ระยะเวลาการรอดชีวิตของผู้ป่วยติดเชื้อเอชไอวีที่เป็นโรคมะเร็งต่อมน้ำเหลืองชนิด นอนฮอดจ์กินในโรงพยาบาลศิริราช

ผู้แต่ง

  • Kanin Reanthonglert ภาควิชาอายุรศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล กรุงเทพมหานคร ประเทศไทย
  • Ployploen Phikulsod สาขาวิชาโลหิตวิทยา ภาควิชาอายุรศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล
  • Weerapat Owattanapanich สาขาวิชาโลหิตวิทยา ภาควิชาอายุรศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล
  • Eakkapol Utchariyaprasit สาขาวิชาโลหิตวิทยา ภาควิชาอายุรศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล
  • Chattree Hantaweepant สาขาวิชาโลหิตวิทยา ภาควิชาอายุรศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล
  • Ekapun Karoopongse สาขาวิชาโลหิตวิทยา ภาควิชาอายุรศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล
  • Archrob Khuhapinant สาขาวิชาโลหิตวิทยา ภาควิชาอายุรศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล
  • Bundarika Suwanawiboon สาขาวิชาโลหิตวิทยา ภาควิชาอายุรศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล
  • Theera Ruchutrakool สาขาวิชาโลหิตวิทยา ภาควิชาอายุรศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล
  • Sanan Visuthisakchai สาขาวิชาโลหิตวิทยา ภาควิชาอายุรศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล
  • Noppadol Siritanaratanakul สาขาวิชาโลหิตวิทยา ภาควิชาอายุรศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล
  • Yingyong Chinthammitr สาขาวิชาโลหิตวิทยา ภาควิชาอายุรศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล กรุงเทพมหานคร ประเทศไทย

คำสำคัญ:

มะเร็งต่อมน้ำเหลือง, เอชไอวี, ระยะเวลาการรอดชีวิต, การพยากรณ์โรค

บทคัดย่อ

บทคัดย่อ

หลักการและเหตุผล : ในปัจจุบันการพยากรณ์อัตราการรอดชีวิตผู้ป่วยมะเร็งต่อมน้ำเหลืองชนิดนอนฮอดจ์กินที่ติดเชื้อเอชไอวีสามารถใช้ปัจจัยหลายๆอย่างมาคำนวนเป็นคะแนนที่เรียกว่าอินเตอร์เนชั่นแนลพรอกโนสติกอินเด็ก(IPI) แต่ข้อมูลดังกล่าวไม่ได้ทำการศึกษาในคนไทย การศึกษานี้จึงทำการศึกษาว่าปัจจัยใดที่มีผลต่อการอัตราการรอดชีวิตที่สองปีในผู้ป่วยมะเร็งต่อมน้ำเหลืองชนิดนอนฮอดจ์กินที่ติดเชื้อเอชไอวีในรพ.ศิริราช และปัจจัยที่มีผลต่อการรอดชีวิต

วิธีการวิจัย : การศึกษาติดตามข้อมูลย้อนหลังในผู้ป่วยที่ได้รับการวินิจฉัยโรคมะเร็งต่อมน้ำเหลืองชนิดนอนฮอดจ์กินที่ติดเชื้อเอชไอวี อายุตั้งแต่ 15 ปีขึ้นไปที่โรงพยาบาลศิริราชตั้งแต่ปี พ.ศ. 2549-2559 โดยเก็บข้อมูลทางคลินิกและผลตรวจเลือดทางห้องปฏิบัติการตั้งแต่ที่รับการวินิจฉัยมะเร็งต่อมน้ำเหลืองชนิดนอนฮอดจ์กินจนเสียชีวิตหรือจนมาตรวจติดตามครั้งสุดท้าย โดยนำข้อมูลทั้งหมดมาวิเคราะห์หาอัตราการอดชีวิตที่ 2 ปี ผลลัพท์ของการรักษา และปัจจัยที่มีผลต่อการรอดชีวิต

