การพัฒนาตำรับยาหยอดตาเซฟตาซิดิมสำหรับผู้ป่วยเฉพาะราย ณ โรงพยาบาลมหาสารคาม

Abstract

บทนำ: Ceftazidime เป็นยาฆ่าเชื้อแบคทีเรียที่ใช้สำหรับการติดเชื้อที่ตา แต่เนื่องจากไม่มีผลิตภัณฑ์ในรูปแบบยาหยอดตาจำหน่าย โรงพยาบาลมหาสารคามจึงได้มีการนำเอายาฉีดมาเตรียมเป็นยาหยอดตาสำหรับผู้ป่วยเฉพาะราย แต่ยามีความคงตัวเพียง 7 วัน ผู้วิจัยจึงพัฒนาตำรับยาหยอดตา ceftazidime ให้มีความคงตัวที่ดีขึ้นเมื่อเทียบกับตำรับโรงพยาบาล และเปรียบเทียบผลของอุณหภูมิและสารช่วยที่มีต่อความคงตัวทางกายภาพ เคมี และจุลชีววิทยา วิธีการดำเนินการวิจัย: ตั้งตำรับยาหยอดตา ceftazidime ประกอบด้วย Ceftazidime Sterile powder for injection (Zedim^®), Polyvinyl alcohol (PVA), Benzalkonium chloride, Hydroxypropylmethylcellulose, Disodium EDTA, Citrate buffer, Phosphate buffer Sodium metabisulfite, Butylated hydroxyanisole และ sterile water เก็บที่อุณหภูมิ 2-8 ^ºC และอุณหภูมิห้อง และทดสอบความคงตัวทางเคมีด้วยวิธี HLPC สังเกตลักษณะทางกายภาพความใส สี กลิ่น และทางจุลชีววิทยาด้วย Cylinder-plate method นาน 28 วัน เปรียบเทียบกับตำรับโรงพยาบาล ที่มี Ceftazidime, Artificial tears (Lac-Oph®) และ sterile water ผลการศึกษาวิจัย: วันที่ 28 ทุกตำรับมีความใส มีกลิ่นเหม็นมากขึ้นและเปลี่ยนจากสีเหลืองไปเป็นสีส้มแดง ตำรับโรงพยาบาลมีปริมาณตัวยาสำคัญต่ำกว่าทุกตำรับอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (P<0.05) ที่อุณหภูมิ 2-8 ºC ปริมาณยา ceftazidime คงเหลือมากกว่าที่อุณหภูมิห้องอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (P<0.05) ตำรับที่พัฒนาขึ้นมีความสามารถในการฆ่าเชื้อ Staphylococcus aureus มากกว่าตำรับโรงพยาบาลอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (P<0.05) ส่วนฤทธิ์ในการฆ่าเชื้อ Pseudomonas aeruginosa ตำรับที่มี citrate buffer และButylated hydroxyanisole มีความสามารถในการฆ่าเชื้อดีที่สุด สรุปผลการวิจัย: ทุกตำรับที่พัฒนาขึ้นมีปริมาณตัวยาสำคัญสูงกว่าตำรับโรงพยาบาล โดยอุณหภูมิเป็นปัจจัยที่มีผลต่อความคงตัวของตำรับมากที่สุด