สถานการณ์การสุขาภิบาลอาหาร บริเวณรอบๆ มหาวิทยาลัยนเรศวร

ผู้แต่ง

  • ญาณิศา ศรีใส คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร
  • สุดาวดี ยะสะกะ คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร

DOI:

https://doi.org/10.14456/dcj.2016.6

คำสำคัญ:

สุขาภิบาลอาหาร, โคลิฟอร์มแบคทีเรีย, อาหาร

บทคัดย่อ

การศึกษาครั้งนี้เป็นการศึกษาแบบภาคตัดขวาง เพื่อศึกษาสถานการณ์การสุขาภิบาลอาหารในร้านอาหารบริเวณรอบๆ มหาวิทยาลัยนเรศวร จำนวน 88 ร้าน โดยศึกษาการสุขาภิบาลอาหารด้านกายภาพ โดยใช้แบบประเมินการจัดสุขาภิบาลสถานที่จำหน่ายอาหาร 15 ข้อ ของกรมอนามัย และศึกษาการสุขาภิบาลอาหารด้านชีวภาพโดย ใช้ชุดทดสอบน้ำยาตรวจเชื้อโคลิฟอร์มแบคทีเรียขั้นต้น (SI-2) ในตัวอย่างอาหารภาชนะใส่อาหารและมือของผู้ประกอบอาหาร วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนาแจกแจงความถี่และร้อยละ ผลการศึกษาพบว่า สถานการณ์การสุขาภิบาลอาหารด้านกายภาพผ่านเกณฑ์มาตรฐานเพียง 1 ร้าน อยู่ในประเภทอาหารจานเดียว โดยส่วนใหญ่ที่ไม่ผ่านข้อกำหนด 3 อันดับแรก ได้แก่ การแต่งกายของผู้ประกอบการยังไม่เหมาะสมถูกต้องตามเกณฑ์ (ข้อ 12) รองลงมาคือ การกำจัดมูลฝอยและน้ำเสียทุกชนิดยังไม่ถูกหลักสุขาภิบาล (ข้อ 10) และไม่มีการแยกเขียงระหว่างเนื้อสัตว์ดิบ เนื้อสัตว์สุก และผักผลไม้ (ข้อ 8) ส่วนการสุขาภิบาลอาหารด้านชีวภาพ ผ่านเกณฑ์มาตรฐาน 4 ร้าน ได้แก่ ร้านอาหารจานเดียว 1 ร้าน ร้านข้าวราดแกง 1 ร้าน และร้านอาหารตามสั่ง 2 ร้าน จากการตรวจการปนเปื้อนเชื้อโคลิฟอร์มแบคทีเรีย พบในมือผู้ปรุงอาหารมากที่สุด ร้อยละ 54.0 รองลงมาคือ ภาชนะใส่อาหาร ร้อยละ 49.0 และที่ตัวอย่างอาหาร ร้อยละ 15.9 ภาชนะที่พบการปนเปื้อนมากที่สุด ได้แก่ ถ้วย ร้อยละ 67.4 ประเภทอาหารที่พบการปนเปื้อนมากที่สุด ได้แก่ ส้มตำ ร้อยละ 25.0 เนื่องจากการสุขาภิบาลอาหารเป็นสิ่งที่สำคัญอย่างหนึ่งในการดำรงชีวิต ดังนั้น ผู้รับผิดชอบจะต้องติดตามตรวจสอบเพื่อสร้างความมั่นใจให้แก่ผู้บริโภคมีความปลอดภัยจากโรคที่มีอาหารเป็นสื่ออย่างต่อเนื่อง

Downloads

Download data is not yet available.

เอกสารอ้างอิง

1. สาคร ธนมิตรต์. ผลกระทบของภาวะทุพโภชนาการตลอดวงจรของชีวิตมนุษย์. เอกสารการประชุมวิชาการโภชนาการ ครั้งที่ 44 เรื่องอาหารและโภชนาการเพื่อการสร้างเสริมสุขภาพในโอกาสครบรอบ 25 ปี แห่งการก่อตั้งสถาบันวิจัยทางโภชนาการ; วันที่ 21-23 มกราคม 2545; กรุงเทพมหานคร. กรุงเทพมหานคร: สถาบันวิจัยโภชนาการและคณะแพทยศาสตร์ โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล; 2545.

