Mader TJ, Blank FSJ, Smithline HA, Wolfe JM. How reliable are pain scores? a pilot study of 20 healthy volunteers. J Emerg Nurs. 2003;29(4):322-5.
สิวลี รัตนปัญญา, สามารถ ใจเตี้ย, สุรศักดิ์ นุ่มมีศรี, กานต์ชัญญา แก้วแดง, จิติมา กตัญญู. ปัจจัยที่สัมพันธ์กับการบาดเจ็บของระบบโครงร่างกระดูกและกล้ามเนื้อที่เกี่ยวเนื่องจากการทำงานของบุคลากร มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่. ว. ความปลอดภัยและสุขภาพ 2559;9(34): 20-9.