การพัฒนารูปแบบการให้ความรู้ผ่านหนังสืออิเล็กโทรนิกส์ (E-book) เพื่อลดภาวะแทรกซ้อนหลังผ่าตัดในช่องท้องของผู้ป่วยศัลยกรรม

บทคัดย่อ

บทนำ: การผ่าตัดในช่องท้อง (Abdominal Surgery) เป็นการรักษาความผิดปกติของอวัยวะภายใน ที่ผู้ป่วยจำเป็นต้องมีความรู้เพื่อป้องกันภาวะแทรกซ้อนที่สามารถป้องกันได้ การให้ข้อมูลผ่านสื่อที่เข้าถึงง่ายและเหมาะสมกับยุคดิจิทัลจึงเป็นสิ่งสำคัญ หนังสืออิเล็กโทรนิกส์ (E-book) มีศักยภาพในการถ่ายทอดความรู้ เรียนรู้ได้ทุกที่ ทุกเวลา

วัตถุประสงค์: 1) เพื่อพัฒนารูปแบบการให้ความรู้ผ่านหนังสืออิเล็กโทรนิกส์ (E-book) สำหรับผู้ป่วยศัลยกรรมที่ได้รับการผ่าตัดในช่องท้อง 2) เพื่อเปรียบเทียบคะแนนความรู้ของผู้ป่วยก่อนและหลังได้รับความรู้ผ่านหนังสืออิเล็กโทรนิกส์ (E-book) 3) เพื่อศึกษาผลของการใช้หนังสืออิเล็กโทรนิกส์ (E-book) ต่ออัตราการเกิดภาวะแทรกซ้อนหลังผ่าตัดในช่องท้อง และ 4) เพื่อประเมินความพึงพอใจของผู้ป่วยที่ได้รับความรู้ผ่านหนังสือ อิเล็กโทรนิกส์ (E-book)

วัสดุและวิธีการศึกษา: การวิจัยใช้รูปแบบวิจัยและพัฒนา กลุ่มตัวอย่างคือผู้ป่วยไส้เลื่อนและมะเร็งลำไส้ที่เข้ารับการผ่าตัดแบบไม่ฉุกเฉิน ณ โรงพยาบาลทุ่งสง จำนวน 41 ราย ระหว่างวันที่ 15 มกราคม–31 พฤษภาคม พ.ศ. 2568 เครื่องมือที่ใช้ ได้แก่ แบบประเมินความรู้ก่อน–หลัง แบบประเมินภาวะแทรกซ้อน และแบบประเมินความพึงพอใจ

ผลการศึกษา: กลุ่มตัวอย่างทั้งหมด 41 ราย เพศชาย 39 ราย เพศหญิง 2 ราย อายุเฉลี่ย 57.78 ปี ส่วนใหญ่การศึกษาระดับประถมศึกษา ไม่มีโรคประจำตัวร้อยละ 58.50 ผ่าตัดไส้เลื่อนแบบไม่ฉุกเฉินร้อยละ 76.61 ทั้งหมดมีความสามารถในการใช้สื่อ ภายหลังการใช้ E-book กลุ่มตัวอย่างมีคะแนนความรู้สูงขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p < .05) ไม่พบภาวะแทรกซ้อนหลังผ่าตัด และกลุ่มตัวอย่างมีความพึงพอใจต่อรูปแบบการให้ความรู้ผ่านหนังสือ อิเล็กโทรนิกส์ในระดับมากถึงมากที่สุด

สรุป: E-book เป็นสื่อที่มีประสิทธิภาพในการส่งเสริมความรู้ผู้ป่วยผ่าตัดช่องท้อง ช่วยลดความเสี่ยงภาวะแทรกซ้อน และตอบโจทย์การดูแลตนเองทั้งก่อนและหลังผ่าตัดได้อย่างเหมาะสม