2. ปรีญา ริมดุสิต. ความรู้เกี่ยวกับสุขภาพอนามัย. กรุงเทพมหานคร: ทิพยวิสุทธิ์; 2542.

3. ศิวาพร ศิวเวชช. การสุขาภิบาลโรงงานอุตสาหกรรมอาหาร. นครปฐม: ศูนย์ส่งเสริมและฝึกอบรมการเกษตรแห่งชาติ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกําแพงแสน; 2542.

4. อรศรี ผลถาวร. ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับสภาวะสุขาภิบาลของร้านจำหน่ายอาหารในเขตหลักสี่ [วิทยานิพนธ์ปริญญาสาธารณสุขศาสตรมหาบัณฑิต]. กรุงเทพมหานคร: มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์; 2554.

5. เพ็ญนภา พร้อมพิมพ์. ความสัมพันธ์ระหว่างความรู้และการปฏิบัติตามหลักสุขาภิบาลอาหารของร้านจำหน่ายอาหารกับคุณภาพทางแบคทีเรียของอาหารที่จัดจำหน่าย ภาชนะ และมือผู้สัมผัสอาหาร ในอำเภอกระสัง จังหวัดบุรีรัมย์ [วิทยานิพนธ์ปริญญาสาธารณสุขศาสตรมหาบัณฑิต]. สุรินทร์: มหาวิทยาลัยราชภัฏสุรินทร์; 2555.

6. นฤมล วีระพันธ์, ปราณี ทองคำ. ปัจจัยที่มีผลต่อสภาวะการสุขาภิบาลอาหารตามหลักเกณฑ์ข้อกำหนดมาตรฐานของร้านอาหารในเขตอำเภอเมือง จังหวัดปัตตานี. วารสารสงขลานครินทร์ ฉบับสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์ 2550;13:187- 200.

7. พงษ์พจน์ เปี้ยน้ำล้อม, วันเพ็ญ ถาวรโชติ, อนุ เอี่ยมทอง. สภาวะการสุขาภิบาลอาหารและความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยที่มีผลต่อการปนเปื้อนเชื้อโคลิฟอร์มแบคทีเรียในร้านอาหาร กรณีศึกษา : ชุมชนรอบมหาวิทยาลัยนเรศวร จังหวัดพิษณุโลก [การศึกษาค้นคว้าด้วยตนเองวิทยาศาสตรมหาบัณฑิต]. พิษณุโลก: มหาวิทยาลัยนเรศวร; 2546.

8. อภิชาติ น้อยถนอม. ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับสภาพสุขาภิบาลอาหารของร้านจำหน่ายอาหารตามสั่งบริเวณหาดเจ้าหลาว-แหลมเสด็จ อำเภอท่าใหม่ จังหวัดจันทบุรี [วิทยานิพนธ์ปริญญาสาธารณสุขศาสตรมหาบัณฑิต]. ชลบุรี: มหาวิทยาลัยบูรพา; 2546.

9. มณฑิรา มูลศรี. สถานการณ์สุขาภิบาลอาหารของโรงอาหารในมหาวิทยาลัยขอนแก่น [วิทยานิพนธ์ปริญญาสาธารณสุขศาสตรมหาบัณฑิต]. ขอนแก่น: มหาวิทยาลัยขอนแก่น; 2557.

10. กองสุขาภิบาลอาหาร. คู่มือวิชาการสุขาภิบาลอาหารสำหรับเจ้าหน้าที่. กรุงเทพมหานคร: กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข; 2556.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

30-12-2016

รูปแบบการอ้างอิง

1.
ศรีใส ญ, ยะสะกะ ส. สถานการณ์การสุขาภิบาลอาหาร บริเวณรอบๆ มหาวิทยาลัยนเรศวร. Dis Control J [อินเทอร์เน็ต]. 30 ธันวาคม 2016 [อ้างถึง 1 มกราคม 2026];42(4):327-36. available at: https://he01.tci-thaijo.org/index.php/DCJ/article/view/152392

ฉบับ

ประเภทบทความ

นิพนธ์ต้นฉบับ