สถานการณ์การสุขาภิบาลอาหาร บริเวณรอบๆ มหาวิทยาลัยนเรศวร
DOI:
https://doi.org/10.14456/dcj.2016.6คำสำคัญ:
สุขาภิบาลอาหาร, โคลิฟอร์มแบคทีเรีย, อาหารบทคัดย่อ
การศึกษาครั้งนี้เป็นการศึกษาแบบภาคตัดขวาง เพื่อศึกษาสถานการณ์การสุขาภิบาลอาหารในร้านอาหารบริเวณรอบๆ มหาวิทยาลัยนเรศวร จำนวน 88 ร้าน โดยศึกษาการสุขาภิบาลอาหารด้านกายภาพ โดยใช้แบบประเมินการจัดสุขาภิบาลสถานที่จำหน่ายอาหาร 15 ข้อ ของกรมอนามัย และศึกษาการสุขาภิบาลอาหารด้านชีวภาพโดย ใช้ชุดทดสอบน้ำยาตรวจเชื้อโคลิฟอร์มแบคทีเรียขั้นต้น (SI-2) ในตัวอย่างอาหารภาชนะใส่อาหารและมือของผู้ประกอบอาหาร วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนาแจกแจงความถี่และร้อยละ ผลการศึกษาพบว่า สถานการณ์การสุขาภิบาลอาหารด้านกายภาพผ่านเกณฑ์มาตรฐานเพียง 1 ร้าน อยู่ในประเภทอาหารจานเดียว โดยส่วนใหญ่ที่ไม่ผ่านข้อกำหนด 3 อันดับแรก ได้แก่ การแต่งกายของผู้ประกอบการยังไม่เหมาะสมถูกต้องตามเกณฑ์ (ข้อ 12) รองลงมาคือ การกำจัดมูลฝอยและน้ำเสียทุกชนิดยังไม่ถูกหลักสุขาภิบาล (ข้อ 10) และไม่มีการแยกเขียงระหว่างเนื้อสัตว์ดิบ เนื้อสัตว์สุก และผักผลไม้ (ข้อ 8) ส่วนการสุขาภิบาลอาหารด้านชีวภาพ ผ่านเกณฑ์มาตรฐาน 4 ร้าน ได้แก่ ร้านอาหารจานเดียว 1 ร้าน ร้านข้าวราดแกง 1 ร้าน และร้านอาหารตามสั่ง 2 ร้าน จากการตรวจการปนเปื้อนเชื้อโคลิฟอร์มแบคทีเรีย พบในมือผู้ปรุงอาหารมากที่สุด ร้อยละ 54.0 รองลงมาคือ ภาชนะใส่อาหาร ร้อยละ 49.0 และที่ตัวอย่างอาหาร ร้อยละ 15.9 ภาชนะที่พบการปนเปื้อนมากที่สุด ได้แก่ ถ้วย ร้อยละ 67.4 ประเภทอาหารที่พบการปนเปื้อนมากที่สุด ได้แก่ ส้มตำ ร้อยละ 25.0 เนื่องจากการสุขาภิบาลอาหารเป็นสิ่งที่สำคัญอย่างหนึ่งในการดำรงชีวิต ดังนั้น ผู้รับผิดชอบจะต้องติดตามตรวจสอบเพื่อสร้างความมั่นใจให้แก่ผู้บริโภคมีความปลอดภัยจากโรคที่มีอาหารเป็นสื่ออย่างต่อเนื่อง
Downloads
เอกสารอ้างอิง
2. ปรีญา ริมดุสิต. ความรู้เกี่ยวกับสุขภาพอนามัย. กรุงเทพมหานคร: ทิพยวิสุทธิ์; 2542.
3. ศิวาพร ศิวเวชช. การสุขาภิบาลโรงงานอุตสาหกรรมอาหาร. นครปฐม: ศูนย์ส่งเสริมและฝึกอบรมการเกษตรแห่งชาติ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกําแพงแสน; 2542.
4. อรศรี ผลถาวร. ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับสภาวะสุขาภิบาลของร้านจำหน่ายอาหารในเขตหลักสี่ [วิทยานิพนธ์ปริญญาสาธารณสุขศาสตรมหาบัณฑิต]. กรุงเทพมหานคร: มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์; 2554.
5. เพ็ญนภา พร้อมพิมพ์. ความสัมพันธ์ระหว่างความรู้และการปฏิบัติตามหลักสุขาภิบาลอาหารของร้านจำหน่ายอาหารกับคุณภาพทางแบคทีเรียของอาหารที่จัดจำหน่าย ภาชนะ และมือผู้สัมผัสอาหาร ในอำเภอกระสัง จังหวัดบุรีรัมย์ [วิทยานิพนธ์ปริญญาสาธารณสุขศาสตรมหาบัณฑิต]. สุรินทร์: มหาวิทยาลัยราชภัฏสุรินทร์; 2555.
6. นฤมล วีระพันธ์, ปราณี ทองคำ. ปัจจัยที่มีผลต่อสภาวะการสุขาภิบาลอาหารตามหลักเกณฑ์ข้อกำหนดมาตรฐานของร้านอาหารในเขตอำเภอเมือง จังหวัดปัตตานี. วารสารสงขลานครินทร์ ฉบับสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์ 2550;13:187- 200.
7. พงษ์พจน์ เปี้ยน้ำล้อม, วันเพ็ญ ถาวรโชติ, อนุ เอี่ยมทอง. สภาวะการสุขาภิบาลอาหารและความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยที่มีผลต่อการปนเปื้อนเชื้อโคลิฟอร์มแบคทีเรียในร้านอาหาร กรณีศึกษา : ชุมชนรอบมหาวิทยาลัยนเรศวร จังหวัดพิษณุโลก [การศึกษาค้นคว้าด้วยตนเองวิทยาศาสตรมหาบัณฑิต]. พิษณุโลก: มหาวิทยาลัยนเรศวร; 2546.
8. อภิชาติ น้อยถนอม. ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับสภาพสุขาภิบาลอาหารของร้านจำหน่ายอาหารตามสั่งบริเวณหาดเจ้าหลาว-แหลมเสด็จ อำเภอท่าใหม่ จังหวัดจันทบุรี [วิทยานิพนธ์ปริญญาสาธารณสุขศาสตรมหาบัณฑิต]. ชลบุรี: มหาวิทยาลัยบูรพา; 2546.
9. มณฑิรา มูลศรี. สถานการณ์สุขาภิบาลอาหารของโรงอาหารในมหาวิทยาลัยขอนแก่น [วิทยานิพนธ์ปริญญาสาธารณสุขศาสตรมหาบัณฑิต]. ขอนแก่น: มหาวิทยาลัยขอนแก่น; 2557.
10. กองสุขาภิบาลอาหาร. คู่มือวิชาการสุขาภิบาลอาหารสำหรับเจ้าหน้าที่. กรุงเทพมหานคร: กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข; 2556.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
บทความที่ลงพิมพ์ในวารสารควบคุมโรค ถือว่าเป็นผลงานทางวิชาการหรือการวิจัย และวิเคราะห์ตลอดจนเป็นความเห็นส่วนตัวของผู้เขียน ไม่ใช่ความเห็นของกรมควบคุมโรค ประเทศไทย หรือกองบรรณาธิการแต่ประการใด ผู้เขียนจำต้องรับผิดชอบต่อบทความของตน


