ผลลัพธ์การรักษาผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูงในโรงพยาบาลบุรีรัมย์

บทคัดย่อ

กระทรวงสาธารณสุขได้กำหนดนโยบายส่งเสริมการใช้ยาอย่างสมเหตุผล และวัดผลจากตัวชี้วัดเชิงกระบวนการจากการสั่งใช้ยาในกลุ่มโรคเป้าหมายต่างๆ รวมไปถึงโรคความดันโลหิตสูง  ผู้วิจัยจึงมีความสนใจที่จะศึกษาถึงสถานการณ์ของผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูงในปัจจุบันและผลลัพธ์ของการรักษาโรคความดันโลหิตสูงของโรงพยาบาลบุรีรัมย์ภายใต้การปฏิบัติตามนโยบายการส่งเสริมการใช้ยาอย่างสมเหตุผล วิธีการดำเนินการวิจัย: เป็นการศึกษาเชิงวิเคราะห์ โดยใช้ข้อมูลผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูงที่เข้ารับการรักษาอย่างต่อเนื่อง ระหว่าง พ.ศ. 2555 - 2560 จากฐานข้อมูลสารสนเทศของโรงพยาบาล  วิเคราะห์สถานการณ์ของผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูงด้วยสถิติเชิงพรรณนา  และวิเคราะห์ปัจจัยเสี่ยงที่มีผลต่อการเข้านอนโรงพยาบาลในปี พ.ศ. 2560 โดยใช้การวิเคราะห์ถดถอยโลจิสติกส์    ผลการศึกษาวิจัย: มีผู้ป่วยความดันโลหิตสูงเพิ่มขึ้นทุกปีในช่วงปี พ.ศ. 2555 - 2560 จาก 14,245 คน เป็น 20,306 คน โดยในปี 2560 ผู้ป่วยมีอายุเฉลี่ยที่ 64 ± 13.37 ปี ร้อยละ 33.0 มีอายุระหว่าง 40 - 60 ปี และ ร้อยละ 63.1 มีอายุมากกว่า 60 ปี มีสัดส่วนเพศหญิงต่อเพศชายเท่ากับ 1.2:1 เป็นผู้ป่วยที่อยู่ในเขตรับผิดชอบร้อยละ 62.5 มีสัดส่วนของผู้ป่วยสิทธิการรักษาประกันสุขภาพถ้วนหน้าต่อสิทธิประกันสังคมต่อสิทธิข้าราชการเป็น 12.4:1:5 มีโรคร่วมเป็นโรคเบาหวาน, โรคไตวายเรื้อรัง, โรคเส้นเลือดสมองแตก, โรคหัวใจล้มเหลว และโรคกล้ามเนื้อหัวใจตาย ร้อยละ 29.0, 16.0, 8.5, 2.8 และ 2.1 ตามลำดับ และพบว่ามีผู้ป่วยที่ไม่สามารถควบคุมความดันโลหิตได้  ร้อยละ 25.8 ร้อยละการนอนโรงพยาบาลของผู้ป่วยที่ควบคุมความดันโลหิตได้ ด้วยโรคความดันโลหิตสูงที่เป็นโรคหลักตั้งแต่ปี พ.ศ.  2555 - 2560 เท่ากับ 1.11, 1.79, 1.48, 1.62, 1.29 และ 1.47 ตามลำดับ ส่วนผู้ป่วยที่ควบคุมไม่ได้ เท่ากับร้อยละ 4.27, 4.15, 3.73, 3.68, 3.92 และ 3.41 การควบคุมความดันโลหิตได้ตามเกณฑ์เป็นปัจจัยที่ลดการเข้านอนโรงพยาบาลอย่างมีนัยสำคัญ (Odds ratio (OR): 0.57; 95% confidence interval (CI): 0.38, 0.83; p = 0.004) โรคร่วมที่เป็นปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้ผู้ป่วยเข้านอนโรงพยาบาลอย่างมีนัยสำคัญได้แก่ โรคไตวายเรื้อรัง (OR: 2.00; 95%CI: 1.33, 3.03; p = 0.001), โรคเส้นเลือดสมองแตก (OR: 4.13; 95%CI: 2.58, 6.62; p < 0.001), โรคหัวใจล้มเหลว (OR: 21.86; 95%CI: 14.01, 34.12; p < 0.001) และโรคกล้ามเนื้อหัวใจตาย (OR: 65.85; 95%CI: 37.75, 114.86; p < 0.001) สรุปผลการวิจัย: สถานการณ์ของผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูงเพิ่มขึ้นทุกปี  ผู้ป่วยที่ควบคุมความดันโลหิตได้มีโอกาสเข้านอนโรงพยาบาลต่ำกว่าผู้ป่วยที่ควบคุมไม่ได้อย่างมีนัยสำคัญ ผู้ป่วยที่มีโรคร่วมเป็นไตวายเรื้อรัง เส้นเลือดในสมองแตก หัวใจล้มเหลว กล้ามเนื้อหัวใจตายมีโอกาสเข้านอนโรงพยาบาลสูงกว่าผู้ป่วยที่ไม่มีโรคร่วมเหล่านี้อย่างมีนัยสำคัญ