การวิเคราะห์ปริมาณแอลกอฮอล์ในตัวอย่างผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดมือที่มีแอลกอฮอล์เป็นส่วนประกอบจากจังหวัดขอนแก่น

บทคัดย่อ

เนื่องด้วยสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรค COVID-19 ทำให้ประชาชนทั่วไปต้องมีการป้องกันตัวเองเพื่อหลีกเลี่ยงการติดเชื้อ Corona virus ในประเทศไทยและในจังหวัดขอนแก่น ซึ่งโรงพยาบาลชุมชนซึ่งเป็นหน่วยงานด่านหน้าต้องผลิตผลิตภัณฑ์ฆ่าเชื้อให้เพียงพอกับความต้องการที่เพิ่มขึ้นจำนวนมากภายใต้สภาวะจำเป็นเร่งด่วน ผลิตภัณฑ์ฆ่าเชื้อที่ใช้มากที่สุดคือผลิตภัณฑ์ที่มีส่วนประกอบของแอลฮอล์ซึ่งการใช้ผลิตภัณฑ์ฆ่าเชื้อจำเป็นจะต้องมีความเข้มข้นของแอลกอฮอล์มากกว่าร้อยละ 70 โดยปริมาตรจึงจะเป็นปริมาณที่เหมาะสมในการฆ่าเชื้ออย่างมีประสิทธิภาพ วัตถุประสงค์: เพื่อพัฒนาวิธีวิเคราะห์ปริมาณแอลกอฮอล์ในผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดมือที่มีแอลกอฮอล์เป็นส่วนประกอบ รวมถึงการศึกษาความน่าเชื่อถือของวิธีวิเคราะห์ดังกล่าวเพื่อนำมาใช้ในการประเมินประสิทธิภาพของผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดมือที่มีแอลกอฮอล์เป็นส่วนประกอบ  วิธีการดำเนินการวิจัย: วิเคราะห์ลักษณะทางกายภาพของตัวอย่างผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดมือและสารตั้งต้นจากโรงพยาบาลชุมชนต่างๆและหน่วยงานในจังหวัดขอนแก่น ซึ่งได้รับมาจากการสุ่มตรวจโดยกลุ่มงานคุ้มครองผู้บริโภคและเภสัชสาธารณสุข สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดขอนแก่น พัฒนาวิธีวิเคราะห์ที่เหมาะสมและศึกษาความเป็นเส้นตรงของวิธีการดังกล่าว จากนั้นวิเคราะห์ปริมาณแอลกอฮอล์ในผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดมือที่มีแอลกอฮอล์เป็นส่วนประกอบและสารตั้งต้นด้วยวิธีแก๊สโครมาโทกราฟี ผลการวิจัย: กราฟมาตรฐานของสารละลายมาตรฐานเอทิลแอลกอฮอล์มีความเป็นเส้นตรงในช่วงความเข้มข้น เท่ากับ 50 – 100 %(v/v) ภายในช่วงความเข้มข้นที่ศึกษานี้จะได้สมการสหสัมพันธ์ที่เป็นเส้นตรงระหว่างค่าสัดส่วนพื้นที่ใต้กราฟ (y) และความเข้มข้น (x) ของเอทิลแอลกอฮอล์เท่ากับ y = 0.0141X – 0.1023 (r² = 0.9994, n = 3) และในส่วนกราฟมาตรฐานของสารละลายมาตรฐานไอโซโพรพิลแอลกอฮอล์มีความเป็นเส้นตรงในช่วงความเข้มข้น เท่ากับ 40 – 100 %(v/v) ได้สมการสหสัมพันธ์ที่เป็นเส้นตรงของไอโซโพรพิลแอลกอฮอล์เท่ากับ y = 0.0137X – 0.0607 (r² = 0.9995, n = 3) ค่าเฉลี่ยของปริมาณแอลกอฮอล์ในผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดมือทั้งหมดมีค่าเท่ากับร้อยละ 73.8 ± 4.9 โดยปริมาตร และค่าเฉลี่ยของปริมาณแอลกอฮอล์ในสารตั้งต้นทั้งหมด 21 รายการมีค่าเท่ากับร้อยละ 83.0 ± 11.5 โดยปริมาตร โดยมีสารตั้งต้น 1 ใน 21 ตัวอย่างที่มีปริมาณเอทิลแอลกอฮอล์ต่ำกว่าร้อยละ 50 โดยปริมาตร วิเคราะห์และวิจารณ์ผล: จากผลการศึกษาทั้งหมดแสดงให้เห็นว่าตัวอย่างผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดมือที่มีแอลกอฮอล์เป็นส่วนประกอบจากโรงพยาบาลชุมชนต่างๆ และหน่วยงานในจังหวัดขอนแก่นทั้งหมด 9 แห่งมีปริมาณแอลกอฮอล์อยู่ในเกณฑ์ที่มีประสิทธิภาพในการฆ่าเชื้อคือไม่ต่ำกว่าร้อยละ 70 โดยปริมาตร ในส่วนของสารตั้งต้นมีเพียงหนึ่งตัวอย่างจากทั้งหมดที่มีปริมาณแอลกอฮอล์ต่ำกว่าเกณฑ์ที่กฎหมายกำหนด ข้อมูลที่ได้ทำให้ทราบถึงมีประสิทธิภาพของผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดมือที่มีปริมาณแอลกอฮอล์อยู่ในเกณฑ์ที่สามารถฆ่าเชื้อได้ รวมถึงการประยุกต์วิธีการวิเคราะห์ปริมาณแอลกอฮอล์ในการประเมินคุณภาพของผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดที่มีแอลกอฮอล์เป็นส่วนประกอบ ซึ่งจะส่งเสริมให้โรงพยาบาลได้ใช้ผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดมือที่มีประสิทธิภาพเพื่อป้องกันการแพร่ระบาดของเชื้อ Corona virus