Characteristics and Prognostic Factors of Myelodysplastic Syndrome Patients in Ramathibodi Hospital: A Retrospective Study

Abstract

บทคัดย่อ

ความเป็นมา Myelodysplastic Syndrome (MDS) ยังคงเป็นปัญหาที่ท้าทายต่อเวชปฏิบัติทางโลหิตวิทยา ปัจจัยที่มีผลต่อการรักษาของโรคนี้มีผลการศึกษาอย่างชัดเจนในประชากรของประเทศตะวันตก อย่างไรก็ตาม ยังไม่มีข้อมูลที่ชัดเจนว่า ปัจจัยเหล่านี้จะใช้ได้กับผู้ป่วยชาวไทยหรือไม่ วิธีการ ทำการศึกษาย้อนหลังเกี่ยวกับลักษณะของผู้ป่วยและลักษณะของโรคในผู้ป่วย 53 คนซึ่งได้รับการวินิจฉัยว่าเป็น MDS ในโรงพยาบาลรามาธิบดี และมีการวัดเพื่อเปรียบเทียบผลลัพธ์ที่ได้ภายในกลุ่มผู้ป่วยดังกล่าว ผลการศึกษา ค่ามัธยฐานอายุของผู้ป่วยเท่ากับ 74 ปี ร้อยละ 45.3 เป็นเพศชาย สิบสามคนในกลุ่มผู้ป่วยมีผลการประเมินด้วย International prognostic scoring system (IPSS) อยู่ในกลุ่มความเสี่ยงปานกลางระดับ 2 (intermediate -2) หรือมากกว่า ในขณะที่อีกสิบหกคนถูกจัดอยู่ในกลุ่ม RAEB (refractory anemia with excess blasts)-1 หรือ RAEB-2 เซลล์พันธุศาสตร์ที่พบมากที่สุดคือเซลล์พันธุศาสตร์แบบปกติ อัตรามัธยฐานของระยะเวลารอดชีวิตคือ 78 เดือน จากการวิเคราะห์โดยใช้ตัวแปรเดี่ยว ผู้ที่มีอายุมากกว่าหรือเท่ากับ 70 ปี เพศชาย ค่าฮีโมโกลบิน น้อยกว่า 9 กรัมต่อเดซิลิตร มีเม็ดเลือดต่ำทั้ง 3 ชนิด (pancytopenia) มีเซลล์ตัวอ่อนในไขกระดูก (bone marrow blast) มากกว่าหรือเท่ากับร้อยละ 10 มีค่าประเมินแบบ IPSS อยู่ในกลุ่มความเสี่ยงปานกลางระดับ 2 (intermediate -2) และกลุ่มความเสี่ยงสูง (high risk) มีค่าประเมินแบบ WHO classification-based prognostic scoring system (WPSS) อยู่ในกลุ่มความเสี่ยงสูงมาก (very high risk) และไม่มีการตอบสนองของเม็ดเลือดแดง (erythoid) หลังการรักษา 12 สัปดาห์ มีความสัมพันธ์กับระยะเวลาการรอดชีวิตที่น้อยกว่าอย่างมีนัยสำคัญที่สถิติที่ระดับ P<0.05 การวิเคราะห์แบบใช้ตัวแปรหลายตัวแสดงถึงปัจจัยที่มีผลต่อการรักษาเพียง 2 ปัจจัยคือ อายุที่มากกว่าหรือเท่ากับ 70 ปีและมีเม็ดเลือดต่ำทั้ง 3 ชนิด (pancytopenia) มีความสัมพันธ์กับระยะเวลาการรอดชีวิตน้อย สรุป ผลการศึกษานี้สนับสนุนปัจจัยที่มีผลต่อโรค MDS ที่มีมาก่อนหน้านี้ และอาจให้ข้อมูลเบื้องต้นเกี่ยวกับผลลัพธ์ของโรค MDS ในผู้ป่วยชาวไทยได้

Key Words : Myelodysplastic syndrome ; การพยากรณ์โรค ; การศึกษาย้อนหลัง

Abstract

Background : Myelodysplastic syndrome (MDS) remains a challenging problem in hematology practice. Prognostic factors for disease outcome are well-defined in western population. However, whether or not these factors are valid in Thai patients is still to be evaluated. Methods : A retrospective study was performed examining patient and disease characteristics of 53 MDS patients in Ramathibodi Hospital. Various outcomes of each group of patients were measured and compared. Results : The median age was 74 years old and 45.3% were male. Thirteen of them had International prognostic scoring system (IPSS) intermediate-2 risk or above whereas 16 were classified as RAEB (refractory anemia with excess blasts)-1 or RAEB-2. The most frequent cytogenetic results were normal karyotype. The median overall survival was 78 months. On univariate analysis, older age (≥70 year), male gender, hemoglobin <9g/dL, pancytopenia, bone marrow blast ≥ 10%, intermediate-2 and high risk IPSS, very high risk WHO classification-based prognostic scoring system (WPSS) and no erythroid response after 12 week of treatment were significantly associated with worse overall survival (P < 0.05). Multivariate analysis showed only two prognostic factors, age more than 70 years old and pancytopenia, associated with poor overall survival. Conclusion: Findings in this study supported the previously reported prognostic factors in MDS and may provide initial information on outcomes of Thai patients with myelodysplastic syndrome.

Key Words : Myelodysplastic syndrome ; Prognosis ; etrospective study