ผลลัพท์ : ผู้ป่วยทั้งหมด 120 คน (ผู้ชาย 82 คน) อายุเฉลี่ยมัธยฐานเท่ากับ 42 ปี (ระหว่าง 35 ถึง 52 ปี) มะเร็งต่อมน้ำเหลืองชนิดนอนฮอดจ์กินได้รับการวินิจฉัยภายใน 1 เดือนหรือพร้อมกับโรคเอชไอวี 62 คน (52.5%) และอีก 57 คน ได้รับการวินิจฉัยมะเร็งต่อมน้ำเหลืองชนิดนอนฮอดจ์กินหลังการวินิจฉัยเอชไอวีที่ระยะเวลาเฉลี่ยมัธยฐาน 3.7 ปี (ระหว่าง 1.1 ถึง 5.6 ปี) ชนิดของมะเร็งต่อมน้ำเหลืองชนิดนอนฮอดจ์กินที่พบบ่อย 3 อันดับแรกคือ มะเร็งต่อมน้ำเหลืองชนิด Large B-cell (66.1%) มะเร็งต่อมน้ำเหลืองชนิด Burkitt (11%) และมะเร็งต่อมน้ำเหลืองชนิด Plasmablastic (11%) ค่ามัธยฐานของระดับซีดี 4 เท่ากับ 135 เซลล์ต่อไมโครลิตร (ระหว่าง 60 ถึง 245) การรักษาด้วยสูตรเคมีบำบัดชนิดแรกคือ CHOP-like (81.2%) การตอบสนองต่อยาเคมีบำบัดชนิดแรกคือ โรคตอบสนองโดยสมบูรณ์ 41 คน (34.2%) โรคตอบสนองบางส่วน 17 คน (14.2%) โรคคงที่ 22 คน(18.3%) โรคลุกลามมากขึ้น 6 คน(13.3%) และไม่ทราบการตอบสนอง 24 คน (20%) ปัจจัยที่มีผลต่อการตอบสนองต่อการรักษาด้วยยาเคมีบำบัดชนิดแรก คือ มะเร็งต่อมน้ำเหลืองชนิด B-cell (p=0.02; Fisher’s Exact test) และ NCCN-IPI (p=0.004; Likelihood ratio) ค่าเฉลี่ยมัธยฐานของอัตราการรอดชีวิตเท่ากับ 131.8 เดือน อัตราการรอดชีวิติที่ 1 และ 2 ปี คือ 78.2% และ 73.1% ตามลำดับ ในการวิเคราะห์พหุตัวแปรพบว่า NCCN-IPI ที่คะแนนสูงจะสัมพันธ์กับอัตราการรอดชีวิตที่สูงกว่า  ค่าอัตราส่วนที่มีการปรับแล้วของกลุ่มความเสี่ยง high-intermediated เท่ากับ 10.44 (ค่าความเชื่อมั่นที่ 95% อยู่ที่ 1.27 ถึง 86.06) และ กลุ่มความเสี่ยงสูง อยู่ที่ 28.74 (ค่าความเชื่อมั่นที่ 95% อยู่ที่ 2.42 ถึง 341.05)

สรุป อัตราการรอดชีวิตในผู้ป่วยมะเร็งต่อมน้ำเหลืองชนิดนอนฮอดจ์กินที่ติดเชื้อเอชไอวีไม่ถึงค่ามัธยฐาน คะแนนของ NCCN-IPI ที่มากกว่า 3 คะแนนจะสัมพันธ์กับอัตราการรอดชีวิตที่ไม่ดี

Downloads

Download data is not yet available.

