การตระหนักถึงความปลอดภัยในการใช้ยาแก่ผู้ป่วยที่ได้รับยากลุ่ม NSAIDs ของเภสัชกรโรงพยาบาลในภาคตะวันออกเฉียงเหนือและทัศนคติต่อความจำเป็นในการให้ข้อมูลแก่ผู้ป่วย

Abstract

บทนำ:  Nonsteroidal Anti-inflammatory drugs (NSAIDs) เป็นยาที่มีการใช้อย่างแพร่หลายในผู้ป่วยเพื่อจัดการอาการปวดและต้านการอักเสบ อย่างไรก็ตามสิ่งที่ต้องคำนึงพร้อมๆกับประสิทธิภาพและประโยชน์จากยากลุ่ม NSAIDs คือความเสี่ยงในการเกิดอาการไม่พึงประสงค์จากยา (Adverse Drug Reactions; ADRs) ดังนั้นการศึกษานี้จึงต้องการสำรวจถึงความตระหนักของเภสัชกรโรงพยาบาลถึงความเสี่ยงต่อการเกิด ADRs จากยากลุ่ม NSAIDs ในผู้ป่วยก่อนจ่ายยา ตลอดจนทัศนคติที่มีต่อกระบวนการให้ข้อมูลเกี่ยวกับADRs แก่ผู้ป่วย วิธีการดำเนินการวิจัย: แบบสอบถามที่พัฒนาขึ้นผ่านการทำ content validity โดยผู้เชี่ยวชาญ 3 ท่านและทดสอบความน่าเชื่อถือของแบบสอบถาม (Reliability) ในเภสัชกรโรงพยาบาล 20 ราย  เก็บข้อมูลโดยส่งแบบสอบถามทางไปรษณีย์ไปยังเภสัชกรโรงพยาบาล 761 รายในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ เก็บข้อมูลระหว่างวันที่ 25 มิถุนายน - 31 ตุลาคม 2555 ทำการวิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา ผลการศึกษาวิจัย: มีแบบสอบถามตอบกลับจำนวน 417 ฉบับ (54.80%) ทั้งนี้ประเด็นที่เภสัชกรโรงพยาบาลระบุว่ามีการประเมินในผู้ป่วยก่อนจ่ายยา NSAIDs มากที่สุดคือ การสอบถามประวัติการแพ้ยา (97.1%) รองลงมาคือ ประวัติโรคร่วม (69.0%) และอาการผิดปกติที่อาจเกิดขึ้นหลังจากใช้ยา (51.0%) ในขณะที่มีการสอบถามน้อยกว่า 50% เกี่ยวกับประวัติยาที่ใช้ร่วม การแสวงหาการรักษาจากที่อื่น ประวัติการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ การใช้อาหารเสริมสมุนไพรร่วมด้วย โดยพบว่า ประเภทของโรงพยาบาลเป็นปัจจัยที่มีความสัมพันธ์ต่อการสอบถามข้อมูลจากผู้ป่วยเพิ่มเติมทั้งในด้านประวัติโรคร่วม ยาที่ใช้ร่วม ประวัติการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ และการแสวงหาการรักษาจากที่อื่น นอกจากนี้เภสัชกรโรงพยาบาลโดยส่วนใหญ่มีทัศนคติในระดับกลางต่อความจำเป็นในการให้ข้อมูลด้าน ADRs แก่ผู้ป่วย อย่างไรก็ตามเภสัชกรในโรงพยาบาลตติยภูมิมีความกังวลถึงข้อมูล ADRs อาจส่งผลให้ผู้ป่วยหยุดใช้ยา และการได้รับเอกสารกำกับยาอาจทำให้ผู้ป่วยให้ความร่วมมือในการรักษาลดลงมากกว่าเภสัชกรในโรงพยาบาลระดับทุติยภูมิและปฐมภูมิ สรุปผลการวิจัย: ความเหมาะสมในการใช้ยา NSAIDs ในผู้ป่วย โดยเฉพาะอย่างยิ่งด้านความปลอดภัยในการใช้ยา เภสัชกรควรให้ความสนใจและตระหนักมากขึ้น เพื่อให้ผู้ป่วยมีความปลอดภัยในการใช้ยา