การศึกษาการจัดการข้อมูลผู้ป่วยเบาหวานที่ควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดได้ ของโรงพยาบาลในเขตสุขภาพที่ 4 กรณีศึกษาจังหวัดพระนครศรีอยุธยา

บทคัดย่อ

เขตสุขภาพที่ 4 ในปีงบประมาณ 2562 มีผู้ป่วยที่ควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดได้ดี ร้อยละ 27.10 (เป้าหมาย 40%) ควบคุมได้น้อยสุด คือจังหวัดพระนครศรีอยุธยา การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษากระบวนการ ความครอบคลุม ครบถ้วน ปัญหา อุปสรรค และแนวทางการแก้ไขการขึ้นทะเบียนผู้ป่วยเบาหวานที่ควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดได้ รูปแบบการศึกษาแบบผสมผสาน (Mixed method) เชิงคุณภาพ คือ เก็บข้อมูลโดยสนทนากระบวนการกลุ่ม ใช้แบบสัมภาษณ์แบบกึ่งโครงสร้าง บุคลากรที่ปฏิบัติงานในคลินิกโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง ของเครือข่ายบริการสุขภาพโรงพยาบาลท่าเรือ ปริมาณเก็บข้อมูลด้วยแบบบันทึกข้อมูลผู้ป่วยเบาหวาน ผลการศึกษา พบว่า เมื่อได้รับการวินิจฉัยเป็นผู้ป่วยเบาหวานจะติดตามด้วยการเจาะเลือดตรวจระดับน้ำตาลในเลือด ด้วย FBS หากมีระดับน้ำตาลในเลือด FBS  145 mg/dl จะติดตามในครั้งถัดไป และถ้า FBS  145 mg/dl ตั้งแต่ 3 ครั้งขึ้นไปติดต่อกัน ให้เข้ารับการรักษาด้วยการปรับพฤติกรรม และติดตามค่าระดับน้ำตาลในเลือด ทุก 3 เดือน หากไม่ดีขึ้นแพทย์จะส่งตรวจ HbA1c พบความครอบคลุมของการขึ้นทะเบียน ร้อยละ 39.28 มีความครบถ้วนร้อยละ 88.60 ผู้ป่วยที่ได้รับการตรวจติดตามสามารถควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดได้ ร้อยละ 7.84 ปัญหาของข้อมูล พบว่า บุคลากร
ทางการแพทย์ที่ทำหน้าที่ลงรหัส ICD-10 ไม่ทราบรหัสสำหรับการติดตาม จึงจำเป็นที่ต้องตัดสินใจลงรหัสที่เป็นผู้ป่วยเบาหวาน ส่งผลให้ข้อมูลมีผู้ป่วยเบาหวานจำนวนมากกว่าความเป็นจริง และไม่สามารถลบการวินิจฉัยได้ ดังนั้น การจัดการระบบข้อมูล จึงควรมีการทบทวนเป้าหมายการ และนำไปใช้ประโยชน์ โดยใช้กระบวนการมีส่วนร่วมพัฒนา คือ การกำหนดนโยบาย พัฒนาศักยภาพบุคลากร เปิดโอกาสให้บุคลากรมีส่วนร่วม และส่งเสริมการใช้เทคโนโลยีในการบันทึกข้อมูลผู้ป่วยเบาหวาน