ความเสี่ยงทางการยศาสตร์และความผิดปกติทางระบบกระดูกโครงร่างและกล้ามเนื้อของพนักงานอุตสาหกรรมสิ่งทอในกิจการส่งออกขนาดย่อม

Main Article Content

สุดารัตน์ บุญหล้า
สุนิสา ชายเกลี้ยง

บทคัดย่อ

บทคัดย่อ: การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินความเสี่ยงทางการยศาสตร์ และการรับรู้ความผิดปกติทางระบบกระดูกโครงร่างและกล้ามเนื้อของพนักงานอุตสาหกรรมสิ่งทอในกิจการส่งออกขนาดย่อม เก็บข้อมูลในกลุ่มตัวอย่างจำนวน 43 คน ด้วยการสัมภาษณ์โดยใช้แบบสอบถามประเมินความรู้สึกไม่สบายตามตำแหน่งของร่างกายจากการทำงาน (Discomfort Questionnaire) การสังเกตท่าทางการทำงาน เพื่อประเมินความเสี่ยงทางการยศาสตร์โดยใช้วิธีประเมินแบบรวดเร็วทั้งร่างกาย (REBA) และแบบประเมินรยางค์ส่วนบน (RULA) ตามที่เหมาะสมกับลักษณะงานนั่งหรือยืน ผลการศึกษาพบว่าพนักงานส่วนใหญ่มีระดับความรู้สึกไม่สบายของระบบกระดูกโครงร่างและกล้ามเนื้อ (แบ่งเป็น 5 ระดับ) ในช่วง 1 เดือนที่ผ่านมาคือระดับ 1(เล็กน้อย) ร้อยละ 51.16 ระดับ 2 (ปานกลาง) ร้อยละ 30.23 และระดับ 3 (มาก)  ร้อยละ 13.95 ตามลำดับ ตำแหน่งของร่างกายที่มีปัญหาสูงสุด 3 ลำดับแรกคือ ไหล่ ร้อยละ 88.37 คอ ร้อยละ 79.07 และหลังส่วนล่าง ร้อยละ 58.14 ผลการประเมินความเสี่ยงทางการยศาสตร์ด้วยวิธี RULA (แบ่งความเสี่ยงเป็น 4 ระดับ) พบว่าส่วนใหญ่มีความเสี่ยงคือ ระดับ 2 (ท่าทางนั้นควรตรวจสอบเพื่อแก้ไข) ร้อยละ 51.16 และระดับ 3 (ท่าทางนั้นควรตรวจสอบและต้องแก้ไขโดยเร็ว) ร้อยละ 32.55 ผลการประเมินโดย REBA ในงานยืน พบว่าส่วนใหญ่มีความเสี่ยงคือ ระดับ 3 ร้อยละ 11.63 และระดับ 2 ร้อยละ 4.65 จากระดับความเสี่ยงนี้ทำให้ทราบว่าท่าทางการทำงานที่ไม่เหมาะสม อาจเป็นสาเหตุของความผิดปกติทางระบบกระดูกโครงร่างและกล้ามเนื้อ โดยเฉพาะที่บริเวณ คอ ไหล่ และหลังส่วนล่าง ดังนั้นจึงเสนอแนะให้จัดทำโปรแกรมปรับปรุงทางการยศาสตร์ตามผลการประเมินระดับความเสี่ยงที่ต้องแก้ไข เพื่อลดความเสี่ยงต่อโรคทางระบบกระดูกโครงร่างและกล้ามเนื้อ ประกอบด้วยการให้ความรู้เพื่อปรับเปลี่ยนท่าทางการทำงาน หรือทำการปรับปรุงพื้นที่ปฏิบัติงานหรือสถานีงานให้มีความเหมาะสมทางการยศาสตร์เพื่อป้องกันโรคทางระบบกระดูกโครงร่างและกล้ามเนื้อในพนักงานอุตสาหกรรมสิ่งทอต่อไป

Article Details

ประเภทบทความ
นิพนธ์ต้นฉบับ

เอกสารอ้างอิง

กรมโรงงานอุตสาหกรรม. สถิติสะสมโรงงานปี 2562 [อินเตอร์เน็ต]. กรุงเทพฯ: กรมโรงงานอุตสาหกรรม; 2561 [เข้าถึงเมื่อ 11 ต.ค. 2563]. เข้าถึงได้จาก: https://www.diw.go.th/hawk/content.php?mode=spss62.

