การให้บริการตำรับยาที่มีกัญชาปรุงผสมในคลินิกกัญชาทางการแพทย์แผนไทย มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลอีสาน วิทยาเขตสกลนคร

ผู้แต่ง

  • ดุษฎี ศรีธาตุ คณะทรัพยากรธรรมชาติ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลอีสาน วิทยาเขตสกลนคร
  • ราตรี พระนคร คณะทรัพยากรธรรมชาติ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลอีสาน วิทยาเขตสกลนคร
  • ผกามาส คำลือฤทธิ์ โรงพยาบาลการแพทย์แผนไทยสกลนคร หลวงปู่แฟ๊บ สุภัทโท
  • พงศธร ทองกระสี คณะทรัพยากรธรรมชาติ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลอีสาน วิทยาเขตสกลนคร
  • กนกวรรณ แสนสุภา คณะทรัพยากรธรรมชาติ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลอีสาน วิทยาเขตสกลนคร

คำสำคัญ:

ตำรับยาที่มีกัญชาปรุงผสม, คลินิกกัญชา, กัญชาทางการแพทย์แผนไทย

บทคัดย่อ

กัญชาเป็นพืชสมุนไพรที่เคยถูกบรรจุอยู่ในตำรับยาหลวงของไทยมาตั้งแต่สมัยอยุธยา สำหรับการแพทย์แผนไทยนั้น มีตำราการแพทย์แผนไทยหลากหลายที่กล่าวถึงสรรพคุณของกัญชา การใช้กัญชาทางการแพทย์เป็นการนำกัญชาหรือสารสกัดจากกัญชาไปใช้ทางการแพทย์เพื่อรักษาโรคและบรรเทาอาการต่าง ๆ การศึกษาการใช้ตำรับยาที่มีกัญชาปรุงผสมในคลินิกกัญชาทางการแพทย์แผนไทย มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลอีสาน วิทยาเขตสกลนคร มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาการบริการของคลินิกกัญชาทางการแพทย์แผนไทย และการให้บริการตำรับยาที่มีกัญชาปรุงผสมในการรักษาโรคของประชาชนที่เข้ารับบริการทางการแพทย์แผนไทย ณ โรงพยาบาลการแพทย์แผนไทยสกลนคร หลวงปู่แฟ๊บ สุภัทโท ระหว่างเดือนกุมภาพันธ์ 2563 ถึงเดือนมกราคม 2565 ผลการศึกษาพบว่าการให้บริการของคลินิกกัญชาทางการแพทย์แผนไทย มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลอีสาน วิทยาเขตสกลนคร มีการใช้ตำรับยาที่มีกัญชาปรุงผสมรวมทั้งสิ้น 15 ตำรับ ตำรับยาที่มีการสั่งจ่ายมากที่สุด คือ ยาศุขไสยาศน์ รองลงมา คือ ยาทำลายพระสุเมรุ ยาแก้ลมแก้เส้น ยาแก้นอนไม่หลับ/ยาแก้ไข้ผอมเหลือง ยาทัพยาธิคุณ ยาแก้ลมพัดขึ้นเบื้องสูง ยาไพสาลี ยาอัคคินีวคณะ ยาอัมฤตย์โอสถ ยาแก้ลมเนาวนารีวาโย ยาอไภยสาลี ยาไฟอาวุธ ยาแก้สันฑฆาตกร่อนแห้ง ยาทาริดสีดวงทวารหนักและโรคผิวหนัง และน้ำมันกัญชา (สูตรหมอเดชา) ตามลำดับ จากการศึกษาแสดงให้เห็นถึงกลุ่มโรคและอาการของผู้รับบริการคลินิกกัญชาทางการแพทย์แผนไทยส่วนใหญ่เข้ารับบริการด้วยอาการนอนไม่หลับ เบื่ออาหาร ท้องอืด จุกเสียดแน่น ปวดเมื่อยตามร่างกายรวมทั้งอาการปวดเรื้อรัง มือเท้าชา แขนขาอ่อนแรง ปวดศีรษะ ไมเกรน หน้ามืด วิงเวียน อ่อนเพลียไม่มีกำลัง ริดสีดวงทวาร โรคผิวหนัง คลื่นไส้อาเจียน และอาการสั่นจากโรคพาร์กินสัน การใช้กัญชาทางการแพทย์จึงเป็นอีกทางเลือกหนึ่งในการดูแลสุขภาพของประชาชนต่อไป

References

P. Ploysawang, W. Imsamran, S. Sangrajrang, “Cannabis: Medical uses and Toxicity,” Journal of Thai Traditional & Alternative Medicine, Vol.14, no.2, pp. 115-123, 2016. (in Thai)

T. Nimsomboon, “Toxicology of cannabis” Thai Journal of Hospital Pharmacy, Vol.30, no.2, pp. 125-136, 2020. (in Thai)

A. Leelarasamee, A. Srisubat, C. Srisuko, M. Wongsirisuwan, Guidance on Cannabis for Medical Use, Editor, Nonthaburi: The Medical Council of Thailand, 2019. (in Thai)

D. Arcella, C. Cascio, K. Mackay, “Acute human exposure assessment to tetrahydrocannabinol (∆9-THC)” Journal of European Food Safety Authority (EFSA), Vol. 18, no. 1, pp. 7, 2020.

T. Jianbunjongkit, “Decriminalization of Drugs: A Case of Medical Uses of Cannabis,” NITIPAT NIDA, Vol.7, No.2, pp.51-66, 2018. (in Thai)

T. Woratanarat, “Case Studies of Medical Cannabis Policy: Situation, Impact, Management, and Policy Recommendation for Thailand,” Chulalongkorn University, Bangkok: 2020. (in Thai)

T. Sooksawate, R. Chantraket, “Journal Club,” Journal of Thai Traditional & Alternative Medicine, Vol.14, no.2, pp. 217-220, 2016. (in Thai)

A. Srisubat, S. Thanasitthichai, K. Manojantr, C. Chaiyarat, M. Soysarong, A. Rachderm, … C. Pongwong, “Guidelines for Integrated Medical Marijuana Clinic Services” Department of Medical services, Bangkok: 2021. (in Thai)

S. Radapong, P. Suppajariyawat, M. Phadungkit, “Pharmacological and Toxicological Effects of Cannabis,” Journal of Department of Medical Scieces, Vol.63, no.1, pp. 219-232, 2021. (in Thai)

N. Knewsee, C. Satjapol, P. Wilaipong H. Tumviriyakul, “Factors Associated with Cannabis Use of Cancer Patients at the Outpatient Department Phatthalung Hospital,” PCFM, Vol.4, No.3, pp.92-106, 2021. (in Thai)

The guidelines for the use of cannabis oil (Dr. Dacha formula) produced under the special access scheme in health facilities, Department of Thai Traditional and Alternative Medicine,

Ministry of Public Health, Nonthaburi: 2020. (in Thai)

Medical Cannabis Clinic Establishment Guide, Department of Thai Traditional and Alternative Medicine. Ministry of Public Health, Nonthaburi: 2019. (in Thai)

K. Phanwichian, “Factors Associated with Cannabis Usage on Behavioral Level for Medical Benefits of the people,” The Journal of Boromarjonani College of Nursing Suphanburi, Vol.3, No.1, pp.32-42, 2020. (in Thai)

Downloads

เผยแพร่แล้ว

26-04-2022