พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2

ผู้แต่ง

  • สุวรรณี สร้อยสงค์ วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี พุทธชินราช
  • อังคณา เรือนก้อน พย.ม. (การพยาบาลผู้ใหญ่) วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี พุทธชินราช
  • จินดาวรรณ เงารัศมี ส.ด. วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี พุทธชินราช
  • สายชล จันทร์วิจิตร Ph.D. (Nursing) วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี พุทธชินราช
  • ภัณฑิรชา เฟื่องทอง พย.ม. (การบริหารการพยาบาล) วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี อุดรธานี
  • คุณญา แก้วทันคำ พธ.ม.(พระพุทธศาสนา) คลินิกเบาหวาน โรงพยาบาลแพร่

คำสำคัญ:

พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเอง, ผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้เป็นศึกษาเชิงพรรณนา วัตถุประสงค์เพื่อศึกษาพฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 ที่มาตรวจคลินิกเบาหวาน แผนกผู้ป่วยนอก โรงพยาบาลแพร่ จังหวัดแพร่ จำนวน 305 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือ แบบวัดพฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู้ป่วยเบาหวาน แบบสอบถามมีค่าสัมประสิทธิ์แอลฟ่าของครอนบาคเท่ากับ .70   วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา ผลการศึกษาพบว่า ผู้ป่วยเบาหวานส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง ร้อยละ  61.64  มีระดับอายุ 60 ปีขึ้นไป ร้อยละ 55.08  มีภาวะอ้วน (ดัชนีมวลกาย  ≥ 25 กก./เมตร2) ร้อยละ 41.64 มีระดับน้ำตาลสะสมในเลือดมากกว่า 7 เปอร์เซ็นต์ ร้อยละ 56.39  พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองในภาพรวมอยู่ในระดับสูง (Mean=2.82, SD=.52) คะแนนพฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองรายด้านเรียงจากมากที่สุดไปน้อยที่สุด ได้แก่ การจัดการความเครียด (Mean=2.64, SD=.54) การมาตรวจตามนัด (Mean=2.62, SD=.40) การจัดการระดับน้ำตาลในเลือด (Mean=2.20, SD=.38) การออกกำลังกาย (Mean=2.14, SD=.68) และการควบคุมอาหาร (Mean=2.08, SD=.40) ตามลำดับ ดังนั้นทีมสุขภาพควรพัฒนาโครงการหรือกิจกรรมส่งเสริมพฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเอง โดยเฉพาะการควบคุมอาหาร การออกกำลังกาย และการติดตามประเมินระดับน้ำตาลในเลือด เพื่อให้ผู้ป่วยเบาหวานสามารถควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดด้วยตนเอง

เอกสารอ้างอิง

International Diabetes Federation. IDF Diabetes Atlas 8thedition. [Internet]. 2017. [cited 2019 October 1]; Available from: https://diabetesatlas.org/resources/2017-atlas.html

มันทนา ประทีปะเสน, เรวดี จงสุวัฒน์ และฉัตรนภา หัตถโกศล. ชุดความรู้เรื่องการบริโภคอาหารเกินสัดส่วน หวานเกิน มันเกิน เค็มเกิน. กรุงเทพ: สำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ; 2554.

World Health Organization. Global report on diabetes 2016. [Internet]. 2016. [cited 2019 October 7]; Available from: https://bit.ly/2MiG6hP.

กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข. สถิติข้อมูลโรคไม่ติดต่อเรื้อรังของสำนักโรคไม่ติดต่อจำนวนและอัตราตาย โรคไม่ติดต่อประจำปี 2558. [อินเตอร์เน็ต]. 2558. [เข้าถึงเมื่อวันที่ 26 กุมภาพันธ์ 2562]. เข้าถึงได้จาก :https://bit.ly/2uWWfRN

สำนักงานนโยบายและยุทธศาสตร์ สำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข. รายงานประจำปี 2558. [อินเตอร์เน็ต]. 2558. [เข้าถึงเมื่อ 5 เมษายน 2561]. เข้าถึงได้จาก: ttp://thaincd.com/document/file/download/paper-manual/Annual- report-2015.pdf

วิชัย เอกพลากร, วรรณี นิธิยานันท์, บัณฑิต ศรไพศาล, ปานเทพ คณานุรักษ์ และสำนักงานโรคไม่ติดต่อ. การสำรวจสุขภาพประชาชนไทยโดยการตรวจร่างกายครั้งที่ 5 (Thai National Health Examination Surcey, NHES V). นนทบุรี: สถาบันวิจัยระบบสาธารณสุข, 2559.

ชัชลิต รัตรสาร. สถานการณ์ปัจจุบันและความร่วมมือเพื่อปฏิรูปการดูแลรักษาโรคเบาหวานในประเทศไทย. [อินเตอร์เน็ต]. 2560. [เข้าถึงเมื่อ 7 ตุลาคม 2562]. เข้าถึงได้จาก: ttps://www.novonordisk.com/... /Thailand%20Blueprint %20for%20Change_2017

พรทิพย์ มาลาธรรม, ปิยนันท์ พรหมคง และประคอง อินทรสมบัติ. ปัจจัยทำนายระดับน้ำตาลในเลือดของผู้สูงอายุที่เป็นโรคเบาหวาน. Ramathibodi Nursing Journal 2010; 16(2): 218-237.