เอกสารอ้างอิง

1. Bertozzi S, Padian NS, Wegbreit J, DeMaria LM, Feldman B, Gayle H, et al. HIV/AIDS prevention and treatment 2006. 331-70 p.
2. Stebbing J, Bower M. What can oncologists learn from HIV? Lancet Oncol. 2003;4:438-45.
3. Stebbing J, Gazzard B, Mandalia S, Teague A, Waterston A, Marvin V, et al. Antiretroviral treatment regimens and immune parameters in the prevention of systemic AIDS-related non-Hodgkin’s lymphoma. J Clin Oncol. 2004;22:2177-83.
4. Control CfD. Revision of the case definition of acquired immunodeficiency syndrome for national reporting--United States. MMWR Morb Mortal Wkly Rep. 1985;34:373.
5. Aboulafia DM, Pantanowitz L, Dezube BJ. AIDS-related non-Hodgkin lymphoma: still a problem in the era of HAART. AIDS Read. 2004;14:605-17.
6. Silverberg MJ, Chao C, Leyden WA, Xu L, Tang B, Horberg MA, et al. HIV infection and the risk of cancers with and without a known infectious cause. AIDS. 2009;23:2337.
7. Sriplung H, Parkin DM. Trends in the incidence of Acquired Immunodeficiency Syndrome-related malignancies in Thailand. Cancer. 2004;101:2660-6.
8. Siegel R, Naishadham D, Jemal A. Cancer statistics, 2013. Cancer J Clin. 2013;63:11-30.
9. Shipp M, Harrington D, Anderson J, Armitage JO, Bonadonna G, Brittinger G, et al. A predictive model for aggressive non-Hodgkin’s lymphoma. N Engl J Med. 1993;329:987-94.
10. Lim S-T, Karim R, Tulpule A, Nathwani BN, Levine AM. Prognostic factors in HIV-related diffuse large-cell lymphoma: before versus after highly active antiretroviral therapy. J Clin Oncol. 2005;23:8477-82.
11. Bower M, Gazzard B, Mandalia S, Newsom-Davis T, Thirlwell C, Dhillon T, et al. A prognostic index for systemic AIDS-related non-Hodgkin lymphoma treated in the era of highly active antiretroviral therapy. Ann Intern Med. 2005;143:265-73.
12. Miralles P, Berenguer J, Ribera JM, Rubio R, Mahillo B, Téllez MJ, et al. Prognosis of AIDS-related systemic non-Hodgkin lymphoma treated with chemotherapy and highly active antiretroviral therapy depends exclusively on tumor-related factors. J Acquir Immune Defic Syndr. 2007;44:167-73.
13. Zhou Z, Sehn LH, Rademaker AW, Gordon LI, LaCasce AS, Crosby-Thompson A, et al. An enhanced International Prognostic Index (NCCN-IPI) for patients with diffuse large B-cell lymphoma treated in the rituximab era. Blood. 2014;123:837-42.
14. Huang CE, Chen YY, Lu CH, Chen PT, Lee KD, Chen CC. Validation of an enhanced International Prognostic Index (NCCN-IPI) in an Asian cohort of patients with diffuse large B cell lymphoma. Ann Hematol. 2015;94:1063-5.
15. Kho ME, Lepisto EM, Niland JC, Friedberg JW, LaCasce AS, Weeks JC. Reliability of staging, prognosis, and comorbidity data collection in the National Comprehensive Cancer Network (NCCN) non-Hodgkin lymphoma (NHL) multicenter outcomes database. CANCER-Am Cancer Soc. 2008;113:3209-12.
16. Melchardt T, Troppan K, Weiss L, Hufnagl C, Neureiter D, Tränkenschuh W, et al. A modified scoring of the NCCN-IPI is more accurate in the elderly and is improved by albumin and β2-microglobulin. Br J Haematol. 2015;168:239-45.
17. Conconi A, ZuccaE, Margiotta-Casaluci G, Darling K, Hasse B, Battegay M, et al. Population-based outcome analysis of diffuse large B-cell lymphoma in people living with HIV infection and competent individuals. Hematol Oncol. 2018;36:757-64.
18. Navarro J-T, Ribera J-M, Oriol A, Vaquero M, Romeu J, Batlle M, et al. International prognostic index is the best prognostic factor for survival in patients with AIDS-related non-Hodgkin’s lymphoma treated with CHOP. A multivariate study of 46 patients. Haematologica. 1998;83:508-13.
19. Ribera SJ. Lymphomas in patients with human immunodeficiency virus infection. A bad present, a better future? Med Clin (Barc). 1995;104:500.
20. Levine AM. AIDS-related malignancies: the emerging epidemic. J Natl Cancer Inst. 1993;85:1382-97.
21. Bohlius J, Schmidlin K, Costagliola D, Fätkenheuer G, May M, Caro AM, et al. Prognosis of HIV-associated non-Hodgkin lymphoma in patients starting combination antiretroviral therapy. AIDS. 2009;23:2029-37.
