การพัฒนารูปแบบการดำเนินงานป้องกันควบคุมโรควัณโรค เอชไอวี ซิฟิลิส และไวรัสตับอักเสบซี ในเรือนจำ โครงการราชทัณฑ์ปันสุข ทำความดี เพื่อชาติ ศาสน์ กษัตริย์ เขตสุขภาพที่ 4

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้ เป็นวิจัยและพัฒนา มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลการดำเนินการป้องกันควบคุมโรค ปัญหา/อุปสรรค ความต้องการ และแนวทางการแก้ไขปัญหา และรูปแบบในการป้องกันควบคุมโรคติดต่อในเรือนจำ ตามโครงการราชทัณฑ์ปันสุขฯ เขตสุขภาพที่ 4 กลุ่มตัวอย่าง คือ พยาบาลเรือนจำ ผู้รับผิดชอบงานโรงพยาบาลแม่ข่าย และผู้บริหารหน่วยงาน รวม 53 คน การรวบรวมข้อมูลใช้แบบบันทึกตรวจราชการ แบบการสัมภาษณ์เชิงลึก และเสนอรูปแบบการควบคุมโรคในเรือนจำ ตรวจสอบเครื่องมือโดยผู้เชี่ยวชาญ 3 คน ระยะเวลาวิจัยระหว่าง ตุลาคม 2564 - กันยายน 2565 พื้นที่วิจัยเป็น เรือนจำ จำนวน 18 แห่ง ในเขตสุขภาพที่ 4  วิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณด้วยสถิติเชิงพรรณนา นำเสนอเป็น จำนวนและร้อยละ ส่วนเชิงคุณภาพใช้การตีความและวิเคราะห์เนื้อหา ผลการศึกษาพบว่า ผู้ต้องขังรายใหม่ CXR 10,992 ราย มีฟิล์มปอดผิดปกติ 686 ราย (6.24%) เก็บเสมหะตรวจ Gene Xpert พบป่วยวัณโรค 69 ราย (0.63%) ผู้ต้องขังรายเก่า CXR  22,840 ราย มีฟิล์มปอดผิดปกติ 2,510 ราย(9.41%) เก็บเสมหะตรวจ Gene Xpert พบป่วยวัณโรค 126 ราย(0.56%) เขตสุขภาพที่ 4 คัดกรองวัณโรคได้ 100% จากการมีรถเอ็กซ์เรย์ดิจิทัล พระราชทาน 3 คัน ผลการคัดกรอง HIV/ Syphilis/ HCV ผู้ต้องขังรายใหม่ พบติดเชื้อร้อยละ 1.20, 1.66, 1.07 ตามลำดับ เรือนจำที่สามารถคัดกรองได้ 100% เกิดจากผู้รับผิดชอบงานราชทัณฑ์ปันสุขฯ มีความมุ่งมั่น ชุดตรวจคัดกรองเพียงพอ ผู้บริหารสนับสนุน ข้อเสนอแนะเชิงนโยบาย 1.นำรูปแบบการดำเนินงานไปปรับใช้และพัฒนางานคัดกรองโรคติดต่อในเรือนจำให้บรรลุเป้าหมาย 2) ผลักดันค่าบริการตรวจคัดกรอง HCV/ Syphilis เบิกจากสำนักหลักประกันสุขภาพได้ทุกสิทธิ์ 3) กำหนดนโยบายกำจัด TB/ HIV/ Syphilis/ HCV ในเรือนจำ