สุนิสา ชายเกลี้ยง, อาริยา ปานนาค, นภานันท์ ดวงพรหม. การประเมินความเสี่ยงทางการยศาสตร์ต่อความผิดปกติของรยางค์ส่วนบนในพนักงานผลิตและประกอบชิ้นส่วนอิเล็กทรอนิกส์. ว.ศรีนครินทร์เวชสาร 2559; 31(2):202-9.

Chaiklieng S, Suggaravetsiri P, Puntumetakul R. Prevalence and risk factors for work-related shoulder pain among informal garment workers in the northeast of Thailand. Small enterprise research 2014;21(2):180-90.

Shazzad N, Ahmed S, Haq SA, Islam N, Shahin A, Choudhury MR, et al. Musculoskeletal symptoms and disorders among 350 garment workers in Bangladeshi: a cross sectional pilot study. Int J Rheum Dis 2018;21:2063-70.

Yahya NM, Zahid MNO. Work-related musculoskeletal disorders (WMDs) risk assessment at core assembly production of electronic components manufacturing company. IOP Conf Ser: Mater Sci Eng. 2018;319:1-7.

Berbergulu U, Tokuc B. Work related musculoskeletal disorders at two-textile factories in Edrine, Turkey. Balkan Med J 2013;30(1):23-7.

อรุณ จิรวัฒน์กุล. ชีวสถิติ. พิมพ์ครั้งที่ 3. ขอนแก่น: คลังนานาวิทยา; 2551.

Chaiklieng S. Health risk assessment on musculoskeletal disorders among potato-chip processing workers. PloS ONE 2019;14(12): e0224980. doi: 10.1371/jounal. pone.0224980.

Chaiklieng S, Suggaravetsiri P. Ergonormic risk and neck shoulder back pain among dental Professionals. Procedia Manuf 2015;3:4900-5.

McAtamney L, Corlett EN. RULA: a survey method for the investigation of work-related upper limb disorders. Appl Ergon 1993;24(2):91-9.

Hignett S, McAtamney L. Rapid Entire Body Assessment (REBA). Appl Ergon 2000;31(2):201-5.

เพชรรัตน์ แก้วดวงดี, รุ้งทิพย์ พันธุเมธากุล, ยอดชาย บุญประกอบ, สาวิตรี วันเพ็ญ, วันทนา ศิริธนาธิวัตร. ความชุกของความผิดปกติทางระบบกระดูกและกล้ามเนื้อในกลุ่ทมอาชีพอุตสาหกรรมสิ่งทอ จังหวัดขอนแก่น. ว.เทคนิคการแพทย์และกายภาพบำบัด 2553;22(3):192-301.

นภานันท์ ดวงพรม, สุนิสา ชายเกลี้ยง. การรับรู้ความผิดปกติของระบบโครงร่างและกล้ามเนื้อในพนักงานผลิตชิ้นส่วนอิเล็กทรอนิกส์แห่งหนึ่งในจังหวัดอุดรธานี. ว.วิจัย มข. 2556;18(5):880-91.

ธยา ภิรมย์, พันธ์ยศ วรเชษฐวราวัตร์. การศึกษาความเมื่อยล้าจากการนั่งทำงานของพนักงานเย็บในอุตสาหกรรมเครื่องนุ่งห่ม. ใน การประชุมวิชาการข่ายงานวิศวกรรมอุตสาหการประจำปี, 17-19 ตุลาคม, 2555. เพชรบุรี: มหาวิทยาลัยศรีปทุม. หน้า 608-14.

Polat O, Kalayci C. Ergonomic risk assessment of workers in garment industry. In Textile Science and Economy VIII 8th International Scientific Professional Conference; 2016 May 16-19; Zrenjanin: Serbia. University of Novi Sad, Technical Faculty; 2016 p.124-9.