22. Thailand Ministry of Public Health BoA, TB, and STIs. Thailand National Guidelines on HIV/AIDS Treatment and Prevention 2017 2017 [cited 2019 25 march]. Available from: http://www.thaiaidssociety.org/index.php?option=com_content&view=article&id=79&Itemid=86.
23. Chow KU, Mitrou PS, Geduldig K, Helm EB, Hoelzer D, Brodt HR. Changing incidence and survival in patients with aids-related non-Hodgkin’s lymphomas in the era of highly active antiretroviral therapy (HAART). Leuk Lymphoma. 2001;41:105-16.
24. Levine AM. Acquired immunodeficiency syndrome-related lymphoma.Blood. 1992;80:8-20.
25. Gisselbrecht C, Oksenhendler E, Tirelli U, Lepage E, Gabarre J, Farcet JP, et al. Human immunodeficiency virus-related lymphoma treatment with intensive combination chemotherapy. Am J Med. 1993;95:188-96.
26. Tirelli U, Spina M, Vaccher E, Errante D, Tavio M, Simonelli C, et al. Clinical evaluation of 451 patients with HIV related non-Hodgkin’s lymphoma: experience of the Italian Cooperative Group on AIDS and Tumors (GICAT). Leuk Lymphoma. 1995;20:91-6.
27. Kaplan LD, Straus DJ, Testa MA, Von Roenn J, Dezube BJ, Cooley TP, et al. Low-dose compared with standard-dose m-BACOD chemotherapy for non-Hodgkin’s lymphoma associated with human immunodeficiency virus infection. N Engl J Med. 1997;336:1641-8.
28. Sparano JA, Wiernik PH, Hu X, Sarta C, Schwartz EL, Soeiro R, et al. Pilot trial of infusional cyclophosphamide, doxorubicin, and etoposide plus didanosine and filgrastim in patients with human immunodeficiency virus-associated non-Hodgkin’s lymphoma. J Clin Oncol. 1996;14:3026-35.
29. Tosi P, Gherlinzoni F, Mazza P, Visani G, Coronado O, Costigliola P, et al. 3’-azido 3’-deoxythymidine+ methotrexate as a novel antineoplastic combination in the treatment of human immunodeficiency virus-related non-Hodgkin’s lymphomas. Blood.1997;89:419-25.
30. Tirelli U, Errante D, Carbone A, Gloghinf A, Vaccher E. Malignant lymphomas in patients with HIV infection. Leuk Lymphoma.1996;22:245-57.
31. Castillo JJ, Winer ES, Stachurski D, Perez K, Jabbour M, Milani C, et al. Prognostic factors in chemotherapy-treated patients with HIV-associated plasmablastic lymphoma. Oncologist. 2010;15:293-9.
32. Sehn LH, Donaldson J, Chhanabhai M, Fitzgerald C, Gill K, Klasa R, et al. Introduction of combined CHOP plus rituximab therapy dramatically improved outcome of diffuse large B-cell lymphoma in British Columbia. J Clin Oncol. 2005;23:5027-33.
33. Coiffier B, Lepage E, Brière J, Herbrecht R, Tilly H, Bouabdallah R, et al. CHOP chemotherapy plus rituximab compared with CHOP alone in elderly patients with diffuse large-B-cell lymphoma. N Engl J Med. 2002;346:235-42.
34. Spina M, Jaeger U, Sparano JA, Talamini R, Simonelli C, Michieli M, et al. Rituximab plus infusional cyclophosphamide, doxorubicin, and etoposide in HIV-associated non-Hodgkin lymphoma:pooled results from 3 phase 2 trials. Blood. 2005;105:1891-7.
35. Kaplan LD, Lee JY, Ambinder RF, Sparano JA, Cesarman E, Chadburn A, et al. Rituximab does not improve clinical outcome in a randomized phase 3 trial of CHOP with or without rituximab in patients with HIV-associated non-Hodgkin lymphoma: AIDSMalignancies Consortium Trial 010. Blood. 2005;106:1538-43.
36. Boué F, Gabarre J, Gisselbrecht C, Reynes J, Cheret A, Bonnet F, et al. Phase II trial of CHOP plus rituximab in patients with HIV-associated non-Hodgkin’s lymphoma. J Clin Oncol. 2006;24:4123-8.
37. Lim S-T, Karim R, Tulpule A, Nathwani BN, Levine AM. Prognostic factors in HIV-related diffuse large-cell lymphoma: before versus after highly active antiretroviral therapy. J Clin Oncol. 2005;23:8477-82.
38. Wei Y, Zhang Y, Hao X, Wei X, Huang W, Feng R. NCCN-IPI Is Superior to aaIPI and IPI in Predicting Survival of DLBCL in the Rituximab Era. Am Soc Hematology; 2016.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2019-12-20

ฉบับ

ปีที่ 29 ฉบับที่ 4: ตุลาคม-ธันวาคม 2562

ประเภทบทความ

นิพนธ์ต้นฉบับ (Original article)