สมจิต หนุเจริญกุล. การดูแลตนเอง: ศาสตร์และศิลปะทางการพยาบาล (ฉบับปรับปรุงแก้ไข ครั้งที่ 1). กรุงเทพ: วี.เจ.พริ้นติ้ง; 2540.

สุปรียา เสียงดัง. พฤติกรรมการดูแลตนเองของผู้ป่วยเบาหวานที่ควบคุมระดับน้ำตาลไม่ได้.วารสารเครือข่ายวิทยาลัยพยาบาลและการสาธารณสุขภาคใต้ 2560; 4(1):191-204.

เจษฎากร โนอินทร์ ทิพย์วารี มีจันโท สุกัญญา กัญศรี และพิสิษฐ์ พูลประเสริฐ. พฤติกรรมการดูแลตนเองของผู้ป่วยเบาหวาน ในเขตพื้นที่โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลพลายชุมพล อำเภอเมือง จังหวัดพิษณุโลก. รายงานสืบเนื่องการประชุมสัมมนาวิชาการ การนำเสนอวิจัยระดับชาติ เครือข่ายบัณฑิตศึกษา มหาวิทยาลัยราชภัฏภาคเหนือ ครั้งที่ 17 ณ มหาวิทยาลัยราชภัฏพิบูลสงคราม จังหวัดพิษณุโลก วันที่ 21 กรกฎาคม 2560: หน้า 2651-2663.

อมรรัตน์ ภิรมย์ชมและอนงค์ หาญสกุล. ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อพฤติกรรมการดูแลตนเองของผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 ในอำเภอหนองบัวระเหว จังหวัดชัยภูมิ. วารสารสำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 6 ขอนแก่น 2554; 18(1): 3-10.

คลินิกเบาหวาน แผนกผู้ป่วยนอก โรงพยาบาลแพร่. ข้อมูลผู้ป่วยเบาหวาน คลินิกเบาหวาน โรงพยาบาลแพร่. แพร่: โรงพยาบาลแพร่; 2561. (เอกสารอัดสำเนา)

Krejcie RV, Morgan DW. Determining sample size for research activities. Educational and Psychological Measurement 1970; 30(3): 607-610.

Schmitt A, Gahr A, Hermanns N, Kulzer B, Huber J, Haak T. The Diabetes Self-management questionnaire (DSMQ): development and evaluation of an instrument to assess diabetes-care activities associated with glycemic control. Health and Quality of Life 2013;11(138): 1-14.

Sami W, Ansari T, Butt NS, Hamid MR. Effect of diet on type 2 mellitus: A review. International Journal of Health Science 2017; 11(2): 65-71.

ศรินทิพย์ โกนสันเทียะ. (2554). คุณภาพชีวิตผู้ป่วยเบาหวานโรงพยาบาลเฉลิมพระเกียรติสมเด็จย่า 100 ปี เมืองยาง อำเภอเมืองยาง จังหวัดนครราชสีมา. วารสารวิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี นครราชสีมา; 17(1): 31-44.

กระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์. เบี้ยยังชีพผู้สูงอายุ 2561. [อินเตอร์เน็ต]. 2561. [เข้าถึงเมื่อ 7 เมษายน 2562]. เข้าถึงได้จาก: https://phartrillion.com/allowance/

Kyrou I, Tsigos C. Obesity in the elderly diabetic patient. Diabetes Care 2009; 32 (Suppl 2):S403-S409.

ตวงพร กตัญญุตานนท์, วัชนีย์ จันทร์ปัญญา, สุธีธิตา ปาเบ้า, เสาวณี เบ้าจังหาร, ธรพร น้อยเปรม, สาวิกา พาลี และจันทร์เพ็ญ แสงขันธ์. พฤติกรรมดูแลสุขภาพตนเองของผู้ป่วยโรคเบาหวานและความดันโลหิตสูง สถานีอนามัยแห่งหนึ่ง ในตำบลบางเมือง จังหวัดสมุทรปราการ. สมาคมสถาบันอุดมศึกษาเอกชนแห่งประเทศไทย 2560; 6(2): 53-62.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

17-04-2020

รูปแบบการอ้างอิง

1.
สร้อยสงค์ ส, เรือนก้อน พย.ม. (การพยาบาลผู้ใหญ่) อ, เงารัศมี ส.ด. จ, จันทร์วิจิตร Ph.D. (Nursing) ส, เฟื่องทอง พย.ม. (การบริหารการพยาบาล) ภ, แก้วทันคำ พธ.ม.(พระพุทธศาสนา) ค. พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2. JDPC3 [อินเทอร์เน็ต]. 17 เมษายน 2020 [อ้างถึง 16 ธันวาคม 2025];14(1):35-47. available at: https://he01.tci-thaijo.org/index.php/JDPC3/article/view/221667

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย