ผลการอมน้ำแข็งร่วมกับการได้รับสมุดพกเพื่อป้องกันเยื่อบุช่องปากอักเสบในผู้ป่วยที่ได้รับ 5-Fluorouracil (5-FU)
Main Article Content
Abstract
บทคัดย่อ
บทนำ: ภาวะเยื่อบุช่องปากอักเสบ จัดเป็นอาการไม่พึงประสงค์ที่พบบ่อยในผู้ป่วยที่ได้รับ 5-fluorouracil (5-FU) โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินผลของระยะเวลาในการอมน้ำแข็งร่วมกับการได้รับคู่มือการดูแลช่องปาก คุณภาพชีวิตและการเกิดเยื่อบุช่องปากอักเสบในผู้ป่วยมะเร็งที่ได้รับ 5–FU วิธีวิจัย: ศึกษาเชิงทดลอง (experimental study) แบบ clinical controlled trial ได้ทำการศึกษา ณ ตึกเคมีบำบัด โรงพยาบาลศูนย์ขอนแก่น ระหว่างเดือนธันวาคม 2554 และกุมภาพันธ์ 2555 โดยผู้ป่วยได้รับยาเคมีบำบัดมาก่อนอย่างน้อย 1 รอบการรักษา มีผู้เข้าร่วมการศึกษาทั้งสิ้น 60 คน กลุ่มที่ 1 (n=20, ไม่อมน้ำแข็ง) เป็นกลุ่มควบคุม ส่วนกลุ่มที่ 2 (n=20) และกลุ่มที่ 3 (n=20) เป็นกลุ่มศึกษา ซึ่งได้รับการอมน้ำแข็งก่อนให้ 5-FU 5 นาที จากนั้นให้อมอย่างต่อเนื่องอีก 15 และ 30 นาที ตามลำดับ ผู้ป่วยทุกกลุ่มได้รับการประเมินความรู้และประเมินคุณภาพชีวิตก่อนได้รับยาเคมีบำบัดและหลังได้รับยาเคมีบำบัดในรอบการรักษาที่ 2 และที่ 3 ถัดมา โดยมีการติดตามประเมินการเกิดเยื่อบุช่องปากอักเสบในวันที่ 5 และวันที่ 10 หลังการได้รับยาในแต่ละรอบ เนื่องจากการเกิดเยื่อบุช่องปากอักเสบจะเกิดขึ้นหลังได้รับยาไปแล้วประมาณ 1 สัปดาห์ ผลการศึกษา: พบว่ามีการป้องกันการเกิดเยื่อบุช่องปากอักเสบในผู้ป่วยมะเร็งเต้านมและมะเร็งอื่นๆ ในกลุ่มที่ 2 อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.05) แต่ไม่พบในผู้ป่วยมะเร็งลำไส้ใหญ่และทวารหนัก ส่วนผลการประเมินคุณภาพชีวิตนั้นไม่พบความแตกต่างทางสถิติในทั้ง 3 กลุ่ม อย่างไรก็ตาม หลังให้สุขศึกษาเรื่องการดูแลช่องปากแก่ผู้ป่วย พบว่าผู้ป่วยมีความรู้เพิ่มมากขึ้น เมื่อเปรียบเทียบคะแนนความรู้ก่อนและหลังให้สุขศึกษาภายในกลุ่มที่ 1 กลุ่มที่ 2 และกลุ่มที่ 3 มีความแตกต่างอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.001, p<0.001 และ p<0.001 ตามลำดับ) และเมื่อเปรียบเทียบคะแนนความรู้ก่อนและหลังให้สุขศึกษาระหว่างกลุ่มที่ 1 กลุ่มที่ 2 และกลุ่มที่ 3 มีความแตกต่างอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.001, p=0.011 และ p=0.026 ตามลำดับ) สรุปผล: การอมน้ำแข็งก่อนให้ 5-FU 5 นาทีและให้อย่างต่อเนื่องเป็นเวลา 15 นาที ร่วมกับการให้สุขศึกษาโดยเภสัชกร สามารถช่วยป้องกันการเกิดเยื่อบุช่องปากอักเสบได้ แต่ทั้งนี้ต้องพิจารณายาเคมีบำบัดที่ให้ร่วมกับ 5-FU ด้วย
Article Details
In the case that some parts are used by others The author must Confirm that obtaining permission to use some of the original authors. And must attach evidence That the